Búnaðarrit - 01.01.1987, Page 190
172
BÚNAÐARRIT
minningarorðum mæltum bað forseti viðstadda að rísa úr
sætum og votta hinum látna virðingu sína.
Síðan vék forseti að sögu Búnaðarfélags íslands, og
málefnum bændastéttarinnar og íslenzks landbúnaðar.
Mælti hann á þessa leið:')
„Á þessu ári er Búnaðarfélag íslands 150 ára. Fyrsti
vísirinn að félaginu var stofnun Suðuramtsins húss- og bú-
stjórnarfélags þann 28. janúar 1837. Tildrög þessa félags-
skapar voru þau, að Þórður Sveinbjörnsson, sýslumaður
Árnesinga, skrifaði stiftamtmanni árið 1824 um, að hann
teldi nauðsynlegt, að stofnað yrði búnaðarfélag í Suður-
amtinu til að efla jarðabætur og annað, er landbúnað
snerti.
Þórður vann sleitulaust að máli þessu utanlands sem
innan í rúman áratug. Hann boðaði til fundar í Reykjavík
nokkra menn af Suðuramtinu. Þeir „komu sér saman urn og
fastréðu, að félagið stofnað væri á burðardegi vors
allranáðugasta konungs Friðriks sjötta, þann 28. janúar
1837, og að þess tilvera og aðgjörðir byrjaði frá þeim degi.“
Það voru 11 menn er komu saman til fundar og ákváðu
að stofna félagið, 9 embættismenn og 2 bændur. Þeir undir-
rituðu stofnskrá félagsins.
Framhaldsstofnfundur var haldinn dagana 5.—8. júlí
sama ár. Þá voru samþykkt lög fyrir félagið.
í 1. gr. laganna segir, að tilgangur þess sé að efla
velmegun bændastéttarinnar í suðuramtinu. „Ásetur það
sér því eftir efnum, með ráði og dáð, eða með ritgerðum,
peningastyrk og verðlaunum að efla og frama búskap, lag-
færa og betra búnaðarháttu amtsbúa til sjós og sveita, bæði
hvað jarðyrkju, kvikfjárrækt, fiskafla og vatnaveiðar,
handiðnir og góða hússtjórn snertir.“
Fyrstu stjórn skipuðu þeir: Þórður Sveinbjörnsson, há-
yfirdómari. Hann var forseti félagsins í 19 ár. Ritari var
1) Nokkuð stytl af höf. — Ritstj.