Heimdallur - 30.04.1933, Blaðsíða 5
HEIMDALLUR
1
sta'ðar gert, og þyldr laka fram
öðru efni.
í þessu efni höfum við orðið
skemmra á eftir öðrum þjóð-
um, cn i flestum öðrum iðn-
greinum.
Jón Þorláksson verkfræðing-
ur kom hér fyrst á föt fyrir-
tæki, sem bjó til múrsteina. Var
það réll eftir aldamótin sið-
ustu. Skömmu síðar stofnaði
hann hlutafélagið Pípuverk-
smiðjuna. Höfum við Islend-
ingar síðan verið oklcur sjálf-
urn nógir í þessu efni. Síðan
hefir Pípuverksmiðjan aukið
stöðugt framleiðslu sína, bæði
að magni og fjölbreytni og er
nú, þó ótrúlegt megi virðast,
mcðal allra stærstu fyrirtækja
í jjessari grein á Norðurlöndr
um.
I verksmiðjunni eru nú hún-
ar til um 60 tegundir og gerðir
sleinsteypuvara. Þar á meðtil
allskonar slærðir af pípum,
holsteinar, skilrúmasteinar,
múrsteinar, netjasteinar, gang-
stéttahellur, kabalhlífar, girð-
ingastólpar, skrautker og leg-
stéinar. Þá býr og verksmiðjan
lil skjólplötur úr ilenskum vik-
ur. Er hann sóttur austur í
Þjórsárdal og unnar úr honum
skjólplötur til að ldæða með
útveggi húsa. Hefir þetta reynzt
licr og við erlendar prófahir
ágætl einangrunarefni og var-
anlegt. Þetta íslenzka efni get-
ur nú ,komið i stað aðfluttra
einangrunarvara svo sem korks
og fl.
í , verksmiðjunni vinna að
staðaldri 12 menn og stundum
ileiri. Greiðir hún áx'lega í
vinnulaun 60—80 þús. kr.
Forstjóri verksmiðjunnar er
Krislján Guðmundsson, sem
fyrst setti á fót fiskimjölsverk-
síniðju á ísafii’ði.
Björnsbakari reis upp úr hinu
svonefnda Sturlubakaríi, sem stari'-
aði hér löngu fyrir aldamót. En
begar foreldrar Björns fluttust hing-
;<ð að norðan keyptu þa,u brauð-
gerðina og húsið. Á þeim límum var
ekki aðskilin köku og brauðagerð
lieldur öllu slegið saman. En þetta
breyttist ekki fyr en eftir 1920. Þá
liafði Björn Björnsson dvalið er-
lendis i 4 ár og kynnl sér kölcu-
gerð. í þessi 4 ár dvaldist hann bæði
i Skandinaviu og Miðevrópu og lærði
alla nýung í iðninni. Eftir það má
svo heila að áframhaldandi umbætur
yrði á kökugerð og brauðagerð. En
síðan hefir með iðnaðarlögunum
verið álcveðið að þetta væru tvær
sjálfstæðar iðngreinir. Björnsbakari
var eilt af fyrstu fyrirtækjunum er
byrjuðu á konfektgerð og það fyrsta
sem bjó lil páskaegg, en þau eru nú
mikið notuð og lteypl um páska
leylið. Hr. Björn Björnsson hefir allt
af sigll öðru hvoru til að kynna sér
nýungar á sviði kökugerðar og ann-
uð, sem að hans iðngrein lýtur.
Meðal annars varð sá árangur af
einni utanferð hans, að harin keypti
vélar til notlumar við kökugerð og
veitingar. Hann gerði sér far um að
fá aðeins það bezta og sníða það
þó eftir kröfum og þörf okkar
hérna heima. Er óhætt að fullyrða
að honum hefir tekist þetta ágætlega.
Vélar þessar eru þær fullkomnustu
sem liægt var að fá. Þetta eru með-
al annars kælivélar og í sambandi
við þær luktir kæliskápar, í þeim
haldasf svo vörurnar ferskan, bæði
mjólk, kökur o. fl. Þá er og sóda-
vatnsvélin, slik vél var óþekkt hér
áður, en hún er þannig ijr garði
gerð, að hún býr til sódavatnið um
leið og það kemur upp í kranana.
Björnsbakarí hefir því bezlu og full-
lionmustu vélar af þessu tagi, sem
völ er á, og fyllilega samkeppnis-
færar við slíkar vélar á beztu stöð-
um erlendis.
Þegar konungur kom hingað 1921
fékk Björn Björnsson nafnbótina,
konunglegur hirðbakari.
Árið 1929 stofnsetti Björn Björns-
son Ilressingarskálann í Pósthús-
rstræti 7, en húsrúm það, er hann
hafði þar, reyndist brátt of litið.
Ilann fór því að leita fyrir sér að
nýju húsnæði og var svo heppinn
að fá húsrúm í hinu gamla landfó-
getahúsi við Austurstræti 20. Húsið
er 125 ára gamalt og er einn al'
fallegustu trjágörðum bæjarins að
húsabaki. Björn lét svo innrélta fyr-
ir Hressingarskálann, á neðstu hæð
hússins án þess þó að breyla að
nokkru hinum gamla stíl. Garðinn
hefir hann látið rækta upp og liald-
ið Jionum við. Allir Reykvíkingar
kannast nú <’ið trjágarð Hressingar-
skálans og meta að verðleikum þenn
an eina græna blell, í „hjarta bæj-
arins“, sem þeir hafa aðgang að.
Björn hefir um 40 manns í þjón-
ustu sinni og fleira á sumrin.
Núna eftir að innflulningsliöftin
komust á hefir liann gert sér far
um að framleiða mikið af konfekti
og allsk. sælgæti. Björn hefir und-
anfarið haldið margar sýningar á
vörum sínum og hafa þær jafna
þótt skrautlegar. Á meðan á íslenzku
vikúnni stendur mun hann hafa sýn-
ingu í Svnngaskálanum í Austur-
slræli 20 og mun hún sízt standa
að baki hinum fyrri.
íslenska vikan.
I dag hefst hin önnur- ís-
lenzka vika og er þess að
vænta, að árangurinn verði sá,
sem ætlunin er, að þjóðin fái
nánari kynni af íslenzku fram-
ármerki „islenzku vikunnar“.
Mei'kið er þríhyrningur og efst
í honum standa stafirnir: L. í.
V. og í boga orðin „Notið ís-
lenzkar vörur“ eða „Notið ís-
lensk skip“ og neðst í odda
merkisins er mynd af Heklu i
gcislaflóði upprennandi sólar.
Dagskrá ísl. vikunnar í dag.
Kl. 10.-15. Ávarpar forsætisráð-
heri-a þjóðina gegnum út-
varpið.
Kl. 13.45. Hornaflokkur leikur
á Austurvelli.
Kl. 14.15 flytur Þorsteinn Briern
atvinnumálaráðh. ræðu.
Merki íslenzku vikunnar
verða seld á götum borgarinn-
ar allan daginn. Nýstárleg tun-
fcrðasýning verður á götum
borgariúnar. H.
Orðsending frá blaðinu:
Rúríi liefir ekki enzt í þessu blaði
lil þess að geta um öll þau íslenzk
fyrirtæki, sem þess hafa óskað. í
næsta blaði verður því framhald á
birtingu þess efnis, sem sérstaklega
tslenska vikan 1933.
Þú, gamla ísland, ert vort land.
vort æítarland, vort fósturland.
Og Ægir heldur um þig vörð
með auðug djúp, vor feðra jörð.
Vér hlúuin því, sem islenzkt er.
Vér elskum það, sem rót á hér
i vorri mold og vexti nær,
og vermum það, sem heima grær
Með rækt við dali, fell og f jörð
á feðra vorra gönxlu jörð
af aisku skal hvert óðal prýtt.
svo vngt og bætt það risi nýtt.
Svo vaxi bæir, hlónxgist sveit,
skal byggja fley, skal græða reit.
og trú á fi’amtíð fósturlands
skal festa rót í sál hvers manns.
Þorsteinn Gíslason.
er miðað við islenzku vikuna.
Þeir, sem ekk hafa enn komst i
sgmband við blaðið, til þess að fá
fyrirtækja sinna getið ,ættu að
hringja ( síma 4020 fyrripartinn á
morgun.
NÝKOMIÐ í
BLOKICIR:
Skrifborðs-
Sínia-
Vasa-
Bridgc-
ALMANÖK.
BLOKKIR:
Skrifborðs-
Bréfa-
Vasa-
Riss-
Bridge-
Höfuð
PENNANN
ltitvéla
Afrita
Kalker
Þerri
Teikni
Vatnslita
Paus
Millimetra
Hillu
Pergament
Cellophan
Smjör
Skjala
Bréfa
P
A
P
P
í
R
ingólfshvoll. Siini 2454.
G
Ú
M
M
í
Stólsetur
Skrifundirlcg'g
Vætarar
Snagar
Teljarar
Peningamoltur
Blá
RauÖ
Græn
Hvít
Svört
K
R
í
T
taki og islenzkri framleiðslu, og
væri óskandi að þjóðin vakn-
að til meðvitundar um að
hlynna að heiini á allan hált.
A þessum vandræðatímxim er
það mikilsvert, ekki sist fyrir
litla þjóð eins og okkur ís-
lendnga, að oss lærist að búa,
sem allra mest að okkar eigin
framleiðslu.
íslenzka vikan í fyrra gaf betri
árangur en menn bjuggust við
í fyrstu og er þess að vænta
að árangurinn verði ekki síðri
á þessxi öðru ári íslenzku vik-
unixar. Eins og að líkxun lætur,
hefir undirbúningxxr undir is-
lenzku vikuna verið mikill og
aðallega h-vílt á herðunx frarn-
kvæmdanefndai’innar.
t vetur sendi nefndin út á-
varp til þjóðai’innar lil hvatn-
ingar til allra iðnaðarstofnana
og kaupixianna að selja og sýna
aðeins íslénzkar vörur og fram-
leiðslu meðan islenzka vikan
stendur yfir. Jafnframt gaf hún
út bók „íslenzka vikan“ með
nöfnum helzlu framleiðanda,
sem send var öllum kaupsýslxi-
mönnuni og kaupfélögum, og
ennfr. hefir hún látið gera
merki, sem á að vera framtíð-
D,ag
Kvart
Oktav
Afrita
Frum
Teikni
Vasa
Kladda
B
Æ
K
U
R
Hefli
Innpökkunar
Skurðlar
Götunar
V
É
L
A
R
Blek
Bréfa
Stimpla
Handrita
Matseðla
s
T
A
T
I
V
Béfa
Skrifborðs
Reikninga
P
P
u
R
Blóit
Svart
Fjólublátt
Rautt
Grænt
Hvítt
Gler
B
L
E
K
Fljótskriftar
Fegurðar-
skriftar
Skraaitritunar
Teikni
P
E
N
N
A
Bréfavigtir — Blýantsyddarar — Frímerkjaalbúm — Ljósmynda-
albúm — Mótunarleir — Blýantslitir Krítarlitir — Seðlaveski
— Sjáll'blekungar — Skrúfblýantar — Bréfaklemmur — Skjala-
klemmur — Fjölritunarstimplar.
Pappírs og ritfangaverzlun
lngólfshvoli
Simi 2354.
Ávalí Ávatt
eitthvað nýtt. eitthvað nýtt.