Nýja konan - 01.07.1934, Blaðsíða 5

Nýja konan
5
1 vor auglýstu þeir með
inagt og miklu veldi að kaup
í vegavinnu í ár skyldi vera
1 króna á tímann.
Og hvað gerðu þeir svo til
að í’ramkvæma þessa sjálfsögðu
kröfu?
1. Alþýðusambandið auglýsti
bann við flutninguin á efni
og áhöldum til vegagerða. Og
þeir stöðvuðu »Skaftfelling« í
eitt skifti til að geta auglýst
liina miklu »lijálp« við vega-
gerðarmenn. En síðan var efni
og áhöld flutt með ýmsum
skipum og bílum út um land
allt, með vitund og vilja Al-
þýðusambandsforingjanxia.
2. Alþýðusambandsstjórnin
tilkynnti benzínsölunum í
Rvík, að þeim væri bannað að .
selja benzín til vegagerðar. En
daginn eftir að »banninu* var
skellt á, seldu benzinsalarnir
í Rvík hverjum sem hafa vildi
benzín. Og ein aðalsprauta Al-
þýðusambandsins — Héðinn
Yaldimarsson — seldi vega-
gerðarbílum benzín með sömu
ánægju og öðrum viðskiftavin-
um.
Þegar vegavinnumenn fóru
að sjá í gegnum þessar blekk-
ingar Alþýðusambandsforingj-
anna, sáu þeir sig neydda til:
annaðhvort að hefja vinnu fyr-
ir sama smánarkaupið og áður
eða hefja undirbúning að sjálf-
stæðri baráttu með tilstyrk
Yerklýðssamb. Norðurlands,
þrátt fyrir sundrungartilraunir
Alþýðusambandsbroddanna.
Baráttuvilji sveitaverklýðsins
var að vaxa blekkingameistur-
um Alþýðusambandsins yfir
höl’uð. Og nú voru góð ráð
dýr.
I>á grípa kratabroddarnir til
nýs herbragðs, og auglýsa
verkfall í allri vegavinnu.
Flestir þeir. vegavinnuhópar
sem byrjað höfðu vinnu, lögðu
hana þegar niður og biðu eft-
ir hjálp Alþýðusambandsins.
Hinn róttæki liluti verkalýðs-
ins gerði nú þegar ráðstafanir
til þess að vekja samúðarbar-
áttu verkalýðsins í bæjunum,
sem var óhjákvæmilegt skilyrði
til þess að vegavinnumenn
gætu borið sigur úr býtum.
ASV hóf strax fjársöfnun fyr-
ir vegavinnumenn. Verkamenn
á Blönduósi og róttækari hluti
verkalýðsins í Reykjavík skor-
aði á stærstu verklýðsfélögin
»Dagsbrún« og »Sjómaunafél.
Reyjavíkur« að hefja samúðar-
baráttu, en Alþýðrsambands-
broddarnir, sem þóttust vera að
hjálpa vegavinnuverkalýðnum,
hindruðu þessa samúðarbar-
áttu verkalýðsins í Reykjavík.
Og nú fóru kratabroddarnir
til aðal kaupkúgarans, ríkis-
stjórnarinnar, og »fengu« hana
til: að ákveða að kaup í vega-
vinnu skyldi vera 80—85 aur.
um tímann yfir sláttinn. Og
hefir stjórnin óbundnar hend-
ur um að lækka þetta kaup
hvenœr sem þeim sýnist.
Síðan lýsti Alþ.s.b.stjórnin
af »verkfallinu« og útbásúner-
aði endalokin sem »stórkostleg-
an sigur’, enda þótt að þetta
kaup sé að meðaltali svipað
þeim smánarlaunum, sem vega-
vinnumenn hafa fengið yfir
sláttinn undanfarin ár.
Þessa reynzlu um blekkingar
og svik krataforingjanna þurfa
vegavinnumenn umfram allt
að hagnýta sér í undirbúningi
þeirrar baráttu, sem þeir eiga
fyrir höndum, til þess að bæta
kjör sín.
Nú þurfa vegavinnumenn
sjálfir að hefja starfsemi á
hverjum vegavinnustað á land-
inu og sameina þar sem allra
flesta verkamenn um hœkkun
kaupsins og aðrar nauðsynleg-
ar kjarabætur.
í hverjum bæ á landinu
verður verkalýðurinn að taka
kjör vegavinnuverkalýðsins til
umræðu og gera ráðstafanir til
að styrkja þá í hagsmunabar-
áttunni, því einungis á þann
hátt geta vegavinnuverkamenn-
irnir sigrað. Og eins og allir vita
hefir kaupkúgunin á vegavinnu-
verkamönnum, verið notuð til
að ryðja brautina fyrir launa-
lækkanir í bæjunum.
Söfnun ASV til styrktar í kom-
andi baráttu vegavinnumanna,
er mjög þýðingarmikið atriði
til að tryggja verkalýðnum sig-
ur.
Barátta starfs-
stúlknanna á
spítölum.
Hækkunin verður
að fást í gegn.
Síðast í maí sendu 53 starfs-
stúlkur á aðalspítölunum liér
sunnanlands dómsm.ráðuneyt-
inu skjal, þar sem þær fara
fram á, að kaup þeirra yrði aft-
ur liækkað upp í það, sein það
var fyrir tveimur árum. Laun
stúlknanna voru þá lækkuð um
tíu krónur á mánuði, svo það
er nú ekki nema 40—45 kr.
vetrarmánuðina og 60—65 kr.
sumarmánuðina. Sjá allir, að
þetta er svo lágt, að ógerlegt
er fyrir stúlkur, sem atvinnu
þessa stunda til lengdar, að
ganga almennilega til fara —
hvað þá heldur að veita sér
nokkra fræðslu eða skemmtun.
Auk þess verða margar að láta
af þessum fáu aurum til fjöl-
skyldu sinnar. — Hinu háa
stjórnarráði þóknaðíst ekki að
svara þessum starfsmönnum sín-
um, enda þótt fyrir löngu sé
búið að hækka aftur laun hjúkr-
unarkvennanna og annara, sem
lækkuð voru samtímis. — Um
yfirmennina á spítölunum var
ekki að spyrja. Þeir gerðu auð-
vitað allt, sem í þeirra valdi
stóð, til að blekkja, hræða og
telja stúlkurnar ofan af að berj-
ast fyrir að fá laun sín hækkuð.
Hvað sýnir þessi barátta
stúlknanna ?
Fyrst og fremst þá stórkost-
legu þörf þeirra að koma upp
ineð sér starfsstúlknafélagi, sem
leitt getur þessa og aðra hags-
munabaráttu þeirra.