Verði ljós - 01.05.1897, Blaðsíða 4

68
utti krapti cr um megn að vinna bug á, þá klýtur oinnig hjartna-
íamfjelagið við lifanda guð að vera handsamanlegur véruleiki, ef
vjer annars eigum að geta lifað. Hjer getur maðurinn ekki látið
sjer nægja einhvern guð á bak við skýin, ekki heldur cinhvern
guð í náttúrunni, ekki heldur einhvern guð, er stjórnar rás heims-
ins. Gakk þú út með sundurkrömdu hjarta og virð fyrir þjor
stjörnur himinsins, eða skoðaðu „akursins liljugrös“, eða söktu þjer
niður í lestur árbóka veraldarsögunnar; — á öðrum tíinum hefði
alt þetta éf til vill getað lypt sálu þinni og anda og fylt lijarta
þitt unaði, en sjo hjarta þitt sundurinarið af sorg eða sundurslitið
af iðrun og blygðun, eða heyir þú þitt hinsta stríð, þá munu stjörn-
urnar einblína ískaldar á eymd þína, akursins liljugrös missa blóma
sinn og fegurð og vogir heimssögunnar ekki snerta þig, hve und-
ursamlega sem þeim hefir verið stjórnað. í engu af þessu bærist
neitt föðurhjarta, — að minsta kosti ekki svo að þú, beygð-
ur af sorg og sekt, þú. hið dcyjanda mannsbarn, verðir þess á-
skynja. Þessi guð, sem þú verður var við þarna í náttúrunni eða
heimssögunni, hann er guð í fjarlægð. En þú verður að hafa hann
nær þjor, svo nærri þjer, að þú finnir hann lifandi anda á sálu
þínu. Þessi guð þarna í náttúrunni og sögunni er ennfremur ó-
þektur guð, sem þú veizt ekkcrt um og getur ekkert um vitað.
Er hann til eða er hann það ekki ? og ef hann er til, er hann þá
blint forlagavald eða ástríkur faðir? Ef hann er ástríkur faðir, er
hann það þá gagnvart þjer, sem hann hefir svipt öllu lífsláni, eða
gagnvart þjer, sem hefir móðgað hann með syndum þínum? Eng-
inn getur svarað upp á þessar spurningar; stjörnurnar, blómin, sag-
an — ekkort af þessu getur greitt úr þeim, ekkert af þessu get-
ur veitt þjer fullnægjandi, ljóst og óyggjandi svar, og þó er það
þetta, sem þú mest af öllu þarfnast, til þess að geta lifað. Nei,
þessi almættisvera þarna uppi í hæðunum verður að koma fram
úr skýjunum, fram í dagsljósið. Sje hann upphaf lífs vors og hafi
hann gróðursett í brjóstum vorum þennan undursamlega grip, sem
vjer nefnum hjarta, með þess djúpu þrá og næmu tilfinningu, þá
verður hann að rjúfa fortjaldið, sem aðskilur oss, svo að vjer get-
um fundið hans ástríka föðurhjarta bærast.
Guð verður að gjörast maður, annars deyjum vjer.
Holdtekjan - það að guð gjörist maður—er lífskrafa manns-
hjartans, sem ósjálfrátt tekur að gjöra vart við sig, þegar maður-
inn hefir náð ákveðnu þroskastigi — „í fyllingu tímans“, eins og
ritningin að orði kemst. Þessi lífskrafa kemur því og að ýmsu