Íslendingur - 15.04.1953, Blaðsíða 2
2
I
ÍSLENDINGUR
MiSvikudagur 15. apríl 1953
Ferming
Efst á baugi...
Þjóðnýtingartilraúnir
„baendaflokksins".
Eitt af því, sem Framsóknar-
menn þreytast aldrei á að staglast
á í blöðum og á mannamótum, er
það, hve nýsköpunarstjórnin hafi
gjörsamlega forðast að ve.ta
dreifbýlinu,og sérstaklega bænda-
stéttinni, lilutdeild í skiptingu
gjaldeyrissjóða, sem söfnuðust á
stríðsárunum. Á því er hamrað
æ ofan í æ, að engar framfarir
hafi orðið í byggðum landsins,
því að aflaður gjaldeyrir og inn-
eignir írá stríðsárunum hafi far-
ið í sjávarútveginn annars vegar
og hins vegar í beinan óþarfa-inn-
flutning.
Ekki skal því neitað, að eftir á
er eflaust hægt að benda á eitt og
annað, sem betur hefði mátt fara
í nýsköpuninni, því að er frá líð-
ur skapast ný viðhorf og nýjar
þarfir, og ber það vott um raun-
sási að viðurkenna það. En Fram-
sóknarmenn eru með því marki
brenndir að geta ekki með góðu
móti viðurkennt eigin yfirsjónir
og því síður geta þeir viðurkennt
nokkrar umbætur eða niálefni,
sem Sjálfstæðisinenn hafa barizt
fyrir og konrið fram. Það værí t.
d. ekki úr vegi að rifja upp af-
stöðu Framsóknarmanna til jarð-
ræktarlaganna. Hví skyldu Fram-
sóknarmenn hafa staðið fyrir því
um 1930 að setja inn í lögin
ákvæði um hámarksslyrk á hvert
býli? Þá var afslaða þeirra sú, að
ekkert vit væri í að einstakar
jarðir yrðu gerðar að stórbýlum
og nytu til þess hliðstæðs ræktun-
arframlags og önnur býli. Svo
kemur hin margumtalaða 17. gr.
jarðræktarlaganna, þegar fram-
lag rikisins til nýyrkju og land-
náms í sveitum átti að verða eign
ríkisins sem fylgifé og komst
meira að segja inn í fasteigna-
matið. Þannig hafa Framsóknar-
menn verið eins og óvitar í mörg-
um málum bændastéttarinnar og
sveitanna, þótt þeir þreytist aldrei
á að syngja sjálfum sér lof og
dýrð fvrir það, hve vel þeir haldi
á málefnum dreifbýlisins. Það
var fyrst eftir nokkurra ára bar-
áttu Sjálfstæðismanna samfara
vaxandi andúð þorra bænda, að
17. greinin fékkst úr gildi numin.
Lítið samræmi.
Ásakanir Framsóknar á ný-
sköpunarstjórnina um að hún
hafi haldið fram nýsköpun sjáv-
arútvegsins á kostnað dreifbýlis-
ins verða ærið broslegar, þegar
rifjuð er upp afstaða Framsóknar
til togarakaupanna á þeim árum,
— andstaða þeirra gegn kaupum
hinna 30 fyrri togara, sem þeir
sögðu, að aldrei mundu fara í
ganginn, en síðar, þegar þeir voru
„komnir í ganginn“, lillaga þeirra
um kaup 10 togara til viðbótar.
Varla hefir landbúnaðurinn átt
að fá þá togara! Einhvern veg-
inn finnst manni, að nokkuð
skorti á eðlilegt samræmi f. slík-
um hringdansi.|
Von á skemmfilegu
uppboði.
Ef rnarka má samþykktir síð-
asta landsfundar Framsóknar-
manna og túlkun flokksblaðs
þeirra hér á Akureyri, þá mun nú
með öllu horfið frá því að ielja
Framsókn sérstakan flokk bænd-
anna, eins og hingað iil hefir ver-
ið reynt. Nú snýst allt um þriðja
ajlið, sem á að geta dregið úr
hinum „róttæku“ öflum til hægri
og vinstri, með öðrum orðum
hyggst Framsóknarflokkurinn
láta fara fram uppboð á málefn-
uin flokksins og einstökum þing-
mönnum sínum eftir kosningarn-
ar á sumri komanda.
Hvernig færi nú, ef enginn
skyldi fást til að gera boð í allt
„góssið“ eða einstaka hluta þess?
Með hvað verzlaði KEA
órin 1942—48?
Eins og getið er í upphafi þessa
máls, halda Framsóknarinenn því
fram, að ekkert hafi verið gert
fyrir landbúnaðinn á nýsköpun-
arárunum, heldur hafi sjávarút-
vegurinn fengið sinn skammt en
gj aldeyrisinnstæðnr þj óðarinnar
að öðru leyti farið íil eyðslu í
hvers kyns óþarfa.
Væri nú ekki vel þess vert, að
hinn ungi starfsmaður KEA, sem
ráðamenn félagsins hafa komið á
framfæri sem öðrum manni á
lista Framsóknarflokksins i
Eyjafjarðarsýslu, tæki sér fyrir
hendur að rannsaka, hvað SlS og
KEA fluttu inn af vörum á þessu
árabili. Mörgum mundi þykja
fróðlegt að vita, hvort eyfirzkir
bændur og aðrir í byggðum
Eyjafjarðar hafi eingöngu lifað á
munaðarvöru þessi ár. Meðan á
slíkri athugun stæði, gætu búend-
ur í héraðinu athugað, hvað gert
hefir verið á býlum þeirra þessi
„eyðsluár“. Það mætti gjarna
hugleiða, hvort ekki hafi verið
diltað eitthvað að bæjar- eða úti-
liúsum þessi ár, auk vélakaupa,
slétlunar gömlu túnanna, nýrækt-
ar, vegagerðar o.s.frv., og hversu
mikið af afrakstri framleiðslunn-
ar hefir farið til kaupa á glys-
varningi og munaðarvöru. Varla
getur sennilegt talizt, að Fram-
sóknarmenn telji það hreinan
óþarfa, þótt fjölskyldur í sjávar-
þorpunum við Eyjafjörð hafi
komið sér upp notalegri íbúð
með nýjustu þægindum og keypt
sér heimilisvélar til að létta störf
húsmæðranna, eða hvað mundi
fólkinu sjálfu finnast?
Mestu umbótaárin.
Flestir henda góðlátlegt gam-
an að vandlætingu Framsóknar-
inanna yfir vonzku nýsköpunar-
stjórnarinnar í garð bænda. Allir
vita, að árabilið frá 1942—48 er
mesta framfara- og umbótatíma-
bil, sem komið hefir í sögu lands-
ins, því að á þessurn árum, — ár-
unum, sem Framsóknarmenn átta
EKKI aðild að ríkisstjórn jyrri
en í lok tímabilsins, — taka ís-
kl. 11 sunnud. 19. apríl:
Drengir:
Birgir Finnsson, Strandgötu 39
Birgir Stefánsson, Munk. 20
Björgvin Árnason, Eyrarlandsveg 4
Brynjar K. Stefánsson, Norðu.-g. 15
Friðfinnur Þ. Karlsson, Helgam.str. 46
Friðrik R. Þorvaldsson Vestmann,
lfelgam.str. 20.
Gísli B. Iljartarson, Þórunnarstr. 122
Guðjón I. Sigurgeirsson, Aðalstr. 13
Guðnnmdur Þors'.einsson, Brekkug. 41
llalldór Guðmundsson, Aðalstr. 13
Hallgrímur J. Pál son, Oddagötu 7
Haukur Guðmarsson, Oddeyrargötu 3
Ifjörtur Böðvarsson, Ægisgötu 4
ívar Baldvinsson, Ilólabraut 18
Jakob K. Erlingsson, Meium
Sigfús K. Erlingsson, s. st.
Jóhannes Ó. Garðarsson, Eyrarl.v. 27
Jón Antomson, Rauðutn. 14
Jón F. Steindórsson, Hafnarstr. 11
Kristinn Arnbórsson, Bjarin. 11
Krislján Árnason, Brunná
Kristján Ólafsson, Glerárgötu 22
Magnús Skúlason, Þórunnarstr. 104
Pétur Bjarnason, Brekkug. 31
Otto Tulinius, Hafnarstr. 18
Reynir Ö. Leó sun, Aðalstr. 14
Sigurður S. Guðbjarlsson, Holtagötu 6
Snorri Sigfússon, Skálholti
Sveinn R. Pálmason, Bjarm. 6
Sverrir F. Leósson, Oddeyrarg. 5
Sævarr Vigfússon, Hafnarstr. 97
Tómas Sigurjónsson, Spítalaveg 17
Þórarinn B. Stefánsson. Eyrarv. 7
Ævarr Þorsteins on, Lundarg. 15.
Stúlkur:
Alda Aradóttir, Lækjargötu 6
Alda Jónatansdóttir, Norðurgötu 26
Auður Ólafsdóttir, Brekkugötu 25
Ásrún Tryggvadóttir, Brekkugötu 25
Bryndís Grandt, Fjólugötu 9
Guðbjörg Guðmundsdóttir, Munk. 25
Hrönn Jóhannsdóttir, Eiðsvallag. 9
Hugrún Steinliórsdóttir, Brekkugötu 31
Indíana Jónsdóttir, Gránufélagsg. 48
lngibjörg H. Valgarðsdóttir, Brún
Jenny M. D. Henriksen, Gránuf g. 33
Jóhanna I. Steinmarsdóttir, Brekkug. 45
Lena M. Rlst, Hlíðarg. 7
María Jóhannsdóltir, Hafnar.tr. 11
Sif Georgsdóttir, Illíðarg. 4
Sigyn Georgsdóttir, s. st.
Sigríður G. Þorsteinsdóttir, Eiðsv.g. 27
Soffía G. Jakobsdóttir, Helgam.str. 15.
lenzkir bændur vélamenninguna í
þjónustu sína.
Hér skal bent á nokkrar tölur í
þessu sambandi:
Arið 1944—48 voru flutlar inn
837 heimilisdráttarvélar, 102
belladráltarvélar, stórar og smá-
ar, jleslar með ýtum, 24 skurð-
gröjur og noítkur hundruð jepp-
ar. Þá ætti ekki að þurfa að taka
frarn, að auk þessara véla voru
samtímis flutt inn margvísleg
'tœki og áliöld til jarðvinnslu,
heyvinnu, flutninga o. fl. Það er
því hámark forlieimskunarinnar
að telja nýsköpunina hafa farið
jyrir ofan garð eða neðan í sveit-
um landsins.
Mólflutningsskrifstofa
Jónas G. Rafnar
Hafnarstræti 101. Sími 1578.
Viðtalstími 11—12 f.h.; 3—6 «.h.
iÞað, sem híi? blöhw $egj«
Og samt á að skilja
Að afloknu landsþingi Fram-
sóknar í síðastliðnum mánuði,
gerir Tíminn grein fyrir því, sem
áunnizt hefir á stjórnarárum nú-
verandi ríkisstjórnar, og kemst
þar svo að orði:
„Þrátt fyrir þelta (þ. e. afla-
brest, harðindi og óhagstætt verzl-
unarárferði) verður ekki annað
en viðurkennt, að miklu hefir
verið áorkað. Komið liefir verið
í veg fyrir allsherjarslöðvun sjáv-
arútvegsins, sem yfirvofandi var,
þegar stjórnin kom íil valda.
Kornið hefir verið á hagstæðum
r kisbúskap í stað liins mikla
greiðsluhalla, er áður var. Land-
búnaðinum hafa verið tryggð
s'.órbætt starfsskilyrði, svo að
fólksflóttinn úr sveitum hefir
minnkað verulega. Hafizt hefir
verið handa (um) og kornið
áleiðis mestu slórframkvæmdum,
sem hér hefir verið ráðizt í, orku-
verunum nýju og áburðarverk-
smiðjunni. Og þannig mætti
áfram telja.“
Hvert var svo viðhorf Fram-
sóknarþingsins til þeirrar stjórn-
■arsamvinnu, er leiddi af sér allar
þessar umbætur og framfarir,
þrátt fyrir óvenju erfitt árferði?
Það, að sjálfsagt væri að slíla
stjórnarsamvinnunni strax að
kosningum loknum!
Handritak j aftæði
í snjallri grein, er listamaður-
inn Eggert Stefánsson skrifar í
Vísi um stúdentafundinn um
handritamálið í vetur, segir m.a.:
„Þegar ég var að fara inn í
Tjarnarbíó, þar sem fundur
stúdentanna var haldinn, komu
einhver unglingspör að bíóinu,
sem höfðu villzt. Þarna var verið
að sýna afarspennandi sakamála-
mynd. Þegar þau komu að dyrun-
um, hrópuðu þau: „Hver and-
sk........ hér er ekkert, bara
lielv. handritakjaftæði!“
Var þetta æskan, sem átti að
taka við? Var þelta liennar mál?
Skildu þeir ungu ekki, að þarna
inni var verið að flytja miklu
stærra sakamál, sem við kom
þeim meira en allt annað og
myndi ráða því, hvort íslending-
ar nú væri einungis innantóinur,
tildursamur undanhaldslýður og
skiíll, er ekkert inark væri tak-
andi á, þegar þeir ættu að berj-
ast fyrir rétllæti, föðurlandi sínu
og heiðri?“
Vel mælt og drengilega, eins
og höfundar er von og vísa.
Eimsbip luuplr lóðir
09 imw lí
Kveldóffi Si.f.
Blaðinu hefir borizt eftirfar-
andi fréttatilkynning frá stjórn
h.f. Eimskipafélags íslands:
í októbermánuði síðastliðnum
bárust stjórn h.f. Eimskipafélags
íslands fregnir um að til mála
gæti komið, að fasteignir h.f.
Kveldúlfs á athafnasvæði félags-
ins við Skúlagötu og nágrenni í
Reykjavík, fengjust leigðar eða
keyplar.
Vörzlu hins mikla og sívaxandi
vörumagns, sem Eimskipafélag-
inu er fengið lil geymslu um
lengri eða skennnri tíma, fylgir
inikill kostnaður, sérstaklega þar
sem verulegan hluta varningsins
hefir orðið að geyma víðs vegar
mn bæinn, langt frá höfninni. Fé^
lagsstjórnin samþykkti því þegar
í stað, að framkvæmd skyldi
rækileg athugun á áminnstum
fasleignuin h.f. Kveldúlfs og fékk
í þessu skyni sér til aðstoðar hina
hæfustu menn, innan og utan fé-
lagsins. Að þessari athugun lok-
inni var samþykkt að taka upp
samninga við h.f. Kveldúlf um
kaup eignanna og var formanni,
varaformanni og skrifstofustjóra
félagsins íalið að hafa þessa
samninga með höndum.
Samningar hafa nú tekizt við
h.f. Kveldúlf og samkvæmt þeim
kaupir Eimskipafélag íslands
þessar eignir:
Fasteignina nr. 12 við Skúla-
götu, fasleignina nr. 14 við Skúla-
götu, fasteignina nr. 16 við Skúla-
götu, fastelgnina nr. 43 við Lind-
argötu, fasteignina nr. 45 við
Lindargötu, fasteignina nr. 16 við
Vatnsstíg og fasteignina nr. 2 við
Frakkaslíg.
Kaupverðið er 12 milljónir kr.,
er greiðist með jöfnum afborgun-
um á 20 árum, í fvrsta sinn árið
1954.
Með kaupum á fasteignum h.f.
Kveldúlfs og þeim byggingar-
framkvæmdum, sem Eimskipafé-
lag Islands hefir áformað við
höfnina í Reykjavík, verður að
telja, að félagið fái þá aðstöðu til
vörugeymslu og afgreiðslu, að
þau mál séu leyst urn langa fram-
tíð.
•4 |
Unsur Siglfirðingur
MHi við Sauðsnes
Það sorglega slys varð við
Sauðanes 7. apríl, að lítill bátur
sökk þar skammt undan landi og
drukknaði annar þeirra tveggja
manna, er í bátnum voru, Pétur
Þorláksson frá Siglufirði. Var
vitavörðurinn á Saúðanesi á leið
lieim frá Siglufirði, og hafði
fengið trillubát lil að flytja sig
og nokkuð af varningi. Hafði
trillan léttbát meðferðis til að
flytja vitavörðinn og farangur
hans í land, og fóru í honurn til
lands Pétur heitinn og Ólafur
Guðbrandsson. Er þeir voru á
Ieið út í trilluna aftur, reið sjór
yfir bátinu og sökkti honum. Gat
Olafur náð landi, en Pétur ekki.
Rak lík hans upp í landsteina um
stundarfjórðungi síðar.