Ægir - 15.06.1967, Síða 8

206
ÆGIR
ir hér að nefna athuganir á styrkleika,
tognun, slitþoli, eðlisþunga, stífni, áhrif
ljóss og hita á efnið o. fl.
b) Netagerð. Hér er átt við tækni við
framleiðslu hnýtts og óhnýtts nets, svo og
rannsóknir á helztu eiginleikum netsins
svo sem styrkleika, þunga, hnútafestu,
sjáanleika og viðnámi í vatni o. fl.
c) Efni í önnur veiðarfæri svo sem
bauiur, öngla, sökk'm, kúlur, hlera og vfir-
borðs- og neðansjávarlampa til að laða
fisk.
d) Meðhöndlun og ending veiðarfæra.
Hér er átt við meðhöndlun veiðarfæra
gegn rotnun og eyðingu vegna áhrifa
smárra iurta og dýralífvera; auk bess
áhrif stífni og litar neta á veiðihæfnina.
e) Rannsóknir á veiðarfærum í sjó.
Möguleikar til þessara rannsókna eru
módeltilraunir annað hvort í stórum tönk-
um eða í sjó; auk þess aflasamanburður
í þau veiðarfæri, sem bera á saman. Enn-
fremur má nefna atluiganir frá köfurum,
rannsóknir með neðansjávarmyndatöku
eða sjónvarpi og að síðustu er hægt að fá
margar mikilsverðar upplýsingar með
dýptarmælum, fiskritum og sérstökum
mælitækium.
f) Veiðitækni í þrengri merkingu. Hér
er átt við eitt mikiívægasta vea’kefnið
þ. e. a. s. framvindu þekktra, og þróun
nýrra veiðarfæra.
g) Fiskileit og ákvörðun fisks. Hér eru
dýptarmælar og fiskritar þýðingarmestu
tækin, enda þótt fiskileit eftir uppsjávar-
fiskum með flugvélum sé víða mikilvæg.
Hvaða framtíð athuganir á neðansjávar-
hljóðum frá fiski og krabbadýrum, svo og
rannsóknir með siónvarpi eða myndavél-
um hafa. skal látið ósagt.
h) Líffræðilegar rannsóknir. Rannsókn-
ir á hegðun fisks, einkum gagnvart veið-
arfær'im. er eitt undirstöðuatriðið fyrir
gengi veiðitækninnar. Hér er auk þess átt
við rannsóknir til að laða fisk með ljósi,
hljóðum, efnum svo og rannsóknir á hegð-
un fiska gagnvart rafmagni. Undir þenn-
an lið fellur líka kjörhæfni hinna ýmsu
veiðarfæra (þ. e. áhrif möskva- og öngla-
stærðar á stærð veidds fisks.)
i) Vél- og tæknivæðing. Undirþennanlið
fellur öll tækni í skipabyggingu og tækni-
útbúnaði skipa. Enda þótt telja megi þenn-
an lið til veiðitækninnar, er þó álitamál,
hvort hagkvæmt sé að taka hann inn í
veiðitæknistofnanir.
Eins og sjá má af ofangreindri upp-
talningu er æði margt. sem fellur undir
veiðitæknina og má vissulega segja, að
þessi verkefni séu nægilega margvísleg og
þýðingarmikil til að meðhöndlast af sér-
stökum rannsóknarstofnunum.
Segja má, að íslenzkar fiskveiðar séu
mjög nýtízkulegar og stafar það af því, að
íslendingar eru og hafa vfirleitt verið
mjög nýjunga- og framfaragjarnir og
spara hvorki fé né elju við að útbúa feng-
sælli veiðarfæri jafnhliða stækkun skip-
anna. Enda þótt þessum framförum hafi
verið náð án sérstakra rannsókna á þessu
sviði er ekki þar með sagt, að slíkar rann-
sóknir séu ónauðsvnlegar eða gagnslaus-
ar. Hér á eftir verður leitazt við að sýna
fram á gagnsemi slíkra rannsókna fyrir
okkur Islendinga með því að telja upp
þau verkefni, sem brýnust þörf er á að
leysa sem fyrst.
1) Athuganir á sökkhraða hringnóta.
Þar sem síldin stendur á allmiklu dýpi
mestan hluta sólarhringsins, hafa íslenzk-
ir sjómenn sífellt verið að leitast við að
fá næturnar til að ná dýpra niður í sjó,
ýmist með því að dýpka þær eða bæta á
þær það miklu blýi, að korkateinninn
sökkvi undir yfirborð sjávar, þannig að
nótin fiski á dýpra vatni en áður.
Einnig er áhugi á að nota efni í næt-
urnar, sem sekkur hraðar en þau efni,
sem hingað til hafa verið notuð. Enda
þótt áhugi sé fyrir hendi til að auka veiði-
hæfni nótanna á þennan hátt, er samt
allt óvíst um sökkhraða nótanna og reynd-
ar hve djúpt hinar mismunandi nætur
sökkva. Hafrannsóknastofnunin mun því
leitast við að hefja slíkar mælingar í sum-