Búnaðarrit - 01.01.1987, Page 353

LANDBUNAÐURINN 1986
335
Rétt er að líta til baka
Það er full ástæða fyrir þjóðina að líta til baka og kynnast
því hvar hún stóð fyrir tveimur-þremur eða fjórum
mannsöldrum og bera saman við það hvar við stöndun nú.
Ætli þeir séu margir, sem gera sér grein fyrir því, að fyrir
rúmum 150 árum mun ekkert flutninga- eða farartæki á
hjólum hafa verið til í sjálfri höfuðborg landsins Reykjavík.
En það er í frásögur fært að til stóð árið 1828 að leggja
vegarspotta að mógröfum bæjarins og auðvelda með því
eldiviðarútvegun. Til vegagerðarinnar þótti bráðnauðsyn-
legt að kaupa kerru og frekar tvær en eina. En kerrur voru
ekki gefnar og kostuðu hver hátt í þrjú kýrverð og sáu
borgarar og yfirvöld Reykjavíkur enga leið til að leggja í
þann kostnað og sóttu um styrk til konungs til að standa
straum af þessari fjárfestingu. Beri menn þetta saman við
bílafjölda þann, sem nú þýtur um götur og vegi.
Fyrir réttum hundrað árum var það hin merkasta búnað-
arnýjung að fá nýja ljái, sem hægt var að kalddengja og
með þeim mátti slá allt að því þriðjungi meira en þeim
gömlu, sem elda þurfti á hverjum morgni. Beri menn þetta
saman við heyskapartæknina nú.
Fyrir um 80 árum þurfti um 60—70% af vinnuafli þjóð-
arinnar til að afla matar fyrir landsmenn, sem að mestu var
innlendur. Þá var víða skortur í búi. Nú er það um eða
innan við 6% af vinnuaflinu, sem aflar um helmings af því
sem við neytum og leggur þjóðarbúinu auk þess til veruleg
verðmæti önnur svo sem hráefni til iðnaðar eða beint til
útflutnings. Nú framleiða þessir fáu, sem enn stunda það að
sjá okkur fyrir frumþörfunum, allt of mikið og það er
höfuðvandinn.
Við erum ekki einir á báti
Þessi saga hefur gerst hér eins og með öllum þjóðum,
sem hafa náð því að verða bjargálna og geta nýtt sér