Nýjar kvöldvökur - 01.03.1910, Síða 19

Þættir.
91
leiðis f>rir suðurodda Afriku og alla leið til
Indlands. Sendi hann mann einn, Bartólómeó
Díaz að nafni, til þess að leita suðurodda Af-
ríku, og komast fyrir hann. Díaz fór og sonur
konurtgs með honum, og sigldu þeir suður
með allri Afríku, unz þeir tóku land í ármynni
einu miklu; þessa á nefndi hann Kóngssonará,
og er hún nokkrum mílum austur með suður-
oddanum, fyrir austan Algóaflóa. Höfðu þeir
þá ekki séð til lands um margar vikur, og
undruðust það ekki lítið, að ströndin var tekin
að beygjast þar til norðurs. Var þá auðsætt,
að þeir voru kotnnir fyrir oddann. Díaz vildi
nú halda áfram, livað sem það kostaði, en þá
gerðu menn hans uppreisn, og kváðust ekki
lengra fara; varð þá svo að vera. Hélt hann þá
aftur vestur með landi, en hrepti þar ógurlega
storma og illviðri. En úr þeirri ferð hitti hann
fyrst odda þann, er lengst gengur suður á Af-
ríku. Díaz nefndi höfða þenna Stormahöfða,
því að hvergi þóttist hann hafa í krappara kom-
ist fyrir ofviðrum. Síðan hélt hann heim og
varð vel reiðfara. Pegar hann var að segja kon-
ungi ferðasöguna, gat hann stórviðranna við
höfðann, og svo rtafnsins; «neií, sagðijóhann
konungur, »Qóðravonarhöfði skal hann heita,
því nú er eg góðrar vonar um að ná sjóleið-
inni til Indlands.» Höfðinn heldur enn þessu
nafni (Capo da buona esperance), enn er nú
oftast nefndur Kap. Þessi ferð Díazar varð fræg
mjög, því að þá var það að fullu sýnt og
sannað, að hinar eldri kenningar um Afríku og
hitann þar syðra var bábiljur einar, og fundinn
var vegur til þess að komast sjóleiðis til Ind-
lands, svo að menn þurftu nú ekki Iengur að
vera komir upp á náðir Genúumanna og Fen-
eyinga með kryddvörur og annan varning frá
Indlandi, eins og áður —ef það gæti nú tekist
að komast þangað sjóleiðis austur yfir Ind-
landshaf með góðu inóti.
Jóhann konungur II. andaðist 1495, stuttu
eftir að Díaz kom heirn úr þessari frægðarför.
Eftir hann tók Manúel (eða Emanúel) sonur
hans við konúngdómi, og tók hann þegar til
úspiltra málanna að búa undir Indíaför, o'g gera
alt sem bezt úr garði. En ekki varð sú ferð
fullbúin fyr en 1497. Voru þá 4 skip búin til
ferðar, og ekkert til sparað að gera þau sem
bezt úr garði. Á skipunum voru 148 tnann's,
en eitt þeirra var byrðingur, sem aðeins hafði
vistir innanborðs, er til átti að taka, þegar þryti
á hinutn skipunum. Þeir lögðu úr höfn 9.
júlí 1497, og hafði forustu fyrir sjómaður og
sjóforingi einn ágætur, Vascó da Gama að
nafni. Hann fór tneð flota sinn alla leið suð-
ur með Afríku, en lenti oft í stormum og haf-
villum, og átti örðugt tneð sjómannalið sitt,
því það var bæði óþægt og óeirið. En Vascó
da Gama hafði manna bezt lag á að stjórna,
og komst klakklaust suður fyrir Góðravonar-
höfða 20. nóv. og svo þar austur með landi
alt til Mósambík. Rar fann hann hvervetna fyr-
ir talsverða mentun og allmikla verzlun; og
voru landsbúar svartir og Múhamedstrúar.
Pegar þeir komu suður hjá mynni Sambesi-
fljótsins, reistu þeir þar stólpa með skjaldar-
merki Portúgals. Lítið áttu þeir vinsældum að
fagna í Mósambík, og héldu því en áfram til
Melinde; það var blómleg borg, skamt fyrir
sunnan Sansíbar, sem margir kannast við síð-
an Stanley var á ferðalagi sínu. Par var ríki
eitt auðugt, og tók konungurinn þar með hin-
utn mestu virktum á móti Gama; þar í borg-
inni var og kristinn trúarflokkur, ættaður frá
Abessiníu, og tók hann þeim eigi síður, og
brá þeim mjög við, því að áður höfðu svik
og prettir setið um þá í hverjum kima, þar
setn þeir komu að landi. Meðal annars lét
konungurinn í Melinde þá fá áreiðanlegan fylgd-
armann með sér, og kom liann þeim alla leið
vestur fyrir Indlandshaf ti! Kalikút, á vestur-
strönd Vestur-Indlands, á 33 dögum; eru það
fullar 600 mílur vegar eða nærfelt 4500 kíló-
metrar, og höfðu þá verið um 10 mánuði í
sjó.
Loksins var þá sjóleiðin fundin og farin til
þessa margþráða lands. Peir skutu fagnaðar-
skotum þegar þeir komu í landsýn, og settu
svo bát í sjó út og reru til lands. Og þar
þótti þeim margt nýtt að sjá. Par iðaði og
12*