Sameiningin - 01.10.1935, Page 8

154
skemtun væri hampað í leikhúsum iðulega. En leikurinn
Green Pastures hefir ekki aðeins sloppið hjá þeirri hættu;
hann er að dómi mætra manna frábært listaverk, og jafnvel
talinn með hinu allra fegursta, sem nokkurn tíma hefir verið
sýnt á leiksviði hér í Ameríku. Líldegt er þó, að hann hefði
hlotið alt annan orðstir, ef Harrison hefði ekki farið eins ó-
trúlega vel með sitt hlutverk eins og hann gjörði.
Leikritið á uppruna sinn að rekja til smásögusafns eftir
þjóðfrægan höfund, Roark Bradford. Sú bók var kölluð á
Svertingja-ensku 01’ Man Adam an’ his Ghillun (“Adam
gamli og börnin hans”). Voru það sögur af blökkumönnum
í bómullar-belti Suðurríkjanna, fullar af hugmyndum þess
fólks um hetjur og viðburði gamla testamentisins. Sögurn-
ar þóttu skringilegar, fengu allmikið lof í ritdómum og seld-
ust vel um tíma; en þeir voru víst fáir, sem höfðu nokkurt
hugboð um að þar væri fólginn vísir til annars meira.
Einn af þessum fáu var skopmyndasmiðurinn Rollin
Kirby, í New York. Hann las þessar sögur Bradfords með
athygli og þóttist sjá þar votta fyrir leiklistarefni fágætu.
Hafði hann orð á því við vin sinn Marc Connelly, sem áður
hafði fengist við leiksmíði. Connelly tók þessu fremur sein-
lega, en Kirby lét sig ekki. “Þú hefir lengi talað um ame-
rískan sjónleik af fyrstu stærð” segir hann, “en svo þegar
efnið er lagt upp í hendurnar á þér, þá sérðu það ekki. Eg
segi þér það satt, að leikurinn mikli, sem þig hefir lengi
dreymt um, er falinn á milli spjaldanna í þessari bólt!”
Tók nú Connelly að gefa sig meir við hugmyndinni.
Hann brá sér suður til New Orleans, hitti þar Roark Brad-
ford og fékk hann til að koma sér í kynni við blökkufólkið
í þeim héruðum; sótti messur, bænasamkomur og aðra mann-
fundi negranna, hlustaði hugfanginn á söngljóðin einkenni-
legu, Negro Spirituals; drakk í sig hugmyndaeinkennin og
tungutakið og öll svipbrigði þessa mannflokks, og sökti sér
jafnframt niður í biblíulestur. Kom þá leikefnið eins og af
sjálfu sér: saga biblíunnar, spegluð í hugsun blökkumanns-
ins og sögð á hans máli. Á ótrúlega stuttum tíma var Con-
nelly búinn að semja leikritið. Var því verki lokið einhvern
tíma nálægt miðju sumri 1929.
En þá var eftir að koma þessum leilt fyrir almennings-
sjónir á leilcsviði. Og það var þyngri þrautin. Leikstjórar
könnuðust reyndar við að efnið væri i'ágætt, og býsna vel