Verði ljós - 01.07.1897, Blaðsíða 14
110
að beri þess hve augljósastan vott, að vjer íslendingar, hvað kristi-
legt trúarlíf snertir, þolum fyllilega samanburð við Khafnarbúa og
svo kann floirum að virðast. Menn reikna nefnilega á þessa leið
— og svo mun minn háttvirti andmælandi hafa reiknað —: í Kaup-
mannahöfn kemur aðeins 16. hver maður t.il kirkju á hverjum sunnu-
degi, í Reykjavik þar á móti kemur að minsta kosti 4. hver mað-
ur og á Reynivöllum og víðar til sveita að minsta kosti 2. hver
maður; og svo bera menn saman tölurnar og álykta af þeim, að
bágast hljóti trúarlífið að vera í Khöfn. En þegar betur er að
gáð, þá sannar þessi samanburður út af fyrir sig engan veginn
það, sem honum er ætlað að sanna. í grein kand. Þ. T. er ekki
aðeins sagt — eins og líka sjera Þorkell hefir tekið eptir — að
16. hver maður sæki kirkju, heldur einnig að 16. hver maður
sje til altaris. Til þess að geta rökstutt andmæli sin með þossum
samanburði, hefði sjera Þorkell átt að sýna mjer það, að hlutfallið
milli tölu kirkjusækjenda og altarisgesta væri hið sama hjer á landi
og í Khöfn. Því það veit jeg að minn háttvirti andmælandi er
mjer samdóma um, að trúarlífið getur ekki talizt að vera í góðu
lagi, þar sem guðs borð er vanrækt mjög, þar sem allur þorri
þeirra, er kirkjur sækja, ganga árunum saman fram hjá guðsborði.
En það hygg jeg að veiti fullerfitt að sanna, að hlutfallið milli
altarisgangna og kirkjusóknar sje hið sama hjá oss og í Khöfn.
Jeg held, að í Reykjavíkurprestakalli verði hlutfallið hátt reiknað
eins og 4 á móti 20. Jeg þekki reyndar ekki, hvcrnig lilutfallið
er í Reynivallaprestakalli eða öðrum prestaköllum út um land, en
jeg trúi því ekki, að mjer verði bent á mörg prestaköll hjer á
landi, þar som tala kirkjusækjenda á hverjum sunnudogi og tala
altarisgesta á hverju ári sje jöfn. Eins og áður hefur verið bent
á hjer í blaðinu, þá hefir, eptir hinum prentuðu skýrslum biskups-
ins að dæma, altarisgöngum hnignað stórum um land alt á síðustu
árum, og hoyrt hefi jeg getið um prestakall hjer vestanlands, þar
sem fyrir nokkrum árum síðan als engin altarisganqa átti sjer stað
eitt árið. í Khöfn er því þar á móti svo varið, að svo að segja
í öllum kirkjum borgarinnar er aldrei svo haldin guðsþjónusta, að
ekki sje einhver til altaris.
Hvar mundi nú trúarlífið standa með meiri blóma í presta-
kalli þar sem einhverjir eru til altaris á hverjuin einasta sunnu-
dogi alt árið, eða þar sem vart verður altarisgosta aðcins örfáa
sunnudaga haust og vor, — að jeg nú ekki nefni prestaköll, þar
sem enginn safnaðarlimanna finnur hvöt hjá sjer til eða þörf á að