Nýjar kvöldvökur - 01.05.1925, Blaðsíða 8

70
NÝJAR KVÖLDVÖKUR.
jeg hygg, verið eTns vondur og rógberarnir
gera hann. Jeg fyrir mitt leyti held, að hann
sje ekki vitund verri en fjármálamenn nítjándu
aldarinnar.*
Jeg hló að þessari samlíkingu.
»Nú er best, að þjer farið til Mc. Whing,«
sagði jeg. »Jeg vona að þjer segið honum, að
jeg sje þrefalt merkari en eIIir þessir nýgræð-
ingar til samans.«
»Verið þjer öldungis óhræddur,« svaraði
Lúc'ó. »Jeg kann alla þessa þulu utan að —
»fyrsta flokks stjarna* o. s. frv. Jeg hefi marg-
lesið »Athenæum«, svo að jeg er orðinn leik-
inn í orðatiltækjum þessara bókmentalegu upp-
boðshaldara og jeg held, að jeg standi mig
ágætlega. Sælir á meðan?«
Hann fór og jeg fór líka að borða morgun-
verð í klúbb einum, þar sem jeg var meðlim-
ur. Jeg stansaði á leiðinni við bókhlöðuglugga
til þess að sjá, hvoit hin »ódauðlega« ritsmíð
mín væri þar, en hún var þar ekki. Meðal
nýjustu bókanna var þar ein eftir Mavis Clare,
»DeiIu efni« að nafni, og var henni valinn ein-
hver haganlegasti staðurinn í glugganum. Jeg
gekk inn í bókhlöðuna og keypti hana.
»Selst mikið af þessari bók?« spurði jeg,
þegar jeg var búinn að kaupa hana.
Búðarþjónninn rak upp stór augu.
»Selst!« át hann eftir. »Já, jeg hefði nú
haldið það! Rað Ies hana hver maður.«
»Einmitt það,« svaraði jeg og fór að blaða
í henni. '»En jeg hefi hvergi'sjeð hennar getið
í blöðunum.«
Búðarþjónninnj_brosti og ypti öxlum.
»Nei — og það munuð þjer ekki heldur
sjá, herra góður,« sagði hann. »Ungfrú Clare
er svo alþekt, að hún þarf engra meðmæla
við. Auk þessu eru margir ritdómendurnir
henni andvígir sökum þjóðhylli hennar — og
það vita lesendurnir. Hjer á dögunum kom
hingað maður ;frá einu stóra blaðinu. Hann
átti að skiifa eithvað um bækur þær/sem b:st
gengju út og bað mig að segja sjer, hverja
höfunda,væri spurt niest um. Jeg sagði hon-
um, að ungfrú Clare væri þar fremst í röð —
eins og líka satt er — en þá varð hann gram-
ur og sagði: »A!slaðar er sama viðkvæðið og
mjer kemur það ekki að neinu haldí, hversu
satt sem það kann að vera, því að jeg þori
ekki að nefna það. Ritstjórinn mundi strika
yfir það þegar í stað — hann hatar ungfrú
CIare.« »Rað er skárri ritstjórinn, sem þjer er-
um hjá,« sagði jeg. »Engir menn m sþyima
sarnleikanum e'ns og blaðamennirnir.*
Jeg b.osti og fór burt með bókina og þótt-
ist viss um, að hafa kastað peningum mínum
á glæ. Ef þessi Mavis Clare var svona vinsæl
í raun og veru, þá hlutu bækur hennar að
teljast með þessum ógurlegu reyfarasögum, sem
fólk gleypti við. Rví að jeg var einn í hóp
þeirra bókmentamanna, sem gera sig seka um
þá hlægilegu ósamkvæmni, að telja leser.durna
»asna«, en þrá þó ekkert annað jafn mikið
sem lofsyrði og hróp þessara »asna«, og jeg
gat því ómögulega hugsað mjer, að þeir væru
fæiir um að ve'ja sjer veglega góð rit upp á
eigin spýtur og án handleiðslu r>tdómendanna.
Auðvitað skjátlaðist mjer í þessu. Allur þorri
lesenda finnur ósjálfrátt til þess, hvað rjett er
og hafnnr því hjegómanum og því, sem fánýtt
er, en velur sjer hitt, sem verulegt gildi hefir.
Jeg settist út í horn í lestrarstofu klúbbs:ns,
fór að skera upp úr bókinni og blaða í henni
og var reiðubúinn — eins og flestir karlmenn
af mínu tægi — að hæðast að bókinni og
setja út á hana, einkum þar sem hún var sam-
in af kvenmanni. Hjarta mitt barðist af ótta —
og öfund! — þegar jeg var búinn að lesa
nokkrar línur. Hvaðan kom þessum skarpgáf-
aða höfundi, sem ekki var annað en kvenmað-
ur, slikur kyngikraftur, að hún skyldi dirfast
að skrifa betur en jeg? Og að hún skyldi
neyða mig til að kannast við vanmátt minn
með töframagni penna síns, þó að mjer gremd-
ist það og sviði! Henni var gefin skýr hugsun,
ágæt niðurskipun og Ijómandi ritháttur, og auk
þess hafði hún vald yfir málinu og prýðilega
framsetningu — jeg fyltist ofsabræði við lest-
urinn, grýtti bók:nni frá mjer út í horn og
þorði ekki að lesa meira. Relta var hinn vold-