Sameiningin - 10.04.1888, Blaðsíða 14

—46—
bius segir, atS Tatian hali nefnt þessa harmoníu sína Dia
tessaron, þ. e.: „fjögur (nl. guðspjöllin) í einu“, og var þá,
svo framarlega sem Eusebius hafði rétt fyrir sér, með þessu
sýnt, að hin fjögur guðspjöll nýja testamentisins hafa verið
út breidd og alþeklct víðsvegar um kristna heiminn um eða
rétt eftir miðbik 2. aldar, og þess vegna öll verið orðin til
löngu áðr, eins og líka í áminnztri ritgjörð séra Friðriks
er sýnt að hlotið hafi að vera. það var og ekki fyr en
Baur og hans fylgifiskar í vantrúnni fyrir miðbik þessarar
aldar tóku að vefengja i’itvissu Jóhannesar guðspjalls, að
nein mótmæli komu fram á móti þessum vitnisburði Euse-
biusar um h a r m o n í u Tatians. þeim vitnisburði varð endi-
lega að mótmæla af þeim mönnum, sem höfðu það fyrir satt,
að 4. guðspjallið væri ekki eftir Jóhannes postula, heldr
eftir einhvern annan, er miklu seinna hefði uppi verið. Enda
sögðu þessir menn, að vitnisburð Eusebiusar um harrnoníu
Tatians væri ekkert að marka, og foerðu það til sínu máli
til stuðnings, að enga upplýsing um þetta efni væri að fá
hjá griskum guðfrœðisrithöfundum frá því um eða rétt eftir
daga Eusebiusar. . þó að Tatian hefði virkilega tekið saman
þessa h a r m o n í u, sein Eusebius segir frá, þá væri þó ekki
þar með sagt, að hin svo kölluðu fjögur guðspjöll, sem hann
hefði þar steypt saman í eitt, væri einmitt þau guðspjöll,
sem standa nú í nýja testamentinu; það gæti sumt af þeim
að minnsta kosti hafa verið eitthvað af þeim „guðspjöllum“,
er aldrei hafa verið tekin inn í bókasafn liins nýja testa-
mentis. Jóhannesar guðspjall gat náttúrlega í þeirra ímynd-
an ekki hafa verið tekið með inn í harmoníu Tatians,
úr því að þeir trúðu því, að það hefði naumast verið til á
hans dögum. — Allar þessar vefengingar Tubingen-skólans,
eins og yfir höfuð að tala allar vantrúarsetningar hans
gegn ritvissu bókanna í nýja testamentinu, eru nú orðnar
að engu. .Fyrst kom fyrir hér um bil einum tugi ára
greinileg sönnun fram fyrir því, að Jóhannesar guðspjall
hafi verið eitt af þeim fjórum guðspjöllum, sem Tatian hafði
fyrir sér í sinni harmoníu, við það, að þjóðverjinn dr.
Mösinger gaf út latínska þýðing af guðspja-lla-skýringum
hins sýrlónzka kirkjuföður Ephraim, er var uppi á 4. öld