Dýraverndarinn - 01.11.1953, Blaðsíða 6

54
DÝRAVE R N DARIN N
endurtekur sig nú á tímum sagan, sem ég sagði
um álftirnar á Álftaveri. Má þar meðal annars
benda á ferðir manna á bílum inn á öræfi í varp-
land heiðagæsanna til þess að skjóta þær, helzt
þegar þær eru í sárum, ófleygar og varnarlausar.
Því er miður, að með vaxandi þekkingu á
eðli fuglanna, fjölgar fjandmönnum þeirra. Með
lækkandi siðferðismeðvitund þjóðarinnar, eykst
grimmd og harka hugarfarsins og hirðuleysi
manna um mat á réttu og röngu. Samvizkusemi
og miskunnsemi skipta stundum um sæti við
taumalausa og tillitslausa skemmtanafýsn.
Hinir svonefndu sportmenn, stundum auðugir
menn, sem hafa ráð á að skemmta sér, eða aðrir
auðnuleysingjar, hafa undanfarið ferðast út um
sveitir landsins eða upp til fjalla, búnir vopnum
til þess að læðast að saklausum fuglum og myrða
þá að gamni sínu. Ef þessir óvinir fuglanna gerðu
þetta af sárri þörf til þess að bæta úr yfirvof-
andi neyð, væri það vorkunn, en þegar þessi at-
höfn fer fram í algerðu tilgangsleysi, ætti almennt
að líta á þetta atferli, sem glæpsamlegt og ég hika
ekki við, að láta í ljós það álit mitt, að það ætti
að varða við lög.
Fuglarnir þurfa ávallt að vera á verði til að
verja líf sitt fyrir vörgum, sem sækja að þeim
í lofti og á landi og legi. Mest reynir þó á mátt
þeirra til varnar um varptímann, þegar þeir þurfa
að verja heimili sín og afkvæmi, sem þeir unna
hugástum, engu síður en mennirnir sínum af-
kvæmum. Oft var gaman að fylgjast með því í
sveitinni, þegar þeir voru að velja varpstaðinn,
áður en þeir byrjuðu á hreiðurgerðinni. Af tvennu
illu mun smáfuglunum hafa virzt öllu minni
hætta stafa af mönnum en vörgum loftsins (máv-
um, hröfnum, fálkum, örnum), því að þeir völdu
sér helzt hreiðurstæði nálægt hýbýlum mannanna.
Þeir vissu, að vargar loftsins voru líka hræddir
við mennina og forðuðust þá. Þeir munu ekki
hafa átt von á því, að nýir vargar færu að vaxa
upp meðal mannanna, vargar, sem yrðu enn þá
háskalegri lífi þeirra og afkævmum en vargar
loftsins geta nokkurn tíma orðið, en það eru illa
innrættir menn, sem velja sér það til dægrastytt-
ingar að svifta smáfugla lífi bæði um varptím-
ann og endranær.
Þessi grimmd, sem gripið hefur um sig
meðal sumra byssueigenda, er þeim mun hættu-
legri nú, sem vinátta við fuglana eykst meðal
siðaðra manna. Með stöðugum matargjöfum má
hæna fuglana að mönnum og gera þá spaka og
vinveitta. Til dæmis þekkja endurnar á tjörninni
í Reykjavík þá, sem oftast gefa þeim fæðu og
vappa óhræddar að fótum þeirra. Á þennan hátt
hætta þær að óttast mennina og telja allar var-
úðarráðstafanif gegn þeim ástæðulausar. Tor-
tryggnin hverfur fyrir vináttu. Tjörnin í Reykja-
vík er griðastaður þeirra og sælustaður. Svo vænt
þykir þeim um hana, að þær hverfa ekki af henni,
fyrr en hún er lögð ísi og koma strax aftur, þegar
útlit er fyrir, að ísinn leysi af henni. En þær eru
ekki óhultar fyrir árásum skyttanna, eftir að þær
hverfa af tjörninni. Þá er auðvelt að ná lífi þeirra.
Skytturnar þurfa ekki einu sinni að læðast að
þeim. Vinveittar og ugglausar synda þær á móti
lífræningjanum, sem sviftir þær lífi, í staðinn
fyrir að þiggja vináttu þeirra.
Reykvíkingar hafa ánægju af fuglalífi tjarnar-
innar og heyrzt hefur, að aðrir bæir komi sér upp
friðarheimkynnum fyrir fuglana. Þar dafna þeir
og auka kyn sitt. En í leyni er sú hætta yfirvof-
andi, að ánægjan af þeim fari hverfandi, þegar
til eru menn svo illa innrættir að hafa gaman
af því að granda þeim. Og ömurlegast er það,
að þeir nota sér af spekt þeirra og vináttu til að
ræna lífi þeirra. Slíka starfsemi ber að fyrirlíta,
en fagna því, er góðir menn hjálpa þeim til að
verja sig og afkvæmi sín, einkum um varptímann.
V erðlaunaritgerðir.
Síðastliðið ár bárust tvær ritgerðir til þátttöku i hinni
árlegu verðlaunakeppni Dýraverndunarfélags íslands í sam-
bandi við Minningarsjóð Jóns Ólafssonar bankastjóra, sem
lesendur Dýraverndarans munu kannast við. Var þeim
báðum dæmd fyrstu verðlaun, og birtast þær báðar í þessu
blaði. — Sú fyrri, Við gcgningar, er eftir Þórunni Ólafs-
dóttur, Sörlastöðum í Fnjóskadal, en hin, Fjandmenn fugl-
anna, eftir Bjarna Sigurðsson skrifstofustjóra í Rvík.