Sameiningin - 01.02.1918, Blaðsíða 6

356
Tpegar þeir enn á ný eru komnir inn í mannkynssöguna, í at-
burðum þeim, sem nú eru að gjörast. Vil eg því segja lítið
eitt frá sögustöðvunum tveim, sem mönunm hefir orðið tíð-
ræddast um í sambandi við sigurfréttimar að austan. pað
eru bæimir Betlehem og Jerúsalem.
• Nafnið Betlehem þýðir: “brauðs-hús”. Bærinn er í
fimm mílna fjarlægð frá Jerúsalem til suðvesiturs, í frjó-
samasta hlutanum af f jalllendi Júdeu. Hann er fremur kyr-
látt og hógvært sveitaþorp og kom Mtt við sikráðar sögur
framan af öldum. Rakel mun hafa verið jörðuð þar í
grendinni; þó er það ekki víst, hvort átt er við þetta þorp.
þar sem getið er um Betlehem í fyrstu sjö bókum ritning-
arinnar. Fleiri bæir hétu víst sama nafni. pað er fyrst í
Rutarbók, að bærinn, sem hér er um að ræða, kemur áreið-
anlega til sögunnar. Sú bók er eins og nokkurs konar inn-
gangur þeirra helgu minninga, sem tengdar hafa verið við
hann í hugum manna. Bærinn öðlaðist ódauðlega frægð
sem fæðingarþorp og æskuheimkynni Davíðs konungs; frá
þeim tíma hefir hann aldrei horfið í gleymsku aftur. Reha-
beam konungur, sonur Salómons, víggirti Bethlehem. Gyð-
ingahópurinn, sem á dögum herleiðingarinnar flýði til
Egyptalands, leitaði sér hæhs þar í grend á flóttanum; og
eftir heimförina frá Babylon var bærinn bygður upp aftur
af mönnum, sem ættaðir voru úr því nágrenni.
Mestum frægðarljóma hefir þó Messíasartrúin, bæði
með Gyðingum og kristnum mönnum, varpað yfir þennan
forna söguistað. Gyðingar trúðu því, að hinn fyrirheitni
Messías mundi koma þaðan. Sú von var bygð á orðum Míka
spámanns (5, 2), og þau orð rættust bókstaflega, eins og
öllum kristnum mönnum er kunnugt, þegar bamið Jesús
fæddist þar á dögum Ágústusar'keisara. Frá þeim tíma
hefir staðurinn notið djúprar lotningar og elsku í brjóstum
allra lýða, sem bera kristið nafn, og hafa þeir reynt frá
elztu tíðum að sýna vott þeirra tilfinninga í verkinu.
Gamlar sagnir segja, að jatan, sem barnið heilaga var
lagt í, hafi verið í helli einum nálægt gistihúsinu þar í
Betlehem; og er það alls ekki ólíklegt, því að í kalksteina-
klettunum þar í fjalllendi Júdeu eru hellar all-víða, sem
notaðir hafa verið til skýMs fyrir kvikfénað bæði að fornu
og nýju. Sagt er að Konstantínus mikM, sá er fyrstur leiddi
kristni í lög í rómverska ríkinu, hafi reist fyrstu kirkjuna í
Betlehem, og hafi hún staðið yfir hellinum, þar sem Kristur
fæddist. Jústiníanus keisari lét gjöra við veggina kring