Verði ljós - 01.05.1898, Síða 8

72
en sumir sálmarnir hans i sálmahókinni, hefði það eitt nægt, til þess að
geyma nafn hans um ókomnar aldir; fyrir þá eina er það óhugsanlegt,
að nafn sjera Valdimars Briem glatist meðan nokkur trúuð sála syngur
drotni lof og þöitk á íslenzka tuugu; það er óhugsanlegt, að nokkurn
tíma verði út gefin á íslenzku ltristileg sálmahók, er eklti hafi að geyma
fleiri eða færri af sálmum hans. Þegar þessa er gætt, mun mönnum
geta skilizt það, í hvilikri þakkarskuld hin íslenzka kirkja stendur við
sjera Valdimar. Og áu efa hefir sjera Valdimar, er hann lítur til sálma-
bókarinnar og minnist þess, hvilíkar viðtökur sálmar hans hafa fengið,
hvernig margir þeirra þegar hafa fest sig í minni fjölda manna, hlotið
að finna, að það er þalcklátt verlt að vera skáld.
III.
Hinar góðu viðtökur, er sálmar sjera Valdimars að verðleikum
hlutu hjá kristnilýð landsins, juku honuin áræði til að færast í fang hið
mesta stórvirki, sem unnið hefir verið í heimi hinna íslenzku bókmenta
frá því land bygðist: að yrkja samstæða ljóðaheild út, af heilagri ritn-
ingu, þetta stórvirki, sem nú liggur opið fyrir almenningi, þar sem
„Biblíuljóðin“ eru. Það er enginn efi á því, að þær hiuar lilýju þakk-
lætistilfinningar, er sjera Valdimar fann anda á móti sjer úr öllum átt-
um eptir útkomu sálmabókarinnar, eiga livað mestan þátt i því, að hann
hefir árætt að færast annað eins stórvirki í faug eius og það að yrkja
þessi ljóð. En einmitt útkoma þeirra hefir fært sjera Valdimar heim
sanninn um, að það er bæði Jialcklátt og vanþakklátt verk að vera skáld;
því Jió að honum liafi aðallega verið Jiakkað fyrir ljóðasafn Jietta, liefir
liaun einnig hlotið talsvert, vanþakklæti fyrir Jiað.
Það ræður að líkindum, að allflestir vinir kirkju og kristindóms,
allflestir þeirra, sem elska liina heilögu bók, ritninguna, og kunna að
meta hennar óviðjafnanlega gildi, kuuni sjera Valdimar þakkir fyrir
Jietta mikla skáldverk lians (enda þótt þeir kunni að sjá einhver mis-
smíði eiuhversstaðar), vitandi að skáldið hefir hjer gefið það, sem liann
átti bezt, til í eigu sinni. Eyrir þeim er það aðalatriðið, að ljóðin eru trúar-
Ijóð, kristileg ljóð, sem verður að skoða og skilja og lesa sem
kristileg ljóð. Fviir þeim er það aðalatriðið, að ljóðin eru frá upphafi
til enda gagnsýrð af anda kristindómsins, og benda eiginlega öll frá
upphafi til enda til hans, sem að eilífu er hjálpræði þjóðanna. í ljósi
Jiessa skoða þeir safnið í lieild sinni og dæma það eptir þvi. Og þegar
lijer við bætist, að þetta háleita efni birtist í fegursta búniugi skáld-
legrar rímsnildar, Jiá er ekki að íúrða, Jjótt Jjeir Ijúki lofsorði á ritið í
lieild sinni og sjeu HÖfundinum innilega þakklátir fyrir það. En hið
sjeða er komið undir augunum, sem sjeð er með. Þetta getur ekki
hvað sízt til sanns vegar færzt, þar sem um biblíuljóð er að ræða,
um kristileg trúarljóð. Þess vegua inunu þeir vera æðimargir