Sameiningin - 01.03.1890, Síða 8
—4—
það or í fljótu áliti merkilegt, að íslenzka kirkjan, sem
á þessum síðustu tímum hefir framleitt eins göfuga sálma-
bók einsog þessi, er vér höfum nú frá henni fengið,
skuli þó hafa annan eins clauöasvip yfir sér og hún óneit-
anlega hefir. Til þess að fyrirbyggja misskilning skal eg
um leiS og eg segi þetta taka fram, að eg segi ekki og hefi
aldrei sagt, a.8 kristindómrinn á Islandi í prívatlífi manna
hafi á sér dauðasvip fremr en svo víða og víða í kristn-
inni nú á tímuxn ; um það hefir mér aldrei komið til hug-
ar að fella neinn dóin ; heldr er eg að tala urn kristindóm-
inn þar sem félagsmálefni, með öðrum orðum: um kirkjuna,
kristindómsfélagsskapinn, guðsþjónustuna í kirkjunum, stjórn
kirkjumálanna, hið kirkjulega félagslíf. Og í rauninni tal-
ar nú nýja sáimabókin aðeins íýi'ir því, að til sé bjá
þjóö voi’ri meira en lítið af sannkristilegri trú og að hún
eigi nú einmitt í eigu sinni tiltölulega mai’ga menn, sem hafa
bæði menntun og snxekk til þess að klæða þessa trú í fagran
og tignarlegan búning, en þar á móti verðr alls eigi með réttu
af þessu i’áðið, að þessi ummæli vor hér vestra um dauða-
svipinn á kirkjunni sem f é 1 a g i sé öfgar og ósann-
indi. Já, en er eiginlega j-fir nokkru að kvarta að því er
snertir ki’istindómsástandið á Islandi, svo framarlega sem
það sýnir sig, aö til er nxeðal þjóðarinnar eins mikið af
prívat-kristindómi eins og t. a. m. sálmabókin bendir á ?
Er ekki kristindómrinn fyrst og fremst prívat-málefni ?
Jú, víst er hann það. En þar með er alls eigi sagt, að
ekki sé gild ástœða til að kvarta um ki’istindómsástœðurn-
ar á Islandi. því ef kirkjan þar sem félag heldr lengi á-
fram úr þessu að hafa sama deyfðar- eða dauða-svipinn
á sér og hún nú hefir, þá leiðir af sjálfu sér, að fleiri og
fieiri cinstaklingar missa hann sem prívat-eign, svo að næsta
kynslóöin verðr búin að missa mikið af þeirri persónulegu
trú, sem enn á þó heima á Islandi. Eg ætla eins og séx-a
Valdemar Bi’iem í einum af hans mestu sálmum — sam-
kvæmt oröum Krists sjálfs—að líkja kirkjunni við tré,
sem breiðir lim sitt út
„yfir lönd, yfir liöf',
á lifenda bústað, á dáinna gröf“.