Verði ljós - 01.05.1897, Qupperneq 3
67
ingin verður því að byggjast á friðþægingu fyrir afbrot vor. En
hvaðan getum vjer vænzt slíkrar fyrirgefningar ? Hún verður að
koma að ofan, — hvaðan úr heiminum ætti hún annars að koma?
Og hún verður að koma frá hinu guðdómlega föðurhjarta. Hið
vesæla, veika og brotlega mannsbarn verður að mega hallast upp
að hjarta hans, sem sjálfur er hin eilífa uppspretta hinnar siðferði-
lcgu hugsjónar; maðurinn verður að finna þetta hjarta bærast á móti
sjer í föðurkærleika, sem sjálfur friðþægir fyrir brot barnsins
og lætur frið fyrirgefningarinnar gagntaka sálu þess og sinni með
afli, sem yngir það upp til nýs lífs.
Eitt er það augnablik, er öll mannleg þjáning og öll mannleg
iðrun nær sínu hæsta stigi og rennur saman í eina óumræðilega
sársaukatilfinning: það er dauðastundin. Engin þjáning fær jafn-
azt við þjáningu dauðans, hinn óendanlega sársauka, er fæðist af
tilhugsun þess, að verða að segja skiiið við alt, — alt, sem vjer
til þeirrar stundar höfum starfað að, alt, sem vjer höfum lifað fyr-
ir, alt, sem vjer höfum elskað, þráð og umfaðmað, og eiga aleinn,
alslaus og öllu sviptur, að síga niður í hið óþekta, dularfulla myrk-
ur. Engin iðrun fær jafnazt við iðrun dauðans, — það er lokið
við lífsreikninginn, hin mikla skuld er talin saman — alt það, sem
vjer höfum vanrækt — nú verður ekki framar úr því bætt, — all-
ar hinar syndsamlegu athafnir, öll hin vondu orð, allar hinar Ijótu
hugsanir, allar hinar auðvirðilegu tilhneigingar, —úr engu þessu verð-
ur nú framar bætt. Til hvaða úrræða á sála mannsins hjer að
grípa. í síðasta skipti á hún hjer úr tvennu vöndu að ráða, —
því einnig hjer er aðeins um tvent að velja: annaðhvort að
sökkva sjer niður í hið sljóva tilfinningaleysi fyrir öllu, bæla niður
iðrunartilfinninguna og ljúka þannig lífi sínu með því að kæfa hinn
síðasta neista þess aðals og fullkomnunarþorsta, er hoyrir eðli
mannsins til, — e ð a þá að varpa sjer í hinn sterka föðurfaðm,
láta þrýsta sjer að því föðurhjarta, er bærist á móti hinni sundur-
krömdu sálu í kærleika, er sjálfur hefir friðþægt fyrir alt, fyrir-
gefið alt, endurroist alt, og því getur einn veitt hjarta mannsins
hina miklu og sælu örygð, hina föstu og lifandi von, sem það
þarfnast umfram alt.
Það er auðsætt, að það, sem hjer útheimtist, er persónulegt
hjartnasamfjelag við persónulegan guð. Svo framarlega sem sorg
og sársauki, synd og misbrot, iðrun og augur, blygðun og dauði -
svo framarlega sem alt þetta er meira en tómar hugmyndir, eða
með öðruui orðum: handsamanlogur verulciki, sem öllum mannleg-