Austri - 13.05.1931, Síða 4
4
AUSTRI
undirnefnd til að fjalia um þessl erindi, (
stað þess að vísa þeim til allsherjarnefndar,
er hafði samskðnar mál til meöferðar. í
allsherjarnefnd átti fulltrúl Eskifjarðar sæti,
og hefði því málinu verið vel borgið þar,
en í aukanefndina voru þar á móti kosnir:
fuiltrúi Norðfjarðarhrepps, Eiðahrepps og
Reyðarfjarðarhrepps. Um hinn síðastnefnda
er það að gegja, að vegna oplnberrar and-
stöðu Reyöfirðinga, og þar á meðal full-
trúans sjálfs, gegn þassu máli Eskflrðinga,
var hann svo óhæfur til að fjalla óvilhalt
um málið í nefnd, sem frekast mátti veröa.
Hlaut yöur sem dómtra að vara þetta ljóst,
og sem oddvita sýslunefndarinnar bar yður
að fyrirbyggja, að slík afglöp væri framin
í meðferð opinbers máls. Óll önnur meö-
ferð varð eftir þessu. Yður og fulltrúa
Reyöarfjarðarhrepps tókst með undursam-
legum hætti að spilla svo fyrir málinu, að
hreppnum var ekki eingöngu synjaö um
heimild til eignakaupanna, heldur og einnfg
um samþykki sýslunefnder til að taka rækt-
unarlánin. Við umræður málsins ð fundin-
um berið þér fram þau strákslegu ósann-
indi, að málið hafi aðeins fylgi fárra manna
í hreppnum utan hreppsnefndar. Er fulltrúi
Eskifjarðarhrepps reynir að ieiðrétta þetta
með tilvitnun í áiyktanir almennra sveitar-
funda, er málið hafði verið lagt fyrir, þá
hriitið þér höfuðiö og menn yðar hrópa á
atkvæðagreiðslu, og umræður eru skornar
niöur. Vlð atkvæðagreiðsluna fremjið þér
eina óhæfuna enn: Þér berlö upp I einu
lagi bæði heimildina til eignakaupanna og
lántakanna, þó þetta væru tvö mál, er ekki
áttu að fylgjast að, samkvæmt fyrri afstöðu
sýslunefndarinnar, er hún synjaði um heim-
ild til eignakaupanna, en mælti með jarða-
kaupunum, og þá vifanlega í því skynl, að
ræktun vær) framkvæmd og lán tekin til
heunar. Á þennan hátt gekk alt greiðlega
fyrír yður; þó vaniaði enn fóður undirfat-
ið. Það varö að finna viturlega og ha'.d-
góða ástæðu, er bókuö yrðl í gjöröabók
sýslunnar, sem forsendu fyrir neitun nefnd-
arinnar. Jú, Eskifjaröarhreppur hafði sókt
um meðmæli til bæjarréttinda. Þarna var
forsendan, sem hlyti að ganga í meirihluta
nefndarmanna: Hólmamáliö var boriðfram
af hreppsnefnd gegn vilja alls þorra hrepps-
búa, hreppsnefnd fengi bráðum sfna eigin
bæjarstjórn, er átti aö fá að segja álit sitt
um málið. Og allt gekk aö óskum. Esk-
firöingum var synjað um samþykki til að
taka ræktunarlánin, og þér höfðuð launað
hreppsnefnd Eskifjarðarhrepps lambið gráa,
er hún tók af yður Ve. Lambeyrartúnsins
og leigði það fátækum fjölskyldumönnum
í hreppnum, þrátt fyrir það, þó þér bæruö
fyrlr yður æfiábúð frá Jðni Arnesen.
Ályktun sýslunefndar, sem afgreldd var
með 8 atkvæðum gegn 3, hljóðar svo:
„Meö því að sýslunefndin hefir veitt með-
mæli sín með því, að Eskifjarðarhreppi
verði veitt bæjarréttindi, sem væntanlega
kemur bráðum til íramkvæmda, telur nefnd-
in rétt, að mál þetta, sem hefir mikla fjár-
hagslega þýðingu fyrir kauptúnið, verði
látið bíða úrslita hinnar nýju bæjarstjórnar
fyrir Eskifjörð, og synjar því beiðni hrepps-
nefndar".
Málið hefir mikia fjárhagslega þýðingu
fyrir kauptúniö, segir sjálf sýslunefndin, og
þess vegna á að bíða úrslita hinnar nýju
bæjarstjórnar, sem bráðlega kemut ! Það
tók Neskauptún 3 ár, að fá sín bæjarrjett-
indi; ef til vlll tekur þaö Eskifjörð lengri
tíma, að fá þau léttindi, og vafaiaust getur
nefndin ekkert um það sagt, hvort réttindin
muni nokkurntíma fást. En hreppsbúar eiga
að bíða mjólkurlausir, unz bæjarréttindin
fást, og notast á meðan við skurðina á
Hólmum, vélarnar og ðburöinn, sem þegar
er búið að kaupa. Svo hljóöa dómsorð
hinnar vísu sýslunefndar.
Hreppsnefnd gat fyrst í stað ekki trúað
fregninni um þessa óheyrðu og gerræðis-
fullu afgreiðslu sýslunefndarinnar á ræktun-
armáli Eskfirðinga. Hún fór því á fund
yðar til þess að fá fulla vissu um þetta og
mótmæla og krefjast endurupptöku á mál-
inu, ef fregnin væri sönn. Þér voruð spert-
ur og sögðuð aö nefndin mundi ekki taka
œálið upp aftur. Þetta reyndist og svo því
erindi þess efnis írá hreppsnefr.d var felt
frá umræðum sama dag, fyrir áeggjan yðar.
Boðaði þá hreppsnefnd til almenns borg-
arafundar um kvöldið og skoraði á sýslu-
nefndina að mæta á fundinum; átti tiún þar
að verja gerðir sínar frammi fytir stærsta
gjaldanda sýslusjóðsins. A fundinum sást
aðeins fulltrúi Eskfirðinga. í fundarlek var
samþykt í einu hljóöi svofeld tillaga frá
Ólafi Sveinssyni: „Fundurinn lýsir megnri
vanþóknun á framkomu síðasta sýslufundar
f ræktunarmálum Eskifjarðarhrepps og
skorar á rfkisstjórnina að velta Búnaöar-
banka íslands heimild til þesi að veita
Eskifjarðarhreppi alt aö 28 þúsund króna
lán til ræktunarframkvæmda á Hólmum án
samþykkis sýslunefndar".
Þannfg er þá saga ræktunarmáls Fskfirö-
inga í aðaldráttum, þó undanfelt sé að sinni I
viðkvæmt atvik í sambandi vlð úrslltaaf-
greiðslu þess á sýslufundinum. Yður hefir,
á þann hátt, sem að framan er lýst, tekist
að tefla þessu máli í voöa, yður, sem átt-
uö að vera sjálfkjörinn málsvari Eskfirð-
inga, fyrst sem oddviti sýslunefndar og í
örðu lagi sem borgari hreppsfjelagsins. En
er þér létuð fella málið á sýslufundi stóð
það svo:
1. Hreppurinn hafði í samráði við yður
tekið ábúð á Hólmum og keypt þar
eignir fyrir 10 þúsund krónur.
2. Hreppurinn hafði á síðastliðnu hausti
hafiö ræktun á jörðinni fyrir rúmar 4
þúsund krónur, er verður ónýtt verk,
ef framkvæmdum verður ekki haldið
áfram.
3. Hreppurinn hafði keypt jarðvinnsluvélar
fyrir sex þúsund krónur, og áburöfyr-
9
r®0G2S>00<2£>00<2£>00<32>Q0<2E>0O<J£>0©G
A U S T R I
Kemur út vikulega. Verð 3 kr. árg.
Auglýsingar kr. 1,50 cm.
Ábyrgðarmaður: Árni Kristjánsson
m Afgreiðslumaöur: Sigurgeir Jónsson, S
&S>®0<4S>00<S>00<S>00<S>00<S£>00<æ>0©<S!»
ir tvö þúsund krónur, alt til fram-
haidsræktunar í vor.
Alls hafa því þessar framkvæmdir hrepps-
ins þegar kostað 22 þúsundir króna og all-
ar bygðar á því, að þing og stjórn mundi
ekki til. iengdar neita hreppnum um nauö-
synleg ræktunarréttindi yfir óræktarlandi,
sem ríklé átti og hefir legið ósnert og lítt
notað frá ómunatíð og beðiö eftlr ræktun-
arframtaki Eskfirðinga.
Með söiu landsins til Eskifjarðarhrepps
hafði mælt tæði Búnaöarfélag íslands og
sýslunefnd Suður-Múlasýslu. Með þeim
meðmælum hafði sýslunefndin óbelnt gefið
skýlaust loforð um samþykkl til nauðsyn-
legrar lántöku vegna ræktunar, en þegar
réttindi eru fengin yfir landinu, þegar ríkls-
stjérnin hefir gert alt, sem í hennar valdi
stóö, fyrlr þetta mál og þar meö viöurkent
nauðsyn þe»s, þá neitið þér, Iftill sýslu-
nefndaroddviti, beint ofan f gefin loforð
hreppnum um hégómlegt formssamþykkl til
þess að taka sjálfsögð ræktunarián og
stöðvið þar með allar undirbúnar fram-
kvæmdir hreppsfélagsins. Ef ríklsstjórnin
ekki ómerkir afgreiðslu sýslunefndar á mál-
inu þá hlýtur sýslan, eða þér persónulega,
að verða skaðabótaskyld gagnvart hreppsfé-
laginu ura það tjón, sem þessi afglapalega
afgrelösla málsins kann að baka hreppnum.
Loks er eitt iltiö dæmi um samræmið í
meðferð mála í sýslunefndinni. Á þessum
síðasta sýslufundi sókti fuiltrúi Búðahrepps,
sem jafnframt er oddviti þess hrepps, um
heimild fyrir hreppsnefnd Búðahrepps til
þess að kaupa húseignir á jörðinnl Gests-
staðir í Fáskrúðsfirði. Hann kvaö ekkert
endanlega afráðiö um þetta af hálfu hrepps-
búa, en vildi hafa allt undirbúið ef tekln
yröi ákvörðun í þessa átt. Þetta erindi þár-
uö þér strax upp til atkvæða enda var tal-
ið óþarft að ræða mélið en sjálfsagt að
veita heimildina, og var það gert umræðu-
laust. Þetta hliðstæöa mál þurfti engrar at-
hugunar og enginn spurði um nauðsyn
þess eöa vilja hreppsbúa í því. í þessu til-
felli nægði yður að það var fulltrúi Búða-
hrepps, sem var með erindi á ferðinni,
maður, sem er öruggur og trúr liðsmaður
yðar í öllum málum og sem meðal annars
aðstoðaöi yður er ræktunarmál Eikfirðinga
var „drepið" á þessum sama sýslufundi.
Að síðustu skal það tekið fram, að
hreppsnefnd Eskifjarðarhrepps gefur yður
einum sök á afgreiöslu málsins í sýslunefnd.
Framkoma fulltrúa Reyðfirðinga erafsakan-
leg og öllum var kunn afstaða hans og
annara Reyðfirðinga til málsins. Aðriróvíl-