Víðir - 21.04.1948, Qupperneq 4
Úr verinu
Meira urn vorið.
Margir farfuglar, forboðar
vorsins, eíu koranir, svo sera ló-
an, spói og grátittlingur. Mariu-
erlan er hinsvegar ekki komin.
Áður fyrr var sagt, að hún kæmi
með kaupskipunum á vorin og
sæti í reiðanum. Lundinn kom
17. það er merkilegt, hvernig
farfuglarnir koma á vorin, svo að
vart munar degi frá ári til árs.
Eini fuglinn, sem búinn er að
verpa, er hrafninn, en hann verp
ir g nóttum fyrir sumar. Fýllinn
verpir 14.—20. maí og'lundinn
og svartfuglinn um fardaga í
fyrstu viku júní.
ísjisksölur
í síðustu ferðum sínum til
Bretlands seldu Eyjaskipin:
Elliðaey 11692 pund.
Helgi Helgason 10824 pund.
Helgi 6938 pund.
Sævar 3047 pund.
Helgafell 8400 pund.
Bjarnarey 13422 pund.
Sæfinnur 7040 pund.
Góður afli.
Togararnir hafa undanfarið
fiskað ágætlega á Selvogsbanka,
10 og upp í 15 poka í liali. I
hverjum poka eru um tvær smá-
lestir. Afli togbátanna liefur ver-
ið ágætur á Bankanum, og drag-
nótabátarnir hafa fiskað eina til
þrjár smálestir á dag af þykkva-
lúru (lemonsole). Netabátarnir
hafa verið að flytja sig irá
Drangnum og á Bankann, jiar
sem þcár liala fengið u]iji í 1000
fiska í trossu. Á línubátana hef-
ur verið heldur tregur afli, um
7—9 smálestir í róðri. Á hand-
færi hafa trillurnar fiskað vel.
Aflamagn
nokkurra báta, fram að síð-
ust.11 helgi. Bátar jiessir hafa
lagt inn afla sinn hjá Hraðfrysti
stöðinni. Afla annarra báta hefur
blaðinu ekki tekist að fá ujjpgef-
inn:
Jötunn 337 smálestir.
Týr 333 smál.
Nanna 318 smál.
Freyja 311 smál.
Lundi 299 smál.
Ver 284 smál.
(iotta 230 smál.
Siglingar og höft.
I botni Friðarhafnar liggja
þrjú af stærri skipum Eyja-
manna, Sæfellið, Álsey og Fellið.
hað er sárt að sjá þessi skip bund
in við bryggju fyrir þáð- eitt, að
gjaldeyrismál þjóðarinnar eru í
viðjum hafta og ófrelsis. Ef eig-
endur þessara skipa mættu ó-
1 hindrað kaupa nauðsynjar handa
sínu byggðarlagi fyrir andvirði
fiskjar, sem jrau sigldu með á er-
lendan markað, og þannig haft
iðir
fullfernii báðar leiðir, yrði það
ekki yinungis til Jress að skip
þessi væru í siglingum,. Iteldur
myndu þau einnig færa Eyjabú-
um miklu ódýrari vörur heldur
en jjeir fá með jiví að kjótla
þeim gegnum ótal milliliði yfir
Reykjavík. Alltaf er verið að
fjölga millilandaskipunum hjá
Eimskip og strandferðaskipun-
um hjá ríkinu, en jrað sýnist vera
hálfgert öfugstreymi að koma
þannig fyrir verzluninni, að
kaupstaðirnir úti á landi verði
um leið að leggja upp skipum
sínum. Verzlunarófrelsið sýgur
merg og blóð úr landsbyggðinni
utan Reykjavíkttr. Afnám eða
rýmkttn gjaldeyrishaftanna
myndi setja mjög aukið fjör í
fram 1 eiðsI u útfIutningsvaranna,
en það er einmitt þáð, sem jijóð-
in þarf hvað mest með.
Aðbúnaðurinn að
„Hetjum hafsins".
Sennilega er hvergi á landinu
aðstaða slík sem í Vestmanna-
eyjum til að landa fisk úr vél-
bátum. I Reykjavík eru t. d. all
ar bátabryggjurnar hallandi og
er alltaf hægt að henda fiski af
þilfari beint á bifreið.
Hér verður að lyfta fiskinum
og kasta til segi og skrifa — fjór-
um sinnum — Jiar til hann er
kominn úr bátnum á bíl.
! Fyrst er fiskinum hent á pall í
í lestinni, af pallinum upp á dekk-
! ið, af dekkinu ttpp á bryggju of
j al bryggjunni up]) á bíl. Á bát,
sem er með 2500 fiska, sem er
er ekki óalgengt í net. þttrfa jjví
sjómennirnir að lyfta og kasta
fiski 10.000 — tíu þúsund — sinn
um, og er ejn lyftan stundum
ein til tvær mannhteðir, jjegkr
,,i 1 la stendur á sjó“.
Hver fiskur vegur 7—10 kg.
Svo jíað eru 80 smálestir, sem
hásetarnir á einum vélbát verða
! þannig að lyfta að loknu dags-
: verki á sjónum, og getur hver og
einn sett sig í spor sjómannsins
og skilið, hversu búið er að bess-
um lietjum hafsins með löndun.
Nú eru hér tugir skipshafna,
sem verða að búa við þetta.
Það er óskiljanlegt á þessari
öld vélamenningarinnar, að
þetta og annað eins geti átt sér
stað, J^ar sem nokkrir hálfs eða
einnar smálesta rafurmagnskran-
ar gætu létt öllu Jjessu erfiði af
sjómönnunum. Slíkir kranar eru
víða hér í kaupstöðum, svo sem
Patreksfirði og Hafnarfirði.
Hafnarnefnd ætti viðstöðulaust
að panta slíka krana, svo að Jjeir
yrðu komnir í tæka tíð fyrir
næstu vertíð. Þáð er betra að ein
hverjar framkvæmdir sitji á hak-
anum en að þurfa að búa við
jiessa ómenningu áfrant.
Þýzkalandsmarkaðurinn.
Allir þeir, sem við framleiðslu
fást, gleðjast yfir þeim fréttum,
að tekist hafa samningar um
löndun á liski í Þýzkalandi, því
að menn gera sér vonir um hærra
og einkum stöðugra vehð en 1
Bretlandi. Þegar fram á vorið og
sumarið kemur, hefur fiskttr oft
viljað falla niður úr öllu valdi
í Bretlandi og bakað fiskeigend-
um með því stórtjón. Fyrir stríð
var þessi markaður svo ótryggur
yfir sumarmánuðina,, að ekki
þótti viðlit að stunda hann, og
fóru togararnir þá á saltfisk- og
síldveiðar. Þýzkalandsmarkaður-
inn var hinsvegar alltaf sæmilega
tryggur og greiddi hagstætt veið,
einkum fyrir svonefndan rusl-
fisk, karfa og ufsa, sem skipin
fengu oft mikið af. Héðan verð-
ur sennilega ekkert flutt al bata-
fiski að jæssu sinni, en næstu
vertíð gæti það ef til vill komið
til greina, ef ekki verður allt orð
ið breytt jiá.
Trillubátar.
Hér róa nú fjórir trillubátar
með línu éða handfæri. Á þrem-
ur Jressara bata roa 2 rnenn a
hverjum, en á einum Jieirra rær
aðeins einn maður, Magnus
Tómasson. Hefúr hann lengi
róið einn á trillu sinni og er dug
mikill sjójnaður. Hann rær nú
með línu.
Maður drukknar.
Maður féll út af vélbátnum
Frigg, Leilur Finarsson frá Mörk
Vestur-Eyjafjöllum, 20 ara, og
drukknaði. Hann festist í tóun-
um Jregar verið var að stíma Jiau
út og náðist ekki. Hann var
syndur, en hafði ekki brugðið
fýrir sig sundtökunum er í sjó-
inn kom.
Maður fellur útbyrðís.
Ástþcir Einarsson, sonur Ein-
ars Ingvarssonar, Faxastíg, festist
í dragnótinni á m.b. Skuld og
lenti út í sjó með henni. Maður-
inn gat haldið sér í voðina, þar
til skipverjar gátu dregið hana
inn og náð honum. Báturinn
fór í land og -fór Ástþór í þurr
föt og fór strax út aftur með
bátnum. Honum varð ekkert
meint við þetta, og komu þeir
með 40 kassa af kola um kvöldið.
Ástþór er 16 ára að aldri og á
1/3 hluta í bátnum, sem er 16
smálestir.
R A B B
Vegna hættu á gin- og klaufa-
veiki er svo fyrir mælt í lögum
brenna skuli allan hálm, sem lil
landsins kann að berast með vöi -
um erlendis lrá.
■ Ennþá hefur þessi vágestur,
sem herjar bústolii 1 íargra ná-
grannaþjóða okkar, ckki flutzt
hingað til lands. Nóg er nú líka
samt af sjúkdómunum í sauð-
fénu, þótt ekki komi Jjeir naut-
peningi landsmanna einnig á
kné. Mjólkurframleiðslan mætti
að minnsta kosti ilia við Jtví.
Það vekur því ekki litla undrun
manna, að nú í nokkurn tíma
hefur legið bílhlass af hálmi inn
á Eiði, þar sem sorjii er hent.
Hálmur þessi er nú tekinn að
fjúka um Botninn og í beitilönd
in þar. Hver ber ábyrgð á að
öllum háhni sé brennt hér? Er
Jrað ekki ábyrgðarhluti tyrir
þann hinn sama að láta þennan
trassaskap viðgangast?
— o —
í Eréttabréfi frá Danmörku
var Jiess getið í útvarpinu, að
Júlíana Sveinsdóttir listmálari
héldi um Jæssar mundir sýningu
á listaverkum sínum. Júlíana er
born og barnfædd hér í Eyjum,
dóttir Guðrúnar Runólfsdóttur
og Sveins Jónssonar snikkara,
systir Ársæls Sveinssonar og
þeirra systkina. Sennilega er þó
ekki mikið til af listaverkum
hennar hér, Jrar setn hún liefur
verð langdvölum erlendis. Hún
ráðgerir nú að koma heim til
gamla Fróns í vor og niála með-
al annars hér í Eyjum. F.f Júlíana
héldi sýningu á listaverkum sín-
um í Reykjavík, mytidi það
gleðja margan Vestmannaeying-
inn, ef hún gæti komið Jiví við
að hafa einnig sýningu hér í átt-
högum sínum. Að vísu et ekki
að búast Við aðsókn í okkar litla
byggðarlagi á borð við Jiað, sem
gerizt í miklu stærri bæjum, en
Jtó sóttu hér málverkasýningu
Engilberts Gíslasonar um 1000
manns, og bendir það til Jiess,
gð fólk hér þrái að kynnast meira
málaralistinni en það hefur átt
kost á hingáð til.
ATHUGASEMD
Ef nokkur hefur lagt aðra
merkingu en til var ætlazt í það,
sem sagt er í síðasta blaði „að
föndra við alls konar miður þarf
an iðnað éða iðnaðarvörur, Jtó
þarfar séu, sem eru margfalt dýr-
ari, en ef þær væru keyptar er-
lendis frá“, Jiá skal Jrað tekið
fram, að auðvitað er átt við gervi
iðnaðinn, sem þrífst í Reykjavík
í skjóli innflutmngshaftanna.