Verði ljós - 01.05.1898, Blaðsíða 12

76
hallað að höfði sími, sem kemur til siuna eigin nieð kærleika og mildi,
en lians eigin vilja ekki við honum líta; hanu vill sjá liouum lýst sem
líkast mönnunum eins og þeir eru, starfandi eins og þeir starfa, stríð-
andi eius og þeir stríða, h'ðandi eins og þeir líða; hið mannlega hjá
guðmanninum er honum aðalatriðið. Hinn þriðji kærir sig ekki hið
miusta um persónu guðmannsins, hvort heldur inanniun með guðdóms-
eðliuu eða guðdóminn í mannsholdinu; fyrir honum er kenuingin, hin
óviðjafnanlega speki frelsarans, aðalatriðið; hann vill sitja hinum mikla
„rahhí“, hinum Agæta fræðara til fóta. Og hjer getur aptur borið á
inilli þannig, að fyrir eiuum eru siðkeuningaruar aðalatriðið, en öðrum
trúkeuuingarna; einum er það fyrir mestu, seni Kristur hefir sagt um
hreytni mannanna, öðrum það, sem liann hefir sagt um „föðurinn“, veru
lians og eiginleika. Svo sundurleitar geta kröfurnar verið, sem menu
gjöra til skáldsins. Er þá við því að búast, að haun geti fullnægt
ölluni ?
Vjer neitum þvi ekki, að vjer hefðum kosið meiri „realismus11 hjá
skáldinu i meðferð haus á persónu Jesú Krists, að hann liefði látið guð-
manninn koma áþreifanlegar fram í ljóðum sínum, að hann hefði yfir
höfuð að tala „lialdið sjer meira við jörðina11 en liann gjörir; en sjera
Valdimar hefir aðallega guðmanninn í huga, er hann yrkir um frelsar-
ann. En með því það nú er aðallega mannsins sonur i niðurlægingar-
stöðunui, sem guðspjöllin lýsa, en ekki guðssonur i upphefðarstöðunni,
og með því að það er Kristur guðspjallanna, sein liöf. „Bihliuljóðanna11
yrkir út af, þá hefðum vjer óslcað, að mannlega hliðin á persónu Krists
liefði hetur komið fram í ljóðunum. Cfuðdómstigu frelsarans rýrist als
ekki, þótt lionum sje lýst eins og hann birtist í hinni lítilmót-
legustu þjónsmynd, því það er einmitt. einkennilegt fyi-ir persónu lausn-
arans, að þar sem hin mannlega niðurlæging hans er mest, þar skin
guðdómstign hans livað átakanlegast fram, svo að vjer þrátt fyrir þjóus-
myudina sjáum dýrð hans, „dýrð sem liins eingetua föðursins fulla náð-
ar og sannleika". Og hjer við hætist enn fremur, að hin ujiphyggilega,
— hiti trúvarnarlega þýðiug Ijóðanna, ef svo mætti segja, heíði án efa
ekki orðið minui við það, heldur miklu fremur meiri, þvi það vorður
aldrei hrakið, sem gamli Lúter sagði, að til þess rjettilega að getakom-
ið auga á hið guðdómlega i persónu Krists, verðum vjer að hyrja á
því að virða fyrir oss timburmannssoninn, Jesúm frá Nazaret. En
þetta getur i sjálfu sjer eklci rýrt gildi þeirrar Krists-myndar, sem höf.
„Biblíuljóðanna“ hefir dregið upp. Sjera Valdimar liefir eðlilega gefið
oss lýsingu á frelsarauum, eins og liann aðallega stendur liouum fyrir
liugskotssjónuni, sem guðmanninum, er þrátt fyrir niðurlægingargerfið
hið ytra er almáttugur guð, er hefir yfir englum, höfðingjadómi og makt
að ráða. Og snildarbragurinn á meðferð hinnar guðdómlegu persónu