Dýraverndarinn - 01.09.1972, Qupperneq 11

þurfti að halda búsmalanum á haga, og þá dreifði ég
honum um holtið, móana og grundirnar í kring.
Svo þurfti að smala og láta inn, og þannig gekk
svo á víxl. Þegar féð var orðið margt, byggði ég stóra
rétt, því að það var miklu þægilegra að reka í rétt
en í hús, þegar þurfti að að marka lömbin eða rýja
ærnar.
En hvað það var dásamlegt að búa þarna á holtinu
um bjarta, kyrra vornóttina, einn og ótruflaður af
strákunum, bræðrum mínum, sem líka vildu búa og
voru alltaf að rífa og tæta fyrir mér. Hvað mér fannst
Vatnsdalsáin falleg, þar sem hún rann, silfurtær, eftir
miðjum dalnum og var til að sjá eins og skínandi
silfurband. Arniðurinn var þrunginn töfrum um lág-
nættið, þegar hver fugl svaf með höfuðið undir væng
sér, og sólin, móðir dagsins, beið á bak við hálsinn
og undirbjó komu næsta dags. Þá dreymdi ungan svein
vökudrauma, að hann væri sjálfur orðinn virðulegur
bóndi. Bærinn og peningshúsin á holtinu urðu veg-
legar byggingar í stóru iðjagrænu túni. Horn, leggir
og skeljar urðu lifándi búsmali, sem breiddist um
hagana. Hvað var þá dýrlegra en að vera konungur
alls þessa?
Nú eru þessi leikföng að mestu horfin úr huga og
hönd íslenzkra barna, en í þeirra stað komu bílar,
flugvélar og upptrekkt dýralíkön, brúður og bangsar,
að ógleymdum byssunum og skriðdrekunum, sem hver
smástrákur telur sig mann að meiri að eiga. Ekki veit
ég, hvort þetta eru heppileg skipti. Eg held, að
gömlu leikföngin hafi haft lífræn áhrif á barnssálina
og mótað hana til raunhæfra starfa. Eg held, að ég
hefði ekki viljað skipta við ykkur á hornunum mín-
um, leggjunum og skeljunum fyrir gljáandi leikföng-
in ykkar.
Þegar ég var orðinn svangur, skrapp ég inn í búr
og fékk mér bita af matarskammtinum, sem mamma
tók til handa mér á kvöldin. Hann var vanalega á
tveimur diskum. Á öðrum voru nokkrar smurðar
brauðsneiðar, en á hinum ein, og stundum tvær, kök-
ur. Þar stóð líka mjólkurkannan mín full af nýmjólk.
Kökurnar voru álíka mikið hnossgæti fyrir okkur
þá og súkkulaði, brjóstsykur og karamellur eru fyrir
ykkur, börnin góð. Það mun hafa verið siður að gefa
krökkunum kökur, þegar þau vöktu yfir vellinum, og
hefur vafalaust verið gert til þess að auka áhugann
fyrir starfinu, en svo orðið að vana. Annars sáust
kökur þá óvíða, nema gesti bæri að garði eða á stór-
hátíðum.
Þá var bæjarlækurinn leikvangur margra, og við
hann dundaði ég oft. Hann rann rétt við bæjarvegg-
inn, sums staðar straumharður, sums staðar lygn. Á
lygnunni stíflaði ég hann með fyrirhleðslu. Fyrir ofan
fyrirhleðsluna myndaðist stórt stöðuvatn, og á því
sigldi ég skipunum mínurn, sem ég smíðaði úr tré-
kubbum. Það voru vöruflutningaskip, sem ég fyllti
af alls konar dóti, batt spotta í og dró svo stranda á
milli. Lækurinn hélt samt áfram að streyma fram yfir
stífluna, ekki hægt og rólega eins og fyrir ofan hana,
heldur steyptist vatnið fram af fyrirhleðslunni og
myndaði foss. En hvað niðurinn í fossinum var róandi
þarna í lægðinni við hlaðvarpann, þar sem sóleyjan
og fífillinn sváfu. En þessi indæli fossniður var samt
hrekkjóttur. Hann átti það til að svæfa mig, svo að
augun lokuðust og ég gleymdi bæði stund og stað
og skyldustörfum mínum. „Þetta skal þér ekki takast,"
sagði ég þá við fossinn og nuddaði um leið svefn-
þrungin augun.
En einu sinni sigraði fossinn mig. Þá dreymdi mig,
að ég svæfi í rúminu mínu hjá bróður mínum. Hann
var þá búinn að rífa ofan af mér sængina, svo að mér
var orðið kalt og kaldast á vanganum. Eg var að reyna
að ná í sængina, þegar ég fann eitthvað hlýtt og mjúkt
strjúkast við vanga minn. Eg vaknaði og hvað sé ég?
Það er mamma. Hún krýpur hjá mér. Alltaf var
höndin hennar jafn heit og mjúk og fundvís á kalda
blettinn.
„Það er alveg ómögulegt að sofa hjá honum Kjart-
ani, mamma. Hann fer svo illa í rúmi og er alltaf að
rífa ofan af mér sængina," segi ég með hálflokuð
augun, og átta mig alls ekki á því enn, hvar ég er
staddur.
„Heyrðu, góði minn," segir mamma. „Nú sefurðu
ekki í rúminu þínu. Þú hefur sofnað við fossinn þinn
og túnið er orðið fullt af fé."
Þegar mamma sagði síðustu orðin, „túnið fullt af
fé," rankaði ég við mér til fulls og þaut á fætur.
Skipin mín voru strönduð hingað og þangað niður
með læknum, en hvað var það á móti því, að féð
breiddi sig um allt túnið og beit af græðgi grænu
stráin rétt eins og það hefði aldrei fengið eitt einasta
strá fyrr á ævi sinni.
Eg snaraðist af stað. Mamma hjálpaði mér, og
innan stundar höfðum við vísað fénu rétta boðleið
langt út frá túninu.
Mamma leiddi mig á leiðinni heim. Ur einstaka
þúfu flögraði lítill fugl, rétt eins og hann kæmi beint
DÝRAVERN DARIN N
53