Ægir - 01.02.1926, Blaðsíða 25

ÆGIR
45
Skýrsla.
Eítir beiðni, herra erindreka Páls Hall-
dórssonar, Svalbarðseyri. Tók ég að mér
að kalda mótornámskeið á Akuieyri frá
10. degi nóvembermánaðar til 16. janúar.
í þvi skyni komum við saman á Akureyri
9. nóvember s. 1. ár, og voru þá 16 nem-
endur, sem hug höfðu á að njóta tilsagnar
við námskeiðið, komnir á vettvang.
í*ann dag noluðum við erindrekinn sem
best máttum til að fá húsnæði fyrir nám-
skeiö og fleira. Til verklegra æfinga feng-
um við hús, bja verslun Snorra Jonssonar,
en til bókiegrar kenslu, fengum við eina
kenslustofu Gagnfræðaskólans, fyrir góð-
vild og alorku skólameistarans Sigurðar
Guðmundssonar. Mér til aðstoðar við
kenslu í stærðfræði og íslensku, útvegaði
skólameistari mér, cand. theol. Pál Þor-
leifsson. Pann 10. nóvember var síðan
námskeiðið sett og voru nemendur þá alls
19 að tölu. Skömmu eftir miöjan desem-
ber kom sá tuttugasti, og va^ konum veilt-
ur aðgangur, sökum þess að hann hafði
um nokkurra ára skeið verið vélamaður á
mótorbátum, og var kunnur erindreka að
dugnaði á því sviði.
Til verklegra æfinga haföi ég tvo tólf
hesta mótora, annar þeirra tvígengismótor
(H. M. G. semídiesil) og hinn fjórgengis
Hein-mótor. Til verklegra æfinga fóru til
jaínaðar sex stundir á dag, og var nem-
endunum skift í tvær deildir, og kent frá
níu til tólf fyrir hádegi, og eitt til íjögur
eftir hádegi. Hvorutveggja vélarnar voru
bátamótorar, með öllu tilheyrandi. Sömu-
leiðis höfðum við til áfnota skrúfstikki, og
nokkur nauðsynlegustu verkfæri, svo sem
sköfur, þjalir, lóðningaáhöld og fl., sem
venja er að fylgji stærri vélum.
Nemendur voru æfðir í að skafa legur,
laga þær ef með þurfti, og fella þær saman
svo vel færi. Einnig var þeim kent að
slípa öxla, ef þeir höfðu mætt harðhnjaski
eða riðgað. Nemendur voru látnir setja
vélarnar niður. og gera við allar minni-
háttar bilanir og slit, sem á voru, slípa
inn ventla, afbrenua eirrör, smíða pakn-
ingar, tinkveikja og harðlóða, o. s. frv.
Yfir höfuð var áhersla á lögð að .gera
nemendurna glöggskygna á hverskonar
galla, sem á vélum geta orðið, og jafnframt
kendar nauðsynlegustu ráðstafanir til að
vinns bót á þeim, og halda vélum í góðu
og öruggu ástandi. Sömuleiðis fengu svein-
ar æfingu í að taka vélar í sundur, og
setja aftur saman rélt og ábyggilega, og
var það mjög fyrir þeim brýnt hve mikils
þar væri um vert, og einnig þá bent á,
hvað það væri sem mönnum sérstaklega
hælti til að vanrækja. Einnig voru þeir
látnir laga og finna galla, sem orsakast af
sliti, ofmikilli keirslu og illri meðferð, og
yfirleilf ýmiskonar gangtruflanir sem fyrir
geta komið við vélagæslu.
Yfyrleitt var í hvívetna áhersla á það
lögð, að nemendur skildu byggingu og
gang vélanna, svo ljóslega að þeir sjálfir
mættu finna og ráða bót á alskonar göll-
um og misbrestum, sem á kynnu að verða.
Til þess kom bókleg fræðsla að góðu liði.
Var það fljótt auðséð, hve mikil stoð hún
var þeim.
Fyrirlestra um alt sem lítur að smiði,
hirðingu og stjórn véla, flutti ég og skrif-
uðu nemendur hjá sér það helsta úr þeim,
og voru þeir svo látnir endursegja þá
siðar. Heimaslíla og smá ritgerðir voru
nemendur einnig látnir gera, um standsetn-
ing, gangsetning hirðing og bygging véla o. fl.
í íslensku var stund á lögð, að nem-
endur lærðu rétta stafsetningu, og yrðu
færir um að semja ritgerðir um létt efni.
í reikningi var aðal áhersla lögð á almenn
brot og tugabrot. Eðlisfræði sú sem notuð
var við kenslu er eftir Valdimar Valveson.