Íslendingur - 08.10.1947, Blaðsíða 6
6
ÍSLENDINGUR
Miðvikudaginn 8. október 1947
- ÞANKABROT -
Framhald af 4. síðu.
manndóm barna sinna, eru þó sum atriði
þessa máls næsta brosleg. Jafnhliða því,
að ríkissjóður á að töluverðu leyti efna-
hagslega afkomu sína undir þessari
nautnalyfjaverzlun, veitir ríkið bindind-
issamtökunum styrki til þess að vinna
gegn áfengis- og tóbaksnautn. Þegar áfeng-
isnotkunin hefir gert suma að aumingj-
um verður ríkið svo að reisa hæli fyrir
þessa aumingja,þótt það hafi því miður
verið vanrækt. Ríkisvaldið veitir nautna-
lyfin, en síðan lætur veitandinn varpa
neytendunum í fangelsi, ef þeir gerast of
gírugir í veitingarnar!!
Hvenær skyldu valdhafarnir og þjóðin
öll verða sér svo meðvitandi um þetta
ófremdarástand, að þessum siðspillandi
nautnum verði varpað fyrir borð á þjóðar-
skútunni?
Kynleg
útgáfustarfsemi.
HIN SVOKALLAÐA íslendingasagna-
útgáfa hefir tamið sér einkennilega starfs-
hætti. Safnað er áskrifendum um land allt
að útgáfu þessari. Ber auðvitað fremur að
lofa en lasta þessa útgáfustarfsemi, ekki
sízt eftir að ákveðið var að gefa einnig út
í sömu útgáfu Eddurnar, Biskupasögurnar
og Sturlungu, því að þörf er á, að öll þessi
rit — og jafnvel fleiri -— séu til í einni
heilsteyptri útgáfu. Hitt er öllu lakara,
hvernig útgáfunni hefir verið hagað. Fyrstu
sex bindin voru send út tjl allra kaupenda.
Fyrir mörgum vikum síðan voru svo síð-
ari bindin send út til kaupenda í Rvík, en
kaupendur úti á landi fengu ekkert. Nú
kémur loks sú skýring .fyrir sköntmu síð-
an, að pappírsskortur hafi verið þess
valdandi, að ekki var einnig hægt að
senda þeim bækurnar. Er það næsta und-
arlegt að láta aðeins prenta hluta af upp-
laginu og ekki að undra, þótt þeir kaup-
endur, sem útundan verða, séu lítið hrifnir.
Hvað um
alfræðabókina?
EN ÚR ÞVÍ farið er að minnast á út-
gáfustarfsemi, væri ekki óeðlilegt að beina
um leið þeirri fyrirspurn til útgáfufélags
alfræðabókarinnar — ef það er enn við
lýði — hvernig gangi með þá merkilegu
og margauglýstu útgáfu. Eftir áætlun-
inni mun fyrsta heftið hafa átt að vera
komið út fyrir tveimur árum síðan, en ekk-
ert bólar á því enn.
Og að lokum er það svo Islendinga-
saga „Máls og menningar". Það var ekki
svo lítið, sem á gekk, þegar það fyrirtæki
var að hlaupa af stokkunum. Áskrifendur
munu hafa verið búnir að greiða inn tölu-
vert fé upp í þessa væntanlegu útgáfu.
Eitt hefti kom út af „Arfi Islendinga"
eftir prófessor Nordal, og síðan ekki sög-
una meir.
Er Suðurland sama
og ísland?
f DAGBLAÐINU „Vísir“ var fyrir
skömmu birt greinargerð frá veðurstof-
unni unt veðráttu í ágústmánuði. Komst
veðurstofan svo að orði, að þessi ágúst-
mánuður hefði verið sólarminnsti ágúst-
mánuður i allri veðursögu íslands. Mörg-
um hér norðanlands og víðar utn land mun
hafa komið þessi ályktun veðurstofunnar
harla spánskt fyrir sjónir, því að norðan-
Iands og austan mun veðráttan í ágúst
hafa verið ágæt og sól flesta daga. Er því
ekki annað sýnna, ef rétt er skýrt frá nið-
ursWðum veðurstofunnar, en að hún telji
ísland ekki ná nema til Reykjavíkur og
nágrennis.
Amtsbókasafnið.
NÚ HEFIR bæjarstjórn og bókasafns-
nefnd Amtsbókasafnsins horfið að því ráði
að kaupa hæð í húsi til þess að fá sóma-
samlegt húsnæði fyrir safnið. Mörgurn
þeirn, sem dreymt hefir um veglega bóka-
safnsbyggingu, mun vafalaust þykja þessi
ráðstöfun lítt vænleg til þess að hraða
þeim framkvæmdunt. Á það því senni-
lega langt í land, að Matthíasarbókhlaðan
komist upp. Meðferð bæjarins á þessu
merkilega bókasafni hefir verið til van-
sæmdar, og vegna lélegra skilyrða er langt
frá því, að bókasafnið sé eins fullkomið
og það hefði getað verið. Það er óneit-
anlega gleðilegt, að ráðstafanir hafa ver-
ið gerðar til þess að konta safninu úr því
hörmungarhúsnæði, sem það nú er í, en
því miður mun hið nýja húsnæði alls ekki
nægja safninu, og þótt þessi bráðabirgða-
lausn fáist, má með engu móti varpa
þeirri hugmynd á hilluna að koma hér
upp myndarlegri bókhlöðu.
Hér birtist i blaðinu í dag tilkynning
um það, að bókasafnið verði fyrst um sinn
opið annan hvern dag. Þetta er óviðunandi.
Látum vera, þótt útlán séu ekki nema tvo
eða þrjá daga vikulega, en lestrarsalurinn
þarf að vera opinn alla daga á veturna
meðan skólarnir starfa. Úr því að safnið
er til, ætti mönnum ekki að vera ofgott
að nota það.
Nýleg
,,WILLYS-JEEP“
bifreið til sölu. Verðtilboð,
merkt: „Jeppi ’47“ sendist
til afgreiðslu „íslendings“
fyrir fimmtudagskvöld.
Auglýsing nr. 91947
trá skömmtunarstjóra
Samkvæmt heimild í 14. gr. reglugerðar um vöruskömmt-
unun, takmörkun á sölu, dreifingu og afhendingu vara, frá
23. sept. 1947, hefir viðskiptanefndin samþykkt eftirfarandi
sérstakar reglur um veitingu innkaupaleyfa fyrir skömmt-
unarvörum til iðnfyrirtækja, veitingahúsa og annarra, sem
líkt stendur á um, og ekki er skyld að krefjast skömmtunar-
reita vegna sölu sinnar vegna þess, að veitingarnar eða iðn-
framleiðslan er ekki skömmtunarskyld vara:
1. Þar sem vafi er talinn á því, hvort eða að hve miklu leyti
vara sé skömmtunarskyld, sker skömmtunarstjóri úr. —
Úrskurði hans má þó áfrýja til viðskiptanefndar.
2. Skömmtunarskrifstofu ríkisins skal heimilt að veita fyr-
irtækjum þessum innkaupsleyfi fyrir skömmtunarvörum
til starfsemi sinnar í hlutfalli við notkun þeirra á þessum
vörum á árinu 1946, eða öðru tímabili eftir heimild
skömmtunarstjóra, enda færi þau á það sönnur, er
skömmtunarstjóri tekur gildar, hver sú notkun hefir
raunverulega verið. Hlutfall þetta ákveður viðskiptanefnd
fyrir einn almanaksmánuð í senn, fyrirfram fyrir hvern
mánuð, og veitast innkaupaleyfi þessi fyrirfram fyrir einn
mánuð í senn.
3. Iðnfyrirtæki, veitingahús og aðrir þe:r, er semþykkt
þessi tekur til, geta því aðeins fengið innkaupaleyfi fyrir
skömmtunarvörum til starfsemi sinnar, að þau hafi ver-
ið starfandi sem slík hinn 17. ágúst 1947. Skömmtunar-
skrifstofunni er þó heimilt að veita undanþágu frá þessu
ákvæði, ef fyrir liggur álitsgjörð og meðmæli bæjarstjórn-
ar eða hreppsnefndar, enda komi samþykki viðskipta-
nefndar til.
4. Ef aðili, sem fengið hefir innkaupaleyfi samkvæmt sam-
þykkt þessari, hættir starfsemi sinni eða breytir henni á
annan veg, að skömmtunarvörurnar séu notaðar á annan
hátt en áður var, þegar innkaupaleyfi er veltt, skal hann
skyldur að tilkynna það skömmtunarskrifstofu ríkisins og
leita samþykkis hennar, ef um breytta notkun skömmt-
unarvaranna er að ræða.
5. Ef eigandaskipti verða að fyrirtæki, sem samþykkt þessi
tekur til, má veita hinum nýja eiganda þess innkaupaleyfi
eftir sömu reglum og hinum fyrri eiganda, enda starfi
fyrirtækið á sama hátt og áður var, og innan sama bæjar
eða hrepps. Sé hinum nýja eiganda veitt innkaupsleyfi,
falla leyfisveitingar til fyrri eiganda niður frá sama tíma.
6. Óheimilt er að nota skömmtunarvörur þær, sem innkaups-
leyfi verða veitt fyéir samkvæmt þessari samþykkt, tii
annarrar framleiðslu (eða veitingasölu) en þeirrar, er
leyfishafi hefir sjálfur með höndum. Sala og eða afhend-
ing leyfanna eða varanna sjálfra til annarra er því ó-
heimil. Brot gegn þessu ákvæði sviptir hinn brotlega aðila
rétti til að fá ný innkaupaleyfi samkvæmt samþykkt þess-
ari.
Reykjavík, 25. sept. 1947
SKÖMMTUNARST J ÓRÍ NN.
Skemmtiklúbburinn
A L L I R EITT
heldur fyrsta dansleik sinn í
Samkomuhúsi bæjarins laug-
ardaginn 11. okt. n. k. kl.
10 e. h. — Félagar vitji að-
göngumiða í verklýðshúsið
n. k. fimmtudags- og föstu-
dagskvöld milli kl. 8 og 10.
STJÓRNIN.
Appelsínu-
marrnelaði
nýkomið.
VÖRUHÚSIÐh.f
Augiýsing nr. 11 1947
, / . y
frá skömmtunarstjóra
Samkvæmt heimild í 14. gr. reglugerðar um vöruskömmt-
un, takmörkun á sölu, dreifingu og afhendingu vara, frá 23.
sept. 1947, hefir viðskiptanefndin samþykkt eftirfarandi sér-
stakar reglur um veitingu fyrirframinnkaupaleyfa fyrir
skömmtunarvörum til iðnfyrirtækja, sem nota þurfa slíkar
vörur sem hráefni að einhverju eða öllu leyti til framleiðslu
á hálfunnum eða fullunnum skömmtunarskyldum vörum.
1. Þar sem vafi er talinn á því, hvort eða að hve miklu leyti
vara sé skömmtunarskyld, sker skömmtunarstjóri úr. —
Úrskurði hans má þó áfrýja til viðskiptanefndar.
2. Skömmtunarstjóri ákveður hversu mikið (miðað við
magn eða verðmæti, eftir því sem við á) skuli afhenda
innlendum framleiðanda skömmtunarskyldra vara af
reitum skömmtunarseðla fyrir tilteknu magni eða verð-
mæti slíkra vara þegar hann afhendir þær. Jafn mikið af
reitum skömmtunarseðla skal notandi afhenda, þegar
hann kaupir slíkar vörur hjá smásala.
3. Þegar skömmtunarstjóri hefir ákveðið hiutfallið milli
reita af skömmtunarseðlum og magns eða verðmætis
skömmtunarkyldra vara, sem framleiddar eru innanlands,
samkv. 2. lið, er honum heimilt að veita iðnfyrirtækjum
þeim, sem samþykkt þessi tekur til, fyrirfram-innkaupa-
leyfi fyrir skömmtunarvörum íil starfsemi sinnar, í hlut-
falli við notkun þeirra á þessum vörum á árinu 1946, enda
færi þau á það sönnur, er skömmtunarstjóri tekur gildar,
hver sú notkun hefir raunverulega verið. Hlutfa l þetta á-
kveður viðskiptanefndin, og veitast innkaupaleyfi þessi
fyrirfram í fyrsta skipti með hliðsjón af birgðum viðkom-
andi fyrirtækis af skömmtunarvörum eða efni í þær, og
síðan með hliðsjón af skiluðum reitum af skömmtunar-
seðlum eða öðrum slíkum innkaupaheimildum.
4. Iðnfyrirtæki og aðrir þeir, sem samþykkt þessi tekur til,
geta því aðeins fengið innkaupaleyfi fyrir skömmtunar-
vörum til starfsemi sinnar, að þau hafi verið starfandi
sem slík hinn 17. ágúst 1947. Skömmtunarskrifstofunni
er þó heimilt að veita undanþágu frá þessu ákvæði, ef fyrir
liggur á.itsgjörð og meðmæli bæjarstjórnar eða hreppsnefnd-
ar, enda komi samþykki viðskiptanefndar.
5. Ef aðili, sem fengið hefir innkaupaleyfi samkvæmt sam-
þykkt þessari, hættir starfsemi sinni eða breytir henni á
þann veg að skömmtunarvörurnar séu notaðar á annan
hátt en áður var, þegar innkaupaleyfið var veitt, skal
hann skyldur að tilkynna það skömmtunarskrifstofu rík-
isins, og leita samþykkis hennar ef um breytta notkun
skömmtunarvaranna er að ræða.
6. Ef eigandaskipti verða að fyrirtæki, sem samþykkt þessi
tekur til, má veita hinum nýja eiganda þess innkaupaleyfi
eftir sömu reglum og hinum fyrri eiganda, enda starfi
fyrirtækið á sama hátt og áður var og innan sama bæjar
eða hrepps. Sé hinum nýja eiganda veitt innkaupaleyfi,
falla leyfisveitingar tix fyrri eiganda niður frá sama tíma.
annarrar framleiðslu en þeirrar, er leyfishafi hefir sjálf-
7. Óheimilt er að nota skömmtunarvörur þær, sem innkaupa-
leyfi verða veitt fyrir samkvæmt þessari samþykkt til
annarrar framleiðslu en þeirrar, er leyfishafi hefir sjálf-
ur með höndum. Sala og eða afhending leyfanna eða
varanna sjáífra til annara er því óheimil. Brot gegn þessu
ákvæði sviptir hinn brotlega aðila rétti til að fá ný inn-
kaupaleyfi samkvæmt samþykkt þessari.
Reykjav ík, 25 september 1947.
SKÖMMTUNARSTJÓRINN.