Alþýðumaðurinn - 19.12.1961, Síða 11

Þriðjudagur 19. desember 1961
JÓLABLAÐ
Alþýðumaðurinn — 11
r'
Olíuverzlun Islands h.f.
Óskum öllum viðskiptavinum vorum
gleðilegro jóla
og farsæls nýórs!
Þ ö k k u m v i ð s k i p t i n á á r i n u !
rangurslaust leitað að minjum um klaustrið
sjálft, meira að segja nafnið klausturhaldari, sem
var titill ábúandans fyrrum, er horfið úr málinu.
En náttúran er trygglynd. Þegar mannvirkin,
sem standa áttu um aldir, eru löngu horfin,
stendur hún kyrr og segir með hátíðlegri ró sönni
ævintýrin og fyrir þúsund árum. Einnig hér á
Möðruvöllum er það hún, sem geymt hefir lítið
eitt af arfsögninni um klaustrið. Því að hver hús-
karl veit enn þann dag í dag, hvers vegna hér er
svo skýlt, hvers vegna jörðin er svo frjósöm o. s.
frv. Það er allt vegna þess að munkarnir þekktu
köllun sína.
Mér finnst það svo heimalegt að horfa á hóp
af piltum og stúlkum, sem eru að snúa hinu kraft-
mikla fjallheyi í brekkunni móti sól. Fossinn
dunar uppi í fjallinu, og segir mér, að það sé i
hinu forna norræna sagnalandi, sem ég nýt þess
að heyra hrífurnar skrafa við heyið. En Túna-
hryggsjökull* horfir kuldalega yfir dalinn fagra
og æskuheimili vinkonu minnar.
Benedicta heilsar upp á amtmanninn, og lítur
inn til sængurkonunnar og sér ekki mun á drengn-
um og stúlkunni. Að því búnu er morgunverður
framreiddur.
Þegar við erum að ganga inn í borðstofuna
segir amtmaður: „Það er yður vonandi ekki á
móti skapi, að ég hefi boðið fylgdarmanni yðar
að matast með okkur?“
„Nei, þvert á móti, er ég yður innilega þakk-
lát fyrir það,“ svara ég. „Mér er það ætíð gleði
að einhver hóndi sé gestur við borð mitt“, heldur
hann áfram, „en hvernig í ósköpunum gátuð þér
fengið svo ágætan fylgdarmann?“
„Það á ég mági yðar á Espihóli að þakka.“
<5Vinum yðar hér er það mikið ánægjuefni, að
þér skuluð vera í svo góðum höndum á leiðinni
suður. Við miðdegisverðinn mun ég kynna yður
fyrir öðrum merkisbónda, sem vert er að hitta.
Það er Daníelsen á Lóni. En hann hefðuð þér
vissulega átt að heimsækja, því að það er sannur
framfaramaður, hann byggir og ræktar og hikar
ekki við að brjóta upp á nýjungum og framkvæma
þær, en það er einmitt það, sem okkur skortir
svo oft hérna.“
Við morgunverðinn er margt rætt um þær
framfarir, sem liggja í loftinu á íslandi, og allir
óska eftir, þótt menn séu á ýmsu máli um-, hver
skuli byrja. Kynni mín af landinu hafa sannfært
mig um að fyrst af öllu þurfi bættar samgöngur.
Að loknum morgunverði býður amtmaður mér
að ríða út til einhverra staða í Hörgárdalnum,
en ég hlýt að afþakka það, því að ég verð að
spara kraftana, og hvíla mig. Ég kýs því heldur
að skoða bókasafn hans.
„Og ég, sem flýtti mér að afgreiða póstinn,
svo að ég gæti haft ánægjuna af að fara með
yður,“ segir amtmaður. Annars finnst mér það
gremjulegt, að þér skulið ekki hafa komist yfir
að sjá meira af landinu.“
Ég segi honum að ég sé hæst ánægð með það,
sem ég þegar liefi séð, og vissulega hafi ég séð
meira af íslandi, en mig dreymdi um, þegar ég
fór að heiman.
Ég lét í ljós, að fyrir mér væri mikilvægt að
kynnast fólkinu, hugsunarhætti þess og lífsvenj-
um, og það hefði ég gert í ríkulegum mæli. Ég
hefði tekið þátt í heimilislífinu, hjá amtmann-
inum og í fátæklegum bóndabæjum, og alls stað-
ar hefði ég mætt sömu vinsemdinni og gestrisn-
* A að vera Vindheimajökull.
inni. Mér hefði verið hjálpað og leiðbeint, og ég
mætti vera vanþakklát, ef ég óskaði mér einhvers
meira.
Við miðdegisverðinn, sem var mjög ánægju-
legur, þar sem vinkona mín gegndi húsmóður-
störfunum, kynntist ég Daníelsen á Lóni, sem
áður var getið. Hann var mjög ákafur að kynna
mér skoðanir mínar á því, hvað gera þyrfti til
þess að útvega landinu ódýrara timbur, og hvern-
ig bjarga ætti rekaviðnum, sem víða er aðai-
byggingarefni landsmanna, svo að hann skemmd-
ist ekki, hvorki af of miklu sævolki eða af að
liggja í fjörunni. Og einkum ræddi hann um
hversu nauðsynlegt væri að finna aftur hina
gömlu byggingaraðferð, sem menn hefðu full-
komlega gleymt. Ég hlýddi á hann full athygli,
án þess þó að skilja fullkomlega hvað hann var
að fara, sem ef til vill stafaði af því, að hann í
ákefðinni við að kynna mér, það sem gera ætti,
notaði við og við einstök orð og orðatiltæki, sem
ég skildi ekki. Þegar loks varð lítilsháttar hlé í
ræðu hans, sagði ég: „Nútíminn heyrir til æsk-
unni. Því yngri sem maðurinn er, því meiri tíma
á hann framundan til að starfa í, og þess vegna
vil ég með tilliti til allra hinna mörgu áætlana
yðar um framtíðina drekka skál yngsta fólksins,
sem ég þekki, tvíhuranna litlu, sem liggja hér í
vöggu. Megi þau hvort um sig og bæði til samans
leggja skerf sinn til þróunar og hamingju hins
gamla kæra sagnalands.“ ý
Skálin var drukkin í kampavíni. Og í sama
víni drakk húsbóndinn einnig mér til heilla á
ferð minni. Og með því lauk dvöl minni á Frið-
riksgáfu.
Steindór Steindórsson
jrá HlöSum, þýddi.