Ægir - 01.08.1915, Blaðsíða 2

96
ÆGIR
netaveiða, með ærnum kostnaði; mótor-
ar hafa verið settir í þau: net með öllu
því, er þeim til heyrir hafa verið keypt;
tunnur, salt, matvæli, olía o. s. frv., hef-
ur verið dýrara en heyrst hefur áður, og
sumir hafa jafnvel keypt skip, til þess
að senda þau á síldveiðar við ísland.
Kostnaður við útgerð þessa, er frá 7—30
þúsund krónur, en það gerir ekkert til,
hvað það kostar ,fiskimiðin íslensku eiga
að borga bæði áfallinn kostnað og ágóða
al' fyrirtækinu.
Þessir menn koma langt að, og eiga
langa ferð fyrir höndum að haustinu, til
þess að komasl heim aftur, en þcir eru
svo sannfærðir um, að afla hjer, að ekki
er horft í það, og það mega Norðmenn
eiga, að þeir kunna að veiða.
T. d. um áræði það og vilja, er þeir
sýna, þegar um veiði er að ræða, má
hjer nefna það, að snemma i vor, iágu
2 mótorkúttarar út við ísinn fyrir Norð-
urlandinu og stunduðu seladráp. Annað
þessara skipa kom hingað á Reykjavík-
urhöfn í vor, með hrotna vjel; hafði
sá aJlað lítið, en hinn komst heim með
30,000 kr. ágóða eflir ferðina.
Fyrir skömmu var jeg staddur á Siglu-
íirði og var mjer þá eitt kvöld boðið
um horð í skip, og heyrði jeg þá á lal
Norðmanna, sem þótli íslendingar gera
sjer all örðugt, og kynnu ekki að rneta
þau hlunnindi, sem þeir hefðu af komu
þeirra hingað til lands, einkum vinnu
þá, er koma þeirra og veiðar veittu, auk
verslunar o. íl., ertalið var upp. Þann-
ig hugsa þeir og því fer ver, að margir
íslendingar munu hugsa líkt, vera þakk-
látir fyrir mola þá, er detta af borðum
þessara drottna, en fleiri munu þeir þó,
sem fmna sárt til þess, að hjer er um
yfirgang útlendra að ræða, seiu fer að
verða landsmönnum, sem reka síldar-
veiði örðugur, einkum þar sem útlend-
ingar fjölmenna svo, að íslendingar fara
að kalla sig heppna, þegar skip þeirra
komast að til að losa afla sinn, sem
verður að gerast íljótt, þegar um síld er
að ræða, eigi. aílinn að verða verslunar-
vara og lil þess er ætlast, og ekki nóg
með það, þeir verða að horfa á góðan
aíla ónýtast vegna þess að þeir fá ekki
sill eigið ráðna fólk til þess að taka á
móti honum — alt í vinnu í þann svip-
inn — hjá útlendingum.
Eins og stendur, mun örðugt að koma
nokkru verulegu lagi á ástand það, sem
nú er á höfnum Norðurlandsins t. d. á
Siglufirði, þar sem útlendingar hafa leigt
lóðir og land til margra ára, en í tíma
ætti að taka í laumana, hvað Vesturland-
ið áhrærir, þar er einnig um mikla síld
að ræða, og sumarið sem nú er að líða,
mun án efa gefa útlendingum bendingu
um, að reynandi verði fyrir Vestfjörðum
næsta ár, verði of þröngt á Siglufirði og
Eyjafirði. Það er áreiðanlegt að íslend-
ingar eru að vakna og að þeir eru farn-
ir að sjá, hvílik ógrynni auðæfa eru flult
hjeðan frá landinu og ættu að skilja það,
að sildartollurinn er lítil greiðsla fyrir
það verðmæti, sem flutt er burtu. Öllu
er ekki óhætt, þótt hin útlendu skip sjeu
svo tugum og hundruðum skifti 2—300
faðma fyrir utan landhelgislínuna, það
segir ekkert; fyrir þær veiðar er hún alt
of nærri landi, en of seint að tala um
slíkt nú.
Geti Norðmenn sagt, að þeir einir hafi
kent íslendingum að fiska og bjarga sjer,
þá ættu ísleudingar að sýna það, að þeg-
ar þeir eru búnir að læra, að þeir sjeu
þeir menn, að þeir sjálfir vilji ná í auð-
æfi þau, sem fiskimiðin bjóða þeim, í
það minsta að þeir vilji komast að að veiða
á landsins eigin miðum og geri sitt til
að láta útlendinga skilja, að hjer er ekk-