Skutull

Volume

Skutull - 24.12.1961, Page 13

Skutull - 24.12.1961, Page 13
SKUTULL 13 'því, hvort það gæti átt sér stað, að jólatréð væri óþekkt í Ameríku. Svörin írá prestunum bárust hvaðanæva að, en öll fluttu hið sama neikvæða svar. Fólk, sem kom frá Evrópu, þekkti siðinn, en almenningur í Ameríku vissi ekki, að neitt væri til í veröldinni, sem héti jólatré. En drungaiegan nóvemberdag barði eldri herramaður að dyrum hjá föður Schwan. Hann hafði ver- ið prófessor við háskólann í Worms, og var nýkominn til Ameríku, og hafði frétt um eftir- grennslanir prestsins í Cleveland varðandi jólatréð svonefnda. Hann sagði hinum eftirvænting- arfulla föður Schwan, að þessi sið- ur ætti upptök sín í Alsace. I riti, sem út var gefið í Stras- bourg 1646, er í fyrsta skipti birt mjög greinileg frásögn um skreytt jólatré, — þó án ljósa. Áður en 50 ár voru liðin, var tréð komið yfir Rínarfljótið. Ein- hvers staðar á þeirri leið fékk það Ijósin á sig, og um það bil árið 1700 kemur það fram í fjölmörg- um þýzkum furstadæmum. Samkvæmt upplýsingum pró- fessorsins kom fyrsta jólatréð til Finnlands um 1800, til Danmerk- ur náði það 1810 og til Noregs 1928. Dag nokkurn fékk svo faðir Schwan bréf frá bænum Wooster í Ohió. Þar var frá því skýrt, að þar hefðu menn haft jólatré í mörg ár. Presturinn skrapp til Wooster, og þar kynntist hann August Imgard. Imgard var ungur Þjóð- verji, er fluttist til Ameríku árið 1847. Eldri bróðir hans, Frederik, bjó í Wooster með konu sinni og tveim börnum, þegar August kom þangað, og þar sem jólin voru brátt gengin í garð, vildi August koma frænku sinni og frænda á óvart, hann vildi fagna jólunum á sama hátt og gert var heima í gamla landinu, — það átti því einnig að vera jólatré. Hann felldi grenitré og bjó til skraut á það. Jóladagskvöldið 1847 hafði því grenitré staðið í húsi Frederiks Imgards, skínandi í ljósadýrð og svo ósegjanlega fag- urt, — það var fyrsta jólatréð í Ameríku. Börnin voru yfir sig hrifin, og næstu árin höfðu margir aðrir innflytjendur í bænum einnig tendrað jólatré á heimilum sínum. Þegar faðir Schwan kom aftur til Cleveland kallaði hann alla helztu menn safnaðarins saman til fund- ar. Þangað bauð hann einnig blaðamanni frá blaði einu, sem hafði kallað jólatréð í Zíonskirkj- unni: „t.ilgangslaust, heimskulegt og hlægilegt tiltæki". Presturinn sagði þeim nú frá niðurstöðum þeim, sem hin ýtarlega athugun hans hafði leitt í ljós. Hann sagði þeim einnig frá söng einum, sem hann hafði heyrt í Wooster, og hann byrjaði að syngja hann. Söngur þessi var um jólatréð, sem væri einskonar tákn um óendanlega gæzku Guðs og tryggð hans við mennina. Hið ein- falda lag var auðlært og brátt tók einn af öðrum undir viðlagið. En faðir Schwan hafði samt sem áður ekki fundið minnstu sönnun fyrir því, að jólatréð hafi frá upphafi verið kristinn siður. Rétt fyrir jólin árið 1852 heim- sótti hann aftur föður Canfield þeirra erinda að játa, að áform hans hefði mistekizt, en vinur hans var þá rétt nýkominn heim úr ferðalagi til kanadísku skóganna. Þar hafði munkur einn sagt hon- um forna helgisögn, er skráð hafði verið í sikileysku klaustri snemma á miðöldum. Sögnin var um nóttina helgu þegar Frelsarinn fæddist. Allt lif- andi hélt til Betlehem þeirra er- inda að tilbiðja hann og veita hon- um lotningu. Einnig trén voru þar með. Ekkert tré var svo langt að komið eins og það minnsta þeirra, lítið grenitré. Það var svo þreytt og örmagna, að það gat naumast haldið sér uppréttu, og hin trén, skreytt ilmandi blómum og miklu laufskrúði, með sínum gildu stofn- um huldu næstum algjörlega þetta vesalings langt að komna tré. En stjörnurnar kenndu í brjósti um grenitréð litla, — og sjá, — mikið stjörnuregn féll frá himn- um, og hin skæra jólastjama tyllti sér á topp grenitrésins, og allar hinar stjörnurnar skipuðu sér á greinar þess. Og barnið bless- aði litla grenitréð brosandi. Löngu áður en menn þekktu jólatréð hefir guðhræddur maður séð sanna táknmynd um eilífan kærleika guðs í sígrænu trénu, og jafnframt skynjað stjörnumprýtt grenitré sem tákn frá sjálfum himninum. Og hann hefir skráð frásögnina um þessa dásamlegu opinberun svo hún geymdist kom- andi kynslóðum. Á aðfangadag jóla var barið að dyrum hjá föður Schwan, og hann gekk til dyra. Úti fyrir var yndis- legt jólatré. Silfurglitrandi engla- hár bylgjaðist um stjörnuna í trjá- toppinum, litlar glerbjöllur héngu á greinunum og klingdu við þegar blærinn bærið þær, rauð epli og gullnar hnetur dingluðu milli greinanna, er voru prýddar hvít- um Ijósum. Og hjá trénu stóðu tvö brosandi börn: „Við eigum að óska yður gleðilegra jóla frá föður Canfield“, sagði annað barnið. „Þetta er jóla- gjöf hans til kirkjunnar yðar“. Þannig atvikaðist það, að í ann- að skipti ljómaði jólatré í Zíons- kirkjunni, og innan skamms breiddist þessi siður út um alla Ameríku. GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. n. MATTHÍASAR BJARNASQNAR GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Eimskipafélag Islands h.f., afgreiðslan á ísafirði GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT AR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Verzl. Matth. Sveinssonar. - Rakarastofa Áma Matthíassonar. GLEÐIIÆG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Hannyrðabúðin. GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁP! Þakka viðskiptin á líðandi ári. Rakarastofa Vilbergs Vilbergssonar. SJÚKRASAMLAG ÍSAFJARÐAR óskar öllum meðlimum sínum gleðilegra jóla og farsældar og heiibrigðis á komandi ári. GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á Mðandi ári. R A F H. F. GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Olíusamlag útvegsmanna. — Verzlun Rögnvaldar Jónssonar. GLEÐILEG JÖL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Verzlun Jóns Ö. Bárðarsonar. Verzlunin Bræðraborg. — Verzlunin París. Óskum starfsfólki og viðskiptavinum gleðilegra jóla og farsældar á nýja árinu. Guðmundur & Jóhann. GLEÐILEG JÓL! FARSÆLT NÝTT ÁR! Þökkum viðskiptin á líðandi ári. Guðmundur Sæmimdsson og synir. óskum öllum viðskiptamönnum og starfsfólki gleðilegra jóla og gæfuríks nýárs með þökk fyrir viðskipti og samstarf á líðandi ári. HraðlrystihúsiO Norðurtangi h.f.

x

Skutull

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Skutull
https://timarit.is/publication/626

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.