Ægir - 15.08.1974, Qupperneq 6

Ásgeir Jakobsson:
Enn gerast
ævintýr
Kári Jóhannesson er fæddur 3. maí 1937
á Flateyri og er í báðar ættir Vestfirðingur.
Árið 1956 hóf hann nám í útvarpsvirkjun
hjá Friðrik A. Jónssyni, sem lézt í sumar
fyrir aldur fram og var harmdauði, þeim
sem þekktu hann. Friðrik var umboðsmaður
Simradsfyrirtækisins norska hérlendis, sem
kunnugt er, og í námi sínu hjá Friðriki komst
Kári fljótlega í kynni við hið nýja fiskileitar-
tæki, astikkið, sem þá var að þróast. Fyrstu
litlu handsnúnu astikktækin voru látin í bát-
ana Mími, Víði og Sigurð Pétursson sumarið
1954, en áður hafði eitt slíkt tæki verið sett
í varðskipið Ægi (1953). Kári vann svo við
að setja fyrsta sjálfritandi fiskileitartækið í
skip hérlendis, en það Vcir 1958 og skipið
var Fanney, tilraunaskip ríkisins.
Árið 1961 fór Kári út til tæknináms í Noregi
og lauk námi, sem rafeindatæknifræðingur
1965. Hann starfaði síðan nokkra mánuði
hjá Simradfyrirtækinu, en kom svo upp og
hóf störf hjá Friðrik A. Jónssyni á ný, það
var í ársbyrjun 1966.
Margar hugmyndir urðu til í samstarfi
þeirra Friðriks og Kára, sem síðan hafa öðl-
azt raunhæft gildi og telja margir, að það
hafi ekki komið fram sem skyldi, hvað
Simradumboðið hér og þeir menn sem við
það störfuðu svo og íslenzkir fiskimenn hafa
lagt að mörkum við þá hröðu þróun, sem
varð í notkun sjálfritandi fiskileitartækja.
Norðmönnum er yfirleitt eignað þetta allt.
Kári varð fyrstur manna til þess á síldar-
árunum miklu að kafa undir skipin úti á
miðunum og gera við botnstykki fiskileit-
artækjanna og skipta um þau úti á hafi.
Um þetta starf Kára segir Þorsteinn Gísla-
son, sem gerst má þekkja það, í bókinni
„Mennimir í brúnni,“ HI b.:
„Kári Jóhannesson heitir maður nokkur,
mjög fær í sónarfræðum og starfar hjá Sam-
einuðu þjóðunum. Vart getur færari menn 1
þessum heimi í þeim fræðum. Hann var fyrh'
nokkmm ámm við nám í Noregi hjá Simrad.
Þá datt honum í hug, hvort ekki myndi hægt
að skipta um botnútfærslu astikktækisins úti a
sjó. Hann stakk þessari hugmynd að norskurn
forráðamönnun;, en þeir klöppuðu honum a
öxlina: jú, sögðu þeir, ágæt hugmynd, Kári,
en óframkvæmanleg. Kári gafst þó ekki
upp. Fékk sér froskmannsbúning og lærði
köfun, með þeim árangri, að t. d., 1967 skipti
hann um botnbúnað á 80 skipum úti á sjó og
er svona rétt hægt að ímynda sér, hvað tap-
azt hefði við að sigla þeim öllum til hafnar
og taka þau í slipp. Og þeir norsku óskuðu
svo eftir að senda sína menn hingað til náms.
Veturinn eftir kom svo feitletruð fyrirsögn
í Fishing News, þar sem þær fréttir voru
sagðar, að Norðmenn hafi unnið það mikla
afrek að finna aðferð til að skipta um úti a
sjó og sendi menn í allar áttir til að kenna
þetta. . . .“
Starf Kára hjá Simradumboðinu leiddi
náttúrulega til gagngerðrar þekkingar á tækj-
unum, allri gerð þeirra og mikilvægi þeSS
að byggja upp tæknilega fullkomna útgerðar-
þjónustu. En Kára fannst þó að hann þyrfti
að öðlast enn betri skilning á notkun tækjanna
við fiskileit og kynnast jafnframt hinni al-
kunnu hæfni okkar fiskiskipstjóra til að full-
nýta tækin. Hann réð sig í þessu skyni, 1
maí 1969, sem 2. vélstjóra á Gígjuna, en þar
var Árni Gíslason skipstjóri.
Kára voru vel ljósir möguleikar hljóðbylgju-
tækjanna til vísindalegrar notkunar við
ákvörðun stofnstærðar og fiskmagns á til-
tekinni fiskislóð. Hann ákvað því að reyna
að fá tækifæri til að nýta sérþekkingu sína 1
notkun tækjanna á vísindasviðinu og réð sig
í því skyni í ársbyrjun 1970 til FAO.
Um þessar mundir var að koma fram a
222 — Æ GIR