Ægir - 01.02.1973, Page 16

BÓKAFREGNIR
Niitínia veiðarfæri
Út er komið þriðja bindi af
veiðar, Modern Fishing Gear
hinu mikla ritsafni um fisk-
of the World. Ritstjóri þessa
bindis, eins og hinna tveggja,
er Hilmar Kristjónsson, sem
óumdeilanlega er einn þekkt-
asti fiskveiðisérfræðingur í
heimi.
Þetta þriðja bindi er safn
þeirra erinda, sem flutt voru
og lögð fram á FAO-ráðstefn-
unni, sem haldin var í Reykja-
vík vorið 1970. Hilmar átti
mestan þátt í að sú ráðstefna
var haldin hér, og hún hefði
vafalaust ekki orðið án hans
tilverknaðar. Þessi ráðstefna
var mikil auglýsing fyrir ís-
land í þeim hópi manna, sem
gild ástæða er til að kynna
ísland fyrir. íslendingar létu
líka mikið til sín taka á þess-
ari ráðstefnu og þriðja bind-
ið hefst á erindi Jakobs Jak-
obssonar Um íslenzka síldar-
leit.
Undirtitill þessa bindis seg-
ir til um meginefnisskiptingu
en hlutarnir eru þessir: Fish
Finding — fiskileit — Purse
Seining (herpinótaveiði)
Aimed Trawling, en það hef-
ur verið þýtt sem marktog.
Það kom fljótt í ljós á þess-
ari ráðstefnu, að við íslend-
ingar stóðum vel fyrir okkar
að því er laut að fiskileitar-
tækni og herpinótaveiðitækni,
en höfðum lítið til málanna að
leggja í togveiðitækninni. Það
var þó kannski meira af því,
að ekki voru leitaðir uppi rétt-
ir menn til að láta þar ljós
sitt skína, heldur en hitt að
tæknilega værum við eftirbát-
ar annarra.
Menn hafa það oft á orði,
að við höfum dregizt aftur úr
í togveiðitækni, en það á að-
eins við um skipagerðina, en
ekki um sjálfar veiðarnar. Það
fer ekkert á milli mála, að sé
litið á aflatölur togaranna
okkar og togara fiskveiðiþjóð-
anna, sem stunda veiðar á
sömu miður, að þá virðast ís-
lenzku skipstjórarnir ekki hafa
dregizt neitt aftur úr eða
staðnað og margir þeirra hefðu
getað sagt ráðstefnumönnum
margt um það, hvernig finna
ætti botnfisk og veiða hann
með botnvörpu. Það var sem
sé galli á ráðstefnunni af
okkar hálfu að togveiðimenn
okkar komu þar lítið við sögu.
En þó að það sé nú svo, að
togveiðimenn okkar kunni
fyllilega á borð við aðra að
leita með nýjustu fiskileitar-
tækjum að botnfiski og fátt
sé hægt að segja þeim um þá
gömlu grantonvörpu, sem enn
er jafnbezta veiðarfærið á ís-
lenzkum togslóðum, þá er það
þessi kafli bókarinnar, sem
ætti mest erindi til okkar. í
þeim hluta er fjallað um nýj-
ustu tækni við togveiðar og
þá einkum á þeirri skipagerð,
skuttogurum, sem við ætlum
að fara að nota og þegar farn-
ir að nota. Skuttogarar bjóða
upp á ýmsa möguleika við
veiðarnar, sem síðutogarar
hafa ekki, svo sem notkun
flotvörpu, einnig að lyfta
vörpunni auðveldlega á tog-
inu og yfirleitt má segja að
hugtakið, Aimed Trawling, eða
marktog, eigi við um skuttog-
ara búna nýjum tækjum.
Það væri gild ástæða til að
þýða mörg erindin í þessum
hluta bókarinnar, svo sem eins
og — Fishing Deck Layout on
Stern Trawlers (fyrirkomu-
lag á fiskdekki skuttogara)
eftir Pólverjann Sekudewdch
og eins erindið A Calculation
Method for Matching Trawl
Gear to Towing Power of
Trawlers. Aðferð til að gera
sér grein fyrir hvernig tog-
veiðarfærið verði sem mest við
hæfi togkrafts skipsins,
eftir Japanann T. Koyama og
þá ekki síður erindi A. L.
Freedman, (Sovétti) — um að-
ferð til að ná mestri mögu-
legri opnun á vörpu í togi —
Method of Achieving Optimum
Trawling Operation — og enn
vil ég nefna úr þessum hluta,
erindi R. Steinberg, (Þjóð-
verja), um togveiðar á tví-
lembingum með botnvörpu og
flotvörpu.
Það er af mörgu að taka í
þessari bók, eins og hinum
tveimur. Þetta eru grundvall-
arrit í fiskveiðum heimsins.
Það er sorglegt hve tækni-
menn okkar eru linir við að
þýða margvíslegan fróðleik úr
erlendum bókum fyrir fiski-
menn okkar.
Tæknimenntuðum mönnum
virðist ósýnt um að færa rit-
smíðar sínar til alþýðlegs
máls, en það er nauðsynlegt, ef
lesningin á að nýtast almenn-
um fiskimönnum. Ég held þó,
að þetta sé meira viljaleysi en
getuleysi og í annan stað held
ég að þeim hafi ekki verið
gefinn nægur kostur á þessu
starfi. Nú á tímum er ekkert
starf frístundastarf — það
verða allir að fá fullt fyrir
sína vinnu — líka þá að þýða
faggreinar. Að gera slíka grein
að skiljanlegri lesningu út-
heimtir mikla vinnu. Fiski-
fræðingar okkar hafa margir
náð ágætum árangri í ritsmíð-
um fyrir almenning, enda hafa
þeir iðulega sýnt að þeir eru
ekki minni skáld en vísinda-
menn. Ásg. Jak.
32 — Æ G I R