Nýjar kvöldvökur - 01.09.1907, Blaðsíða 23

NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
239
brygði hið minsta. Hún horfði á manninn
sinn.
»Eg átti ekki von á þér hérna, Billy« sagði
hun. »Eg hélt að þú kæmir ekki fyr en á
fimtudaginn, var það ekki ætlun þín?»
»Jú eg kem heldur eigi til Jórvíkur fyrri.
Eg fer fyrst til smábæjanna, en þú, livernig er
með þitt ferðalag?«
»Mér leiddist í Jóhansbæ og lagði því af
stað til Gotham til þess að koma flatt upp á
fólk mitt þar.»
Manning skimaði innanum allan klefann,
eins og hann væri að leita að einhverju, og
spyr síðan mjög alvarlega: »Hvað er orðið af
ungu stúlkunni, sem var hérna rétt áðan, hún
er alveg horfin?«
«Já það sat ung stúlka hér fyrir lítilli stundu,
en hún fór úr lestinn á síðustu stöðinni,» svar-
aði frú Maxwell.
Nú það er svona, sagði hann og yfti öxlum,
þá verður líklega lítið úr skemtiakstrinum á
morgun, en þetta verð eg að láta vin minn
Allison vita.
— Endir. —
Bókmentir.
1 tveim heftum af Kvöldvökum hér á und-
an höfum vér getið útgáfa þeirra af íslend-
■ngasögum, sem Sigurður Kristjánsson hefir
Lostað, og svo rita þeirra hinna ágætu um ís-
land, sem eru á leiðinni frá Bókmentafélaginu.
En ennþá er ógetið tveggja bóka, sem Sig-
urður Kristjánsson hefir enn gefið út nú í fyrra
°g nú í sumar: Það eru Sæmundar-Edda og
Edda Snorra Sturlusonar. Báðar útgáfurnar hef-
'r annast próf. Finnur Jónsson.
Edda Sæmundar hins fróða hefir lengi ver-
>ð talin gímsteinn norrænna bókmenta. Engi
t>ók er sú, næst biflíunni, sem jafnmargt og
núkið hefir verið um ritað um víða ver-
óld, og jafnmargar og sundurleitar skoðanir
verið um. Eddukvæðin áttu að hafa verið orkt
að eg held í flestum þeim löndum, sem ger-
mönsk tunga náði til, og Völuspá átti að vera
sú dýpsta og efnismesta speki, sem mannlegur
andi hefir upphugsað. En hvað sem öllum
þeim bollaleggingum líður, þá er það eitt
víst, að íslendingar, og engir aðrir, hafa lagt
hina síðustu hönd á kvæði þessi, og ritað þau
upp, og firt oss þeirri vanvirðu og því
tjóni að þau glötuðust. Hingað tií hafa þau
ekki verið fáanleg nema í dýrum útlendum út-
gáfum, og hafaauk þess, heldur ekki verið fáan-
leg hér á landi, svo að fáir einir landa vorra,
og það sárfáir aðrir en lærðir menn, hafa haft
nokkur kynni af þeim; en nú er sá ísinn brot-
inn nú eru þau fáanleg í vandaðri og mjög
ódýrri útgáfu frá hendi þess manns, sem mest
hefir við þau fengizt núlifandi manna.
Kvæði þessi eru spegill fornaldarlífsins eins
og það var um það leyti og Island bygðist;
þau hafa það alt inni í sér, oft í örfáum orð-
um, sem síðan birtist í stærri og skýrari drátt-
um í fornsögum vorum. Hávamál eru niður-
staðan af lífspeki og hugsun þessara fornu nor-
rænu heimspekinga og siðfræðinga, sem sátu
heima í skálum sínum á vetrum við langelda
sína Og mjöðdrekkur og kneyfðu horn sín og
hugsuðu í næði um lífið eins og þeim fanst
það ætti að vera. Og eigi hafa aðrir sett iífs-
speki sína framm í glöggvari og Ijósari orð-
um — oft er þar meira efni f einni ljóðaháttar-
vísu en í tíu til tuttugu arka bók eftir þá, sem
láta sitt ljós skína fyrir mönnum nú á dögum
og þiggja lof fyrir lærdóm og vizku. Völuspá,
þessi töfrandi seiðgaldur fornaldarinnar, sem
ekkert kvæði í heiminum jafnast við að sumu
leyti, ræður fram úr flestum gátum tifverunn-
ar, sem þá voru á dagskrá tfmans, en hinar
ber hún upp fyrir lesendum og áheyrendum,
og brýnir þá til umhugsunar og úrlausnar með
þessum eggjandi orðum: »Vituð ér etin —eða
hvat?» Svo er þar hver kviðan annari ágætari;
en alt fyrir það standa sagnakviðurnar ef til
vill oss enn nær. Þar fer saman fegurð og
yndisleiki málsins, stuttleiki og efnisríki setn-