Faxi - 01.12.1942, Blaðsíða 4

I
Tve spor í rétta átt
Á þessu hausti, sem nú er að líða, hafa tvö
mál verið afgreidd innan hreppsnefndar Kefla-
víkur, sem eru að vísu ekki stór mál, en sem
að mínu áliti eru spor í rétta átt.
Annað þessara mála er atkvæðagreiðsla sú, er
fram fór í sambandi við alþingiskosningarnar
síðustu og úrslit þau, er leiddu í Ijós samþykkt
um það, að stofna sjúkrasamlag hér í Keflavík.
Nokkrir þeir, er ándvígir eru sjúkrasamlag-
inu, hafa legið hreppsnefndinni á hálsi fyrir
það, að hún lét ekki fara fram umræður um
þetta mál á opinberum vettvangi, áður en at-
kvæðagreiðslan fór fram og hafa talið, að þann-
ig hafi sjúkrasamlagið verið svikið inn á hrepps-
búa.
Þessir menn hafa að vísu nokkuö til síns máis,
þ. e. a. s. það þurfti og það átti að fara fram
fræðsla um þessi mál áður en gengið var til at-
kvæða, fræðsla um tilgang sjúkrasamlaga og
árangur þann, sem náðst hefur hjá þeim sam-
lögum, er starfað hafa lyír á landi, síðan lögin
um alþýðutryggingarnar gengu í gildi, og þá er
ég sannl'ærður um að fleiri hefðu tekið þátt í
atkvæðagreiðsIunni en raun bar vitni og úr-
slitin orðið enn jákvæðari. — En um þetta þýð-
ir ekki að sakast. Frá því er májið var afgreitt
í hreppsnefndinni og þar til atkvæðagreiðslan
fór ffam, var svo naumur tími, að engin tök voru
á því að opinberar umræður færu fram um mál-
ið. Þetta var slæmt, það skal viðurkennt, en ekki
þó svo að af þeim ástæðum væri hægt að segja
að samlagið hefði verið svikið inn á hreppsbúa.
Hitt hefði ég talið svik við hreppsbúa ef tæki-
færið, sem gafst við síðustu alþingiskoshingar
til þess að koma þessu máli fram hefði verið
látið ónotað.
Ég gat um það ápan að það þyrfti að l'ræða
almenning um þessi mál, og það er ekki síður
nauðsynlegt eftir að samlagið er stofnað enda
mun verða unnið að því.
Lögin um alþýðutryggingar eru ung og' al-
menningur hefur enn ekki áttað sig til fulls á
nauðsyn þeinvi, enda hefur áróður andst;eðinga
þeirra unnið á móti að svo ga;ti orðið.
Andstæðingar alþýðutryggingarlaganna og
sérstaklega sjúkrasamlaganna reyndu að vekja
andúð og óánægju meðal almennings með því
sérstaklega, að telja fólki trú um að þati væru
einber hégómi, sem aðeins væri til þess að sjúga
út af því peninga en lítið eða ekkert kæmi *í
staðinn. En sem betur fer hefur áróðurinn gegn
lögunum minnkað og almenningur hefur með
reynslu sinni af lögunum betur og betur skilið
nauðsyn þeirnu
Ég er sannfærður um að lögin um alþýðutrygg-
ingarnar eru einhver þau þörfustu og naúðsyn-
legustu lög sem setl hafa verið til hagsbóta ís-
lenzkri alþýðu í þessu landi, en þar með er ekki
sagt að ég viðurkenni ekki að lögin eru í ýmsu
ófullkomin og ná ekki þeim tilgangi, sem þeir
er fyrir iögunum börðust upphaflega hugsuðu
sér. En þau standa til bóta og með vaxandi skiln-
ingi almennings á tryggingunum vex möguleik-
inn fyrir endurbótum þeirra.
Hvað höfum við þá unnið með stofnun sjúkra-
samlags hér í Keflavík, munuð þið nú spyrja?
Þeirri spurningu ætla ég ekki að svara hér,
nema aðeins að litlu leyti.
Sjúkrasamlag er trygging þó ekki fyrir sjúk-
dómum, heldur fyrir fjárhagslegum afleiðingum
þeirra, og því fullkomnara, sem samlagið er, því
öruggari er tryggingin.
Einstaklingarnir greiða að vísu i'yrir trygg-
ingarnar með iðgjöldum sínum, en þegar við at-
hugiírri að |sjúkrasamlögin fá um einn þriðja
hluta af tekjum sínum frá því opinbera, þá leið-
ir það af sjálfu sér að einstaklingarnir fá ódýr-
ari sjúkrahjálp þegar til lengdar lætur með því
að vera í sjúkrasamlagi, heldur en ef þeir ættu
sjálfir að standa straum af sínum sjúkrakostn-
aði.
Sjúkrasamlagið skapar einnig möguleika fyr-
ir hetri aðbúð þeirra, er sjúkir verða og full-
komnari og betri læknishjálp þegar tíma líða.
Að öðru leyti verður reynslan að svara spurn-
ingunni og ég trúi að hún verði aðeins á einn
veg, þann, að áður en mörg ár eru liðin vilji
enginn án sjúkrasamlags vera og telji það fé,
er þeir gjalda til þess, á engan hátt betur varið.
★
Hitt málið, sem ég minntist á^ eru kaup þau.
er hreppurinn er nú að festa á bifreiðum Skúla
Hallssonar.
Um þetta mál má einnig segja eins og sjúkra-
samlagið, að æskilegra hefði verið, að það nefði
verið rætt á almennum borgarafundi, ekki vegna
þess að ég efist um, að meirihluti kjósenda sé
þessum kaupum fylgjandi, heldur vegna hins
að hér er starfrækslu hreþpsins beint inn á nýj-
ar brautir, og var því viðeigandi, að hrepps-
nefndin ræddi málið við hreppsbúa og skýrði
það fyrir þeim áður en kaupin voru gerð, eins
þó allir hreppsnefndarmennirnir væru kaupun-
um, fyllilega sammála. En af þessu gat ekki orð-
ið og verða ástæður ekki ræddar hér.
1 nóvember s. 1. er þáð fréttist, að Skúli Halls-
son vildi hætta bifreiðarekstri sínum og selja
bifreiðarnar, var á fundi í hreppsnefndinni kos-
in þriggja manna nefnd, er var falið að leita
tilboða hjá Skúla um kaup á bifreiðum hans
I