Faxi - 01.10.1960, Blaðsíða 5

F A X I
125
Árni Bergmann.
Árni kom heim í sumar frá Moskvu að
syna vandamönnum og vinum konuna
sína, Lenu. Og til að sýna heiini Suður-
götuna, hvar hann lck sér í bernsku, hvar
<>11 veröldin var Veghúsalóðin — einu
sinni.
Þá var Moskva bara depill á landa-
brcfi, en Rússar ýmist englar eða djöflar
í dagblöðum. Og mannætur í mánaðar-
ritum.
En sem svcinninn við Suðurgötu hefur
rctt nýlokið minnaprófi á rakvél, en hverri
ágætiseinkunninni af annarri í unglinga-
og menntaskóla, er hann allt í einti kom-
inn austur fyrir tjald, til framhaldsnáms,
fyrir sex árum, ekki satt ÁrniP
— Jú, ég fór til Moskvu strax hauslið
1954, árið sem ég var búinn á Laugar-
vatni. Það var mjög spennandi. Kefl-
víkingar vorkenndu mér og kvöddu mig
mjög alvarlegir á svijlinn. Við fórum
saman tveir, ég og Arnór Hannibalsson.
I Leningrad gaf Intúrist okkur styrju-
hfogn Rússar eru mjög gestrisnir.
— Og Moskva, milljónaborgin við
fyrstu sýn?
Man ekki hvað mér fannst um Moskvu,
en háskólinn fannst mér gríðarstór. Þar
var hátt lil loft og gangar voru mjög
langir og tilkomumiklir. Við fengum
Lena Bergmann.
góðar mótlökum. Þriðja kvöldið sem ég
var þarna tók náþúi minn okkur með
sér í óperuna. Sá var eineygður, en það
vissi ég ekki fyrr en við höfðum búið í
sömu blokk meir en ár. Þá tók hann allt
í einu gerfiaugað út úr andlitinu.
— Rússneskan, varstu ekki mállaus, þótt
þú værir vel sjáandi á báðum?
— Auðvitað var þetta erfitt fyrstu mán-
uðina. Eg kunni sama og ekkert í málinu,
þegar ég kom. Mér gekk illa að læra að
éta.
— Læra að éta? Guð, ekki þó menn?
— Nei, ég keypti mér kannske í mat-
stofunni miða tipp á eins og tvo kalda smá-
rétti og súpu, en engann aðalrétt. Það
bjargaði málinu, að vel er hægt að verða
saddur af einum rússneskum súpudiski.
Það er mesti súpudiskur veraldar. En verst
þótti mér það tímabil, þegar ég kunni
orðið töluverl í málinu, skildi í höfuðatrið-
um það, sem sagt var við mig, en var
ekki sjálfur fær um að segja sómasamlega
frá nokkrum sköpuðum hlut. Skilst hvað
maður á við, en er svo frámunalega leiðin-
lega orðað, að skömm er að.
— Háskóladvölin ?
— Þar var gott að vcra. Lærifeðurnir
voru misjafnir eins og gengur, en þrír
voru stórkostlegir. Við bjuggum í þægi-
legum cinsmannsherbergjum. Sovézku
stúdentarnir reyndust mjög hjálpfúsir og
ágætis félagar?
— Nokkrir kynlegir kvistir?
— Jájá. 1 minum námshópi kenndi
margra grasa. Þar var skáld sem orti eftir-
hermukvæði og skrifaði sögur í anda
O’Hcnry, en um mig orti skáldið ágæta
skalladrápu. Þar var söngkona sem tróð
upp með Jingle bclls og aríur úr Madame
Butterfly á hverri deildarskemmtun. Þar
var viljasterkasti maður heimsins. Til að
skilja betur tónlist, lærði hann á cinum
vetri í hjáverkum að spila dável á píanó.
Og þarna var latatsti maður heimsins,
spilandi dómínó allan sólarhringinn.
— Fleira kvenkyns en söngkonan?-
— Ein stúlkan í hópnum, til dæmis,
lærði töluvert í íslenzku, mest af sjálfri
sér. Hún hefur kannað sérstaklega allt
sem á 19. öld var skrifað og þýtt um ísland
og eftir Islcndinga Jrar i Rússlandi. Rit-
gerð hennar um þetta efni kemur bráðlega
út á prenti.
— Nú, félagslífið?
— Sovézku stúdentarnir hafa merkilegt
félagslíf. Áhugahópar stúdenta setja upp
heilar óperur eins og Evgéní Onegín.
Leikflokkur frá okkur setti upp þckkt
tékkneskt leikrit: „Þvílík ást“, og þótti
gera því betri skil en þau tvö reglulegu
leikhús í Moskvu sem tóku sama verkefni
fyrir.
— Engin rúsína í pylsuenda félagslífs-
ins?
— Árlegar revíur maður, um háskóla-
deildina eða árganginn. Situr þá margur
ágætur prófessor sveittur i sæti sínu og
bíður eftir dembu. Ungkommúnistahreyf-
ingin er potturinn og pannan í öllu fé-
lagslífi. En á almennum fundum hennar
er ekki fyrst og fremst rædd pólitísk efni,
heldur starf háskólans, námið, frammi-
staðan. Utlendingar hafa landasamtök
með sér.
— Hvað var nám þilt sérstaklega?
— Rússneska og rússneskar bók-
menntir. Helztu námsgreinar voru þá
fornslafneska, málssaga, mállýzkur, rúss-
nesk málfræði, rússnesk bókmenntasaga,
almenn bókmenntasaga og ýmislegt annað
í þeim dúr. Þetta er fimm ára nám. En
áður en því væri lokið kvæntist ég inn-
fæddri, henni Lcnu hérna. Einhver bezti
kunningi minn var kvæntur beztu yin-
konu hennar, svo þetta gat varla öðruvísi
farið. Eftir að skólinn var kvaddur, fór-
um við að búa á bökkum Moskvufljóts.
Við Suðurgötu —
og mestan súpudisk veraldar
Tedrykkjurabb við Lenu og Árna Bergmann