Alþýðumaðurinn - 17.11.1995, Blaðsíða 3
tn itr »•»»»• n n \ki fr nh.f i n
ALÞÝÐUMAÐURINN
FÖSTUDAGUR 17. NÓVEMBER 1995 - 3
AM-viðtal við Gísla Braga Hjartarson, bæjarfulltrúa á Akureyri
s
I viðtalinu rœðir Gísli Bragi m.a. sam-
starfið við Framsókn og UA-málið,
fjárhag bœjarins og framkvœmdaáœtlun,
heilsufar minnihlutans og Akureyringinn í
sjálfum sér.
Eftir síðustu bæjarstjórnarkosn-
ingar mynduðu kratar meirihiuta í
bœjarstjórn með Framsókn. Hvem-
ig meturþú stöðuna og árangurinn
nú, þegar kjörtímabilið er tæplega
háljhað ?
Meirilutasamstarfið hefur gengið
ágætlega, þrátt fyrir að flokkamir
séu ólíkir um margt og það stóð af
sér erfiða prófraun sem var UA-
málið. I upphafi gerðum við með
okkur ítarlegan og býsna metnaðar-
líka forsenda fyrir bættum hag
bæjarsjóðs og gefur okkur þannig
aukinn kraft til að takast á við þau
mörgu verkefni sem bíða.
I UA málinu voru það aðallega
meirihlutaflokkamir sem tókust á.
Lítið hefur hinsvegar borið á á-
greiningi við minnihlutann. Erhann
svona sáttur við gang mála eða eitt-
hvað slappur?
Ég held að minnihlutinn sé þokka-
lega hress, en það hefur lengi ein-
„Samstarfið stóðst
erfiða prðfraun"
fullan málefnasamning, þar sem
tekið var á flestum málaflokkum og
í mörgum efnum hefur okkur tekist
að vinna samkvæmt honum. Við
höfum tekið samninginn til skoð-
unar annað slagið og lagt mat á það
hvemig miðar og það er ljóst að í
ýmsum efnum höfum við neyðst til
að slaka á fyrirætlunum okkar af illri
nauðsyn, - við höfum einfaldlega
minni peninga handbæra en gert var
ráð fyrir. Tekjur bæjarins hafa dreg-
ist saman í heild sinni, en samtímis
vex rekstrarkostnaðurinn þar sem
þjónusta heldur áfram að aukast á
ýmsum sviðum hvað sem tekjunum
líður.
Sumir líta svo á að Alþýðuflokkurinn
hafi beygt Framsókn í UA málinu.
Ertu enn viss um að lendingin íþví
máli hafi verið sú rétta ?
Ég fellst nú ekki á þá framsetningu
að við höfum beygt Framsókn. Þeir
vissu eins vel og við að báðir kost-
irnir, sem við stóðum frammi fyrir
vom góðir. Við töldum SH-kostinn
skýrari og ábyrgari gagnvart Útgerð-
arfélaginu, starfsfólki þess og hlut-
höfum. Það sem gerðist var svo ekki
annað en það sem stöðugt á sér stað
þegar flokkar vilja vinna saman að
því að ná árangri, þrátt fyrir ólíkar
skoðanir: Stundum ná menn sínu
fram og stundum verður að gefa
eftir. Það þekki ég manna best sjálf-
ur. í þessu máli vorum við ekki
reiðubúnir að gefa eftir og ég er
sannfærður að lendingin var sú rétta.
Samningurinn við SH er þegar far-
inn að skila árangri og hann mun
stuðla að stórauknum umsvifum og
eflingu atvinnulífsins í bænum.
Skrifstofa SH er tekin til starfa hér
með um 30 störf og Umbúðamið-
stöðin fer bráðum af stað. SH hefur
komið myndarlega til liðs við AKO-
Plast, Foldu og Slippstöðina, sem
skapar þessum fyrirtækjum stórbætt
rekstrarumhverfi. Þar kemur einnig
til flotkvíin, sem bærinn hefur keypt
og leigt Slippstöðinni. Samningur-
inn mun auk alls þessa leiða til þess
að teknar verða upp beinar siglingar
héðan til meginlands Evrópu sem
getur orðið atvinnulífmu ómetanleg
lyftistöng.
Þetta er einmitt það sem við þurfum
á að halda til þess að kveða niður
atvinnuleysið. Öflugra atvinnulíf er
kennt bæjarpólitíkina hér á Akureyri
að menn vilja helst komast að
sameiginlegri niðurstöðu meiri- og
minnihluta í öllum stærri málum.
Utanaðkomandi menn eru stundum
að skensa okkur fyrir þessa „Akur-
eyrarleið" en ég er sannfærður um
að þetta er miklu farsælla en að vera
stöðugt að leita að ágreiningsmálum
og blása þau upp. Það er hinsvegar
viðbúið að menn fari að skerpa
línumar dálítið þegar nær dregur
kosningum, -bæjarbúar verða jú að
fá eitthvað um að velja og auðvitað
skiptir það máli hveijir verða kosnir.
Nýsamþykkt þriggja ára áœtlun var
ekki beinlínis glaðningur til bœjar-
búa, þar sem ýmsum framkvœmd-
um sem búið var að lofa var enn
slegið á frest, t.d. viðbyggingu við
Amtsbókasafhið og endurbótum á
Samkomuhúsinu.
Það virðist því miður nánast orðið
að hefð að ýta blessuðu Amtsbóka-
safninu á undan sér og ég er ekki
stoltur af því. En þegar tekjurnar
hafa dregist saman um 100 milljónir
frá 1991 verða menn einfaldlega að
endurskoða forgangsröðunina. Á
næsta ári höfum við um 330 millj-
ónir til framkvæmda, en höfðum
400 miljónir í fyrra. Um það er breið
samstaða að skólamálin eigi að hafa
forgang, einsetning grunnskólanna
ásamt ýmsum skyldum sem á okkur
eru lagðar á þessu sviði kalla á
miklar framkvæmdir og þótt við
ætlum okkur 10 ár til þeirra hluta
verður kostnaðurinn við þann þátt
einan a.m.k 100 milljónir á ári. Við
höfum einnig talið rétt að klára
framkvæmdir, sem komnar eru af
stað áður en tekið er til við nýjar,
þessvegna verður haldið áfram með
Sundlaugina upp að því marki sem
geti kallast ásættanlegur lokaáfangi.
Upphafleg kosmaðaráætlun fyrir allt
það sem þar átti að gera og byrjað
var á í lok fyrra kjörtímabils hljóðaði
upp á tæpar 200 milljónir, en þegar
þetta var skoðað aftur ofan í kjölinn
fyrir framkvæmdanefndina varð
niðurstaðan sú að 350 milljónir væru
nær lagi. Við höfum því endurskoð-
að fyrirætlanir varðandi sundlaugina
og ætlum nú að verja til hennar 180
milljónum á næstu 3 - 4 árum, til
viðbótar við þær 70 sem komnar eru,
og láta það duga í bili.
Erþá hvergi hægtað spara í rekstr-
inum?
Við erum með í gangi athuganir á
stjómsýslu- og tæknisviðum bæjar-
ins, með það að markmiði að bæta
þjónustu og spara í rekstrinum. Jafn-
framt er það stefnan að byggja í
auknum mæli á útboðum í sambandi
við kaup á vörum og þjónustu. Þetta
á vonandi eftir að skila sér í ein-
hverjum spamaði. Við ætlum okkur
líka að halda fjármagnskostnaði í
skefjum, auka alls ekki skuldsetn-
ingu bæjarins, heldur greiða fremur
niður skuldir. Akureyri er samt betur
sett hvað þetta varðar og minna
skuldsett en flest hin stóm sveit-
arfélögin, þar sem algengt er að 80
- 90% teknanna fara í rekstur og
fjármagnskostnað, á móti 75% hjá
okkur.
í þessu samhengi má þó ekki gleyma
að Hitaveitan skuldar stórfé, sem
ekki kemur fram í bókhaldi bæjar-
sjóðs, en það er ekkert sem bendir
til annars en að hún muni klára sig
sjálf af því að greiða þær skuldir.
I síðustu kosningabaráttu vildir þú
láta gera stórátak ífráveitumálum,
m.a. til að skapa atvinnu. Hvað líður
því máli?
Þar miðar ekki eins hratt og ég hefði
viljað, en miðar samt. Eftir næsta
sumar verður búið að hreinsa Poll-
inn. Ég vildi á sínum tíma að tekin
yrðu lán til að hraða þessari stór-
framkvæmd, en til þess er ekki
meirihlutavilji nú. Það virðist líka
vera dálítið erfitt að vekja áhuga
fyrir því að setja milljarð eða svo
niður í jörðina, þar sem hann síðan
sést ekki meir. Sú skoðun mín er
samt óbreytt að þetta sé einhver mik-
ilvægasta framkvæmdin sem bíður
okkar, ekki síst með tilliti til þeirrar
miklu matvælaframleiðslu, sem hér
fer fram.
Fráfarandifélagsmálastjóri lét ný-
lega í Ijósi þá skoðun að áhrif I-
þróttafélaganna inn í bœjarstjórn
vœru allt of mikil og hagsmunir
þeirra réðu þar ofmiklu.
Jón Bjömsson hefur unnið mjög gott
starf að uppbyggingu félagslegrar
þjónustu í bænum og ég ber mikla
virðingu fyrir skoðunum hans. Ég
er hinsvegar ekki sammála honum
um þetta. Styrkur eins bæjarfélags
felst ekki síst í öflugu íþróttastarfi á
vegum frjálsra félaga, ekki síður en
góðri félagslegri þjónustu. Akureyr-
arbær hefur á undanfömum ámm
reynt að styðja myndarlega við starf
íþróttafélaganna og ég sé ekki að
það hafi komið niður á félagslegri
þjónustu hjá okkur, því hún þolir
samanburð við það sem best gerist
annarstaðar. Jóni hafa e.t.v. þótt
ýmsar nýlegar yfirlýsingar íþróttafé-
laganna í stærra lagi og þessvegna
talið ástæðu til að segja okkur þessa
meiningu að skilnaði.
Erfrekari sameining sveitarfélaga
í Eyjafirði enn á dagskrá að þínu
mati?
Tvímælalaust. Niðurstaða kosning-
anna á sínum tíma urðu mér mikil
vonbrigði. Ég er samt ekki í nokkr-
um vafa um það að fyrr eða síðar
verður allt Eyjafjarðarsvæðið eitt
sveitarfélag. Það yrði gríðarlega
öflugt sveitarfélag með kröftugu
atvinnulífi og gæti boðið íbúum sín-
um upp á bestu hugsanlega þjónustu.
Spurningin er ekki hvort, heldur
hvenær þetta verður. En það er eins
og sumir af okkar ágætu nágrönnum
telji hag sínum best borgið með því
að geta sótt hingað í bæinn alla þá
þjónustu sem þá lystir, en búa að
öðm leyti einir að sínu. Ég hef ekki
mikinn skilning á slíkum sjónar-
miðum.
Að lokum: Hvernig bœr er Akur-
eyri ? Geta Akureyringar verið sáttir
við bœinn sinn og stoltir afhonum,
þrátt fyrir atvinnuleysi og naum
fiárráð bæjarsjóðs?
Ég ætla ekki að þykjast vera hlutlaus
þegar ég svara þessu, því hér hef ég
alið allan minn aldur og mér fer
alltaf að líða ónotalega ef ég er lengi
að heiman. Auðvitað er Akureyri
besti bær á landinu. Þrátt fyrir ýmis
áföll í atvinnulíflnu, -meiri en nokk-
ur annar bær hefur orðið fyrir,
höfum við haldið og styrkt stöðu
okkar sem höfuðstaður Norður-
lands. Við höfum fullkomna heilsu-
gæslu og sjúkrahús, við eigum skóla
á öllum stigum, sem eru með því
besta sem gerist og þar er Háskólinn
punkturinn yfir i-ið, við búum við
þróaða félagslega þjónustu og hér er
kraftmikil félags-, íþrótta og menn-
ingarstarfsemi. Útgerðarfélög okkar
eru ein þau öflugustu á landinu og
atvinnulífið er allt á uppleið.
Bærinn hefur líka fríkkað með
hverju árinu, því við höfum lagt
metnað í umhverfismálin og munum
gera áfram. Hér er gott að búa og
við höfum fulla ástæðu til að vera
stolt af bænum okkar. Markmið
okkar starfs er samt að gera hann enn
betri og ég vona að ég geti sagt þegar
kjörtímabilinu lýkur að það hafi
tekist.
„Þegar tekjurnar hafa dregist saman um 100
milljónir frá 1991 verða menn einfaldlega að
endurskoða forgangsröðunina. “