Ægir - 01.10.1906, Blaðsíða 4

32
ÆGI R.
þá yrði að sjálfsögðu aó liafa tunnur og
tæki með, mann sem getur slegið til
tunnurnar, skrúfpressu m. m., en með
tilraun í smáum stíl þyrfti í byrjun ekki
að leggja úl í nema tiltölulega. lítinn
kostnað, og við slíka tilraun væri að lík-
indum hjrggilegast eins og fiskur stendur
nú, að byrja að eins með þorsk, en lála
þyrskl., j'su og upsa bíða, að minsta kosti
þar til reynsla væri fengin fyrir að þannig
löguð verzlunar og verkunaraðferð svar-
aði tilganginum.
Hér að ofan heíir hr. J. aðeins gefið
upplýsingar uin hinar almennu fiskiteg-
undir sem vér tramleiðum á heimsmark-
aðinn, og sem vér af reynslunni þekkj-
um hvað mikið verðmæti hafa, en hér
kemur íleira til athugunar, og það eru
íiskafurðir sem hér sumpart er litill
gaumur gefinn eða jafnvel fleygt, eða að
minnsta kosti gengur að eins hér manna
á milli íyrir lágt verð, en sem að hinu
leytinu eru mjög mikils virði ef fylgt er
verkun Hollendinga og sendar á sama
markað.
Þessar afurðir eru, kverksigar (Geller),
kinnar (þorskkinnar) og lúða.
Hér hafa kverksigar ekki verið tekn-
ir úr þorski sem hefir veiðst á opnum
bátum, en síðan veiðin var byrjuð frá
þilskipum komst sú venja á, að skip-
stjórar fengu kverksigana hjá hásetum til
tryggingar því að fiskitala þeirra væri
rétt. Skipstjórar eiga því einir kverksiga
alla og verða það oftast nokkrar tunnur
á skipum sem hafa marga menn og fiska
vel. Tunnan af þeim heíir oftast verið
seld hér 10—12 kr.
Aftur á móti eru kinnar eign háseta,
eða með öðrum orðum að venjan er að
hausum öllum er fleygt, en hásetar mega
taka kinnar af vænum fiskum ef þeim
sýnist svo, því þær eru álitnar einkis
virði, en venjulegast er mjög lítið að því
gert og þá helzt að fátækir fjölskyldu-
menn hirða þær í hvildarstundum sín-
um, ekki sem verzlunarvöru. heldur til
soðmetis handa heimilum sínum. A Aust-
urlandi er þorskhöfðum með öllu saman
venjulega fleygt, eða svo hefir viðgengist
um langt skeið, og' er því hvorki notað
til heimilisþarfa eða sem verzlunarvara.
En til þess að sýna að hér er ekki
um einskisvirði að ræða, og' að í þessu
sem mörgu öðru er þekkingarleysið sem
veldur því að við ekki kunnum að meta
það eða færa okkur í nyt, þá skal það
tekið fram að i skýrslum .1. er verðið á
tunnunni af kinnum frá 25,50 kr.—33,75
kr. en jafnaðarlegast 26—27 kr. Þær
hafa þannig altaf verið í hærra verði en
ýsa eða upsi, en lítið eitt lægri en smá-
flskur.
Iíverksigar stóðu hæst í 231 kr. tunn-
an (5. marz), en lægst komust þeir nið-
ur í um 100 kr. tunnan, en venjulega í
og yfir 120 kr.
Hér er ekki um neina smámuni að
ræða, það er ekki alllitið fé sem fleygl
er í sjóinn af fiskiskipunum, en einkum
á Austfjörðum, þar sem venjan er orðin
svo rík að ekkert er hirt af höfðum, eink-
um ef mikið berst að, og væri það þó
ómaksins vert að minnsta kosti ef ástæð-
ur leyfa að hagnýta sér alt sem bezt og
gera sér að peningum.
Þegar alli er rýr, virðist það sjálfsagt
að hirða alt sem bezt. Þótt þær fiskiaf-
urðir sem minna verðmæti hafa, verði,
þegar góður afli er að setja á hakanum
og víkja fyrir þvi sem er verðmeira.
Heilagfiski í tunnum er eftir skýrslu J.
frá 54 kr.—44,50 kr. eða sem næst 15—
20 aura pd. og er það líka hærra verð
en menn hafa átt að venjast að fá hér
fyrir heilagfiski, hvort selt hefir verið nýtt
eður öðru vísi.
Tunnurnar sem notaðar eru, eru af