Íslendingur - 23.01.1958, Blaðsíða 8

ÍSLENDINGUR
Fimmtudagur 23. janúar 1958
Ræða Gísla Jónssonar
Framh. aj 7. síðu.
beri alla ábyrgð á því, sem mið-
ur fer.
Vinstri menn
í meirihluta.
Hér skal ég ekki dóm leggja á
þessi mál í heild, enda viður-
kenni ég fúslega, að til þess brest-
ur mig nægan kunnleika, og mál-
in ekki enn að fullu rannsökuð.
En vcgna hins lótlausa óróðurs
gegn Sjólfstæðismönnum af þessu
efni verður ekki hjó þvi komizt að
minna enn ó þó staðreynd, að ein-
mitt fulltrúar vinstri flokkanna eru í
fullum meirihluta í stjórn Utgerðar-
félogsins og hafa verið það allt sið-
astliðið kjörtímabil. Stjórnin ræður
framkvæmdastjóra félagsins. Nú er
opinberlega upplýst af formanni fé-
lagsins, og hef ég ekki séð því mót-
mælt, að samkomulag hafi jafnan
verið svo gott innan stjórnarinnar, að
þar sé ekki bókaður ógreiningur i
gerðabók.
Ef marka ætti skrif vinstri
blaðanna og væru þau gerð að
vilja flokksleiðtoganna, hefði
mátt ætla, að vinstri flökkarnir
hefðu nú refsað fulltrúum sínum
í stjórn Utgerðarfélagsins með
því að svipta þá trúnaði, ef félag-
inu hefir verið svo herfilega
stjórnað, svo sem sum blaðanna
hafa viljað vera láta.
En það er síður en svo. Vinstri
flokkarnir hafa nú hciðrað fulltrúa
sína ■ stjórn Utgcrðarfólagsins alveg
sérstaklega með því að skipa þeim í
virðuleg sæti ó framboðslistum sínum
við þær kosningar, þegar nota ó
stjórnina ó Utgerðarfélaginu sem
helzta órósarefni ó Sjólfstæðismenn.
Stjórnarmeðlimur Útgerðarfélags-
ins Tryggvi Helgason er í 5. sæti ó
lista Alþýðubandalagsins, stjórnar-
meðlimur Útgerðarfélagsins Albert
Sölvcson er í 2. sæti ó lista Alþýðu-
flokksins og stjórnarmeðlimur Út-
gerðarfélagsins Jakob Frímannsson
er í 1. sæti ó lista Framsóknarflokks-
ins.
Móðgun við dómgreind
kjósenda.
Sjálfstæðismenn bera auðvitað
að sínum hluta ábyrgðina á
rekstri Útgerðarfélagsins og mæl-
ast ekki undan henni, þótt erfið-
lega hafi gengið um sinn.
Hitt er léleg blekkingartilraun
og móðgun við dómgreind okur-
eyrskra kjósenda að ætla að telja
fólki trú um, að þeir einir beri
alla óbyrgð, sem i minnihlutan-
um eru.
Það er enda svo, að ábyrgir
menn í forustuliði sumra vinstri
flokkanna viðurkenna auðvitað
samábyrgð flokkanna á rekstri
Útgerðarfélagsins, eða svo er mér
tjáð, að 1. frambjóðandi B-list-
ans, Jakob Frímannsson, hafi
gert á flokksfundi. Ætla ég víst,
að þau hófsamlegu og sann-
gjörnu ummæli séu rétt eftir hon-
um höfð.
Því hef ég eytt svo mörgum orð-
um oð þessu móli, að ég vildi víta
þann óróður, sem uppi hefir verið
hafður gegn cinstökum mönnum og
flokki í sambandi við örðugleika Út-
gerðarfélagsins. Það er vandalítið, en
ekki að sama skapi stórmannlcgt, að
róðast þar að sem erfiðleikar eru
fyrir og dæma í móli, þar sem aliir
mólavextir eru ekki að fullu rann-
sakaðir. Og scgja mætti mér, að
nöfn núverandi forróðamanna Út-
gerðarfélagsins, Alberts Sölvasonar,
Guðmundar Guðmundssonar, Helga
Pólssonar, Jakobs Frímannssonar,
Steins Steinsens og Tryggva Helga-
sonar, verði ó sínum tíma nefnd til
virðingar í atvinnusögu þessa bæjar,
þegar nöfn þcirra, sem þó hafa mest
ófrægt verða grafin og gleymd.
Og vopn það, sem ritsmiðir
vinstri blaðanna hafa þótzt bitr-
ast smíða gegn Sjálfstæðismönn-
um fyrir þessar kosningar, mun
snúast óþyrmilega í höndum
þeirra, þegar á hólminn er kom-
ið.
Þjóðmálabaráttan
bakgrunnur.
í ritstjórnargrein Dags 18. jan.
sl. segir svo:
„En þótt núverandi kosninga-
barátta takmarkist að öðrum
þræði við þrengri svið en alþing-
iskosningar, er þó þjóðmálabar-
óttan bakgrunnurinn, alls staðar
þar, sem stjórnmálaflokkar bjóða
fram hver fyrir sig, og svo er það
hér á Akureyri."
Þessi orð vil ég undirstrika.
Vissulega er um það fyrst og
fremst kosið, hverjir eigi að fara
með stjórn bæjarmálanna næsta
kjörtímabil, en þessar kosningar
geta einnig haft úrslitaáhrif um
það, hvernig hagað verði stjórn
landsins alls næstu árin. Þetta eru
fyrstu stórpólitísku kosningarnar,
sem fram fara eftir að núverandi
ríkisstjórn tók við völdum. Gefst
því kjósendum einstætt tækifæri
að gera upp við ríkisstjórnina og
leggja dóm sinn á gerðir hennar
fram að þessu.
Ef Sjálfstæðismenn tapa eða
ina ekki teljandi á í þessum
kosningum, mun ríkisstjórnin
telja það traustsyfirlýsingu sér til
handa og sitja sem fastast. Fari
hins vegar svo, að Sjálfstæðis-
flokkurinn vinni verulega á, fer
varla hjá því, að hrikta taki í
stoðum stjórnarsamstarfsins, og
kann þá svo að fara, að þess
verði ekki langt að bíða, að við
losnum við þá ríkisstjórn, sem
setið hefir við æinna skarðastan
orðstír allra rík.isstjórna í þessu
landi.
Undir forustu
kommúnista..
Nú cr svo koai ið hér ó Akureyri,
að fyrir forgöngjn og óróður komm-
únista hafa fona-gjar vinstri flokk-
anna ókveðið dS taka höndum sam-
an og mynda vínsitri stjórn í bænum
eftir kosningar oð fyrirmynd lands-
stjórnarinnor.
Þá vita menífi það. Err. þótt for-
ingjar vinstri fíokkanna hafi á-
kveðið þetta sín á millí, þá er
vinstri stjórnín ekki mynduð enn,
enda á eftir að leggja málið fyrir
þann dóm, sem úrslitavaldið hef-
ir, dóm kjósendanna. Það er
fólkið á Akureyri, sem í kosning-
unum á sunnudaginn kveður upp
dóminn um það, hvort hér eigi
að mynda vinstri stjórn eða ekki.
Sú stóra spurning, sem kosning-
arnar snúast um, er því þessi:
Vilja Alcureyringar vinstri
stjórn?
Á svari fólksins við þessari
spurningu velta úrslit kosning-
anna.
Loforð. — Efndir.
Nú vill svo illa til, að hér situr
vinstri stjórn í landi. Við skulum
allra snöggvast hyggja að ferli
hennar, því að þangað er fyrir-
myndin sótt. Vinstri stjórnin lof-
aði mörgu, er hún tók við völd-
um, en verkin tala um efndirnar.
Hér skal ó fótt eitt drcpið. Vinstri
stjórnin lofaði þeim, sem andvígir
voru hersetunni, að herinn skyldi
sendur burt.
Efndirnar eru þær, að herinn situr
sem fastast, en óliti lands og þjóðar
stefnt í voða með festuleysi í utan-
ríkis- og varnarmólum.
Vinstri stjórnin lofaði vinnufriði og
að stjórna með hagsmuni hinna lægst
lounuðu fyrir augum.
Sjoldan hefir vinnufriður verið
stopulli, og teljandi munu þeir menn
úr lægst launuðu stóttunum, sem
telja hag sinn betri orðinn undir
vinstri stjórninni en óður var.
Sannast þetta m. a. af auknu kjör-
fylgi lýðræðissinna í Oagsbrún en
tapi kommúnista og herfilegum ó-
förum þeirra í Þrótti.
Vinstri stjórnin lofaði úttekt þjóð-
arbúsins fyrir opnum tjöldum og
brotið skyldi blað í sögu efnahags-
móla þjóðarinnar.
Allir vita um efndirnar í þessu
efni. Stöðugt hefir sigið ó ógæfuhlið
í efnahagsmólunum, og í sögu þeirra
hefir ekki verið brotið blað, nema ef
nefna ætti þó frumlegu afgreiðslu
fjórlaga, að strika út gjaldamcgin
nokkra milljónatugi til að fó jöfnuð
við tekjurnar og segjast svo hafa af-
greitt greiðsluhallalaus fjórlög. Eftir
er bara að finna tekjur ó móti upp-
hæðinni sem út var strikuð, og til
þess brast vinstri stjórnina kjark fyr-
ir bæjarstjórnarkosningar. Mó þvi við
misjöfnu búast að loknum kosning-
um, ef ekki verður stuggað rækilega
við rikisstjórninni með stórauknu
kjörfylgi Sjólfstæðisflokksins um land
allt.
Vanefndir og
lónleysi.
Vegur vinstri stjórnarinnar er
þannig varðaður vanefndum og
lónleysi. Ég spyr þvi: Er þangað
að sækja fyrirmyndir? ER ÞETTA
ÞAÐ, SEM KOMA SKAL HÉR?
Að því er varðar Akureyri sér-
staklega þá hefir gengið verr en
áður að þoka fram málefnum
bæjarins við hið opinbera, og
þrátt fyrir aukin ríkisútgjöld hafa
minni fjárframlög fengizt hingað
en í þingmannstíð Jónasar Rafn-
ars og stjórnartíð Ólafs Thors.
Ég tek skýrt fram, að hér er ekki
verið að kasta persónulegri rýrð
á núverandi þingmann Akureyr-
ar. Allir, sem liann þekkja, vita
að hann er mætur maður og vill
vafalaust hlut bæjarins sem mest-
an, en þetta sýnir, að undir þeirri
vinstri stjórn, er nú situr í landi,
verður góðum málum miklu síð-
ur fram þokað en áður og jafn-
vel alls ekki.
Því spyr ég aftur: Vilja Akur-
eyringar vinstri stjórn? Þessari
spurningu ætla ég ekki að svara
hér, en ég vil biðja kjósendur að
svara henni í einrúmi kjörklefans
á sunnudaginn kemur.
Fari svo, oð Sjólfstæðisflokkur-
inn vinni verulcga ó hér ó Akur-
eyri, þó mun koma hik ó for-
ingja vinstri flokkanna að fram-
fylgja óætlun sinni um vinstri
stjórn, og þó munu þeim verða
Ijósari en óður þeir ærnu mein-
bugir, sem eru ó þeim róðahog
og allir sjó, og þó svo færi, að
hér yrði komið ó vinstri stjórn um
sinn eftir kosningar, þó yrði til-
vist hennar því skammærri, sem
meirihluti bæjarbúa að baki henni
yrði naumari.
Sfyðja nú
Sjólfstæðisflokkinn.
Mér er kunnugt um, að ýmsir
fyrri fylgjendur vinstri flokkanna
munu í þessum kosningum styðja
Sjálfstæðisflokkinn, og margir
munu þeir að auki, sem hugsa sig
um tvisvar áður en þeir styðja nú
sína gömlu flokka, er þeir vita um
vinstristj órnaráform foringj anna.
Mér er ljóst, að það er ekki
sársaukalaust að hverfa frá flokki
sínum, en þegar flokkarnir hafa
brugðizt stefnu sinni og vanefnt
loforð sín, hljóta þeir að finna
fyrir því í minnkandi kjörfylgi.
Einmitt það er sterkasta vopn-
ið til að knýja þó til að halda
við stefnu sína og uppfylla gefin
loforð. Og þó er alltaf tækifæri
að virða það við þó og veita þeim
kjörfylgi sitt að nýju.
Akureyringar hafa löngum ver-
ið seinþreyttir til pólitískra æs-
inga, og er það vel. Stundum hef-
ir þó rósemi þeirra í stj órnmálum
orðið svo mikil, að jaðrað hefir
við tómlæti, og hefir það komið
fram í því, að hér hefir stundum
orðið minni þátttaka í kosningum
en í öðrum kaupstöðum. Fyrir
því vil ég beina því til kjósenda,
r^sTr-3 •
að þeir sýni ekki af sér slíkt tóm-
læti um notkun hins dýrmæta
kosningaréttar, heldur mæti allir
á kjörstað, hvar í flokki sem stað-
ið hafa, og greiði atkvæði eftir
því sem sannfæring þeirra býður
þeim, að sé bæjarfélaginu og
þjóðinni allri fyrir beztu-
Prúðmannleg
ræðugerð.
Að lokum vil ég þakka ræðu-
mönnum prúðmannlega og mál-
efnalega ræðugerð að jafnaði og
láta í ljósi ánægju mína um það,
að kosningabaráttan hefir fram
að þessu að mestu verið laus við
persónulega illkvittni.
Það er nú einu sinni svo, að til
nokkurs samstarfs hlýtur að
draga milli allra bæjarfulltrúa
eftir kosningar, hvar í flokki sem
þeir standa og hvernig sem yfir-
stjórn bæjarins verður háttað.
Forsendan fyrir því, að menn
gangi heils hugar að því sam-
starfi og það verði bæjarbúum til
gagns og gengis er sú, að þeir
mæti ekki til þess leiks mann-
skemmdir og svívirtir hver af
öðrum. Vissulega verður barizt
hart þessa viku, sem eftir er til
kosninga, en væntanlega af full-
um drengskap.
Gefizt svo góðum málstað sig-
ur. — Góða nótt.
-----□-----
Loforðin- Svikin
Framh. af 6. síðu.
skal hætt að sinni. Akureyringum
er hollt að hugleiða þessi mál nú
á þessum tímamótum í stjórn-
málalífi bæjarins. Rauða fylking-
in hefir ráðið málum bæjarins á
Alþingi að undanförnu. Hún hef-
ir staðið sig illa þar. Þessi sama
rauða fylking hefir nú tekið hönd
um saman um að hafa forsjá okk-
ar í bæjarmálunum næsta kjör-
tímabil. Hún hefir þegar samið
um ýms þýðingarmestu málin.
Spor rauðu fylkingarinnar á
Alþingi munu hræða okkur Akur-
eyringa frá því að veita þessum
sömu mönnum brautargengi í
bæjarmálum okkar.
Við Akureyringar viljum heill
bæjar okkar og framgang.
Hann verður aðeins tryggður með
því cinu móti að allir sameinist
um að sigur D-listans verði sem
mcstur ó sunnudaginn kemur.
Jlrciiitoiiiiiii I U. A.
í útvarpsumræðunum á mánu-
dagskvöldið, talaði Þorsteinn
Jónatansson fjálglega um það, að
„vinstri stjórn bæjarins“, Björn
Jónsson, Bragi Sigurjónsson og
Jakob Frímannsson, væri búin að
hreinsa til í „hreiðri íhaldsins í
Ú. A.“, eins og ræðumaður komst
að orði. Það leyndi sér ekki,
hversu mikla ánægju þessi mað-
ur hafði af því að þakka sér þetta
afreksverk, að tilkynna starfsfólki
Ú. A. og fjölskyldum þess, að því
væri öllu sagt upp störfum við
lítinn orðstír, enda þótt vitað sé,
að starfsfólk félagsins hafi unnið
störf sín af trúmennsku eins og
trúbróðir Þorsteins, Jakob Frí-
mannsson, komst að orði í ræðu
sinni í sömu umræðum.
Þorsteinn Jónatansson er sá
maður vinstri fylkingarinnar, sem
notaður er í útvarpinu, til þess að
tilkynna starfsfólki Ú. A. þetta
afreksverk kommúnista, — mað-
ur, sem aldrei hefir unnið ærlegt
vik í þágu Akureyrarbæjar, mað-
ur, sem er kunnastur af því að
þjóna hagsmunum þeirra afla,
sem stjórnuðu níðingsverkunum í
Ungverjalandi — rússnesku
kommúnistunum.
Það er vonandi, að bæjarbúar
beri gæfu til þess að losa þenna
þríhöfða þurs, vinstri samfylk-
inguna, við það að ráða framtíð
Ú. A. og feli Sjálfstæðisflokknum
hreinan <neirihluta í bæjarstjórn
Akureyrar á sunnudaginn kemur.
Illustandi■