Morgunblaðið - 07.02.2009, Side 6

FARÞEGUM sem fóru um Flugstöð
Leifs Eiríkssonar á Keflavík-
urflugvelli í janúar fækkaði um
rúmlega 28% miðað við sama mán-
uð í fyrra. Farþegar í janúar sl.
voru rúmlega 84 þúsund sam-
anborið við tæplega 117 þúsund í
janúar 2008. Farþegum til og frá Ís-
landi fækkaði um tæplega 32% milli
ára, en farþegum sem millilenda
hér á landi á leið yfir Norður-
Atlantshafið fjölgaði um rúm 6%.
Þetta er sama þróun og átt hefur
sér stað allt frá apríl 2008. Þann
mánuð varð samdráttur í farþega-
földa eftir að fjölgun hafði verið í
hverjum mánuði um langa hríð.
Fækkun hefur verið alla mánuði
síðan í apríl. Mest varð hún í nóv-
ember eða 36%. sisi@mbl.is
Farþegum
fækkar enn
FYRRVERANDI sjónvarpsmenn-
irnir Sigmundur Ernir Rúnarsson
og Róbert Marshall, sem starfaði
sem aðstoðarmaður samgöngu-
ráðherra, hafa báðir ákveðið að
bjóða sig fram í komandi alþing-
iskosningum fyrir Samfylkinguna.
Sigmundur Ernir stefnir á 2. sætið í
Norðausturkjördæmi, en Róbert
stefnir á 2. sætið á Suðurlandi.
Í fréttatilkynningu frá Sigmundi
Erni kemur fram að hann hafi verið
áhugamaður um stjórnmál og þjóð-
mál frá unga aldri, en til þessa ekki
verið flokksbundinn þótt jafn-
aðarstefnan hafi staðið sér næst.
Segir hann helstu pólitísku baráttu-
mál sín snúast um hagsmuni fjöl-
skyldunnar. „Gagnger tiltekt í störf-
um þings og framkvæmdavalds er
mér afar hugleikin svo og aukin lýð-
ræðisvirkni í samfélaginu.“
Sjónvarps-
stjörnur í
framboð
Sigmundur Ernir
Rúnarsson
Róbert
Marshall
SVO mikið hefur ásókn í aðstoð
Mæðrastyrksnefndar aukist að búið
er að fjölga úthlutunardögum úr
einum í tvo. Líkt og fyrr er opið alla
miðvikudaga kl. 14-17 en framvegis
verður aðeins úthlutað mat á þeim
dögum. Fatnaði og smávöru verður
nú aðeins úthlutað annan hvern
þriðjudag frá kl. 14-16.
„Þörfin er greinilega mikil og hún
fer vaxandi,“ segir Ragnhildur G.
Guðmundsdóttir, formaður stjórnar
Mæðrastyrksnefndar. Hún segir að
þótt kreppan hafi valdið mikilli neyð
og fjölgað hjálparbeiðnum hafi ekki
dregið úr stuðningi og gjöfum frá al-
menningi, verslunum og fé-
lagasamtökum. „Verslanir hafa oft
sent okkur skó, fatnað og snyrtivör-
ur. Við tökum fagnandi öllu sem
okkur berst og það hefur ekki dreg-
ið úr gjöfum, heldur aukist ef eitt-
hvað er,“ segir Ragnhildur. „Allir
hugsa vel til okkar, eru gjafmildir
og vilja láta gott af sér leiða. Íslend-
ingar eru gott fólk.“ ylfa@mbl.is
Úthlutunar-
dögum fjölgað
6 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. FEBRÚAR 2009
ÍMYNDAÐA fjölskyldan og ein-
staklingurinn í dæminu hér að
ofan byggist að stórum hluta á
tölum frá Hagstofunni. Teknar
eru tölur úr töflu um meðal-
neyslu og stærð heimila á ári
frá 2007, valdir úr þeir flokkar
sem erfitt er að vera án í dag-
legu lífi og tölurnar uppreikn-
aðar.
Tryggingaþátturinn í þessari
töflu er efalaust lægri en flestir
kannast við að greiða og er það
tilkomið af því að inni í trygg-
ingatölum Hagstofunnar er
einnig það fé sem fólk fær
greitt vegna trygginga. Heilsu-
gæslukostnaður margra er þá
væntanlega lægri og annarra
mun hærri og það sama á efalít-
ið við um rekstrarkostnað
bílanna.
Húsnæðislánin í dæminu hér
að ofan gera ráð fyrir hefð-
bundnu húsnæðisláni frá Íbúða-
lánasjóði á 5,7% vöxtum og eru
tölur um kostnað og stöðu lán-
anna fengnar frá stofnuninni.
Sömuleiðis voru myntkörfu-
lánin sem hvíla bílunum tveim-
ur valin þannig að meðalveg-
urinn væri farinn og koma þær
tölur frá SP-fjármögnun.
Ímynduðu launþegarnir eru
enn fremur allir með viðbót-
arlífeyrissparnað sem hefur
áhrif á þær tekjur sem eftir
standa þegar skattar hafa verið
greiddir.
Hvaðan koma
tölurnar?
Eftir Önnu Sigríði Einarsdóttur
annaei@mbl.is
LJÓST má vera að róðurinn hefur
þyngst verulega hjá íslenskum fjöl-
skyldum undanfarna mánuði og að
mun erfiðara er nú að láta enda ná
saman en í fyrra. Ímyndaða fjöl-
skyldan og einstaklingarnir í töflunni
hérna fyrir ofan eru ósköp venjulegt
fólk, fjarri því að hafa verið með
neinar ofurtekjur og eyðsla þeirra
heldur ekki einkennst af neinni óráð-
síu. Samt eru 80 þúsund krónurnar
sem fjölskyldan átti eftir í janúar í
fyrra, þegar búið var að borga nauð-
synjar tengdar heimilishaldinu, nú
horfnar. Mánaðartekjurnar duga
einfaldlega ekki lengur fyrir útgjöld-
unum.
„Ég hugsa að þetta dæmi sé ekki
óraunhæft,“ segir Henný Hinz, hag-
fræðingur hjá hagdeild ASÍ. „Þó að
alltaf megi deila um nauðsyn þess að
eiga bíl eru þetta þessir þættir sem
tilheyra venjulegu heimilishaldi og
sem maður situr uppi með hvað sem
á dynur.“ Hún bendir á að samt vanti
inn í dæmið liði á borð við fatakaup
og gæslu eða tómstundir barna sem
margir þurfi að leggja út fyrir.
„Það sem blasir við er að allir út-
gjaldaliðir eru að hækka, bæði
greiðslubyrði af lánum og neysluvör-
ur, og á sama tíma eru tekjur margra
að skerðast vegna launa- eða vinnu-
skerðingar og enn aðrir eru að missa
vinnuna sem skerðir tekjurnar ennþá
meira. Þannig eru þetta tveir kraftar
sem vinna hvor á móti öðrum.“
Hamlandi skuldbindingar
Henný segir einhverja þurfa að
fara vel yfir fjárhag heimilisins og
setja sér nýjar forsendur. „Það eru
margir sem sjá fram á breytingar og
það er betra að taka á vandanum áð-
ur en vanskil koma til því þá verður
allt bæði dýrara og flóknara.“
Frosinn húsnæðismarkaður og
takmörkuð bílasala auðvelda fólki þó
ekki að finna lausnir. „Einn liður í
vandanum núna er að fólk er kannski
með skuldbindingar sem það vildi
gjarnan losa sig við og sem myndi
auðvelda fjárhagsstöðuna, t.d. eins
og að minnka við sig húsnæði og selja
bílinn. Núna hafa hins vegar fæstir
tök á þessu vegna markaðsaðstæðna
og þetta eru stórir þættirnir sem erf-
itt er fyrir einstaklinginn að hafa
áhrif á.“
Tölurnar sem að Ráðgjafarstofa
um fjármál heimilanna fær inn á borð
hjá sér eru enn hærri en þær sem
gefnar eru upp í dæminu hér að ofan
að sögn forstöðumannsins, Ástu S.
Helgadóttur. En Ráðgjafarstofan
vinnur eftir ákveðinni viðmið-
unarneyslu sem sjá má á vefsíðu stof-
unnar.
Mikið hefur verið að gera hjá Ráð-
gjafarstofunni síðan í október og
Ásta segir fólk nú greinilega eiga erf-
iðara með að láta enda ná saman. Sú
biðstaða sem búin sé að vera í fjár-
málum landans frá því í haust sé líka
skrýtin. „Það er verið að veita
greiðslufrest, lengja lánstíma og ým-
islegt annað. Þetta kostar engu að
síður allt sitt, en vonandi á eftir að
finnast viðunandi lausn fyrir íslensk-
ar fjölskyldur til framtíðar.“
Útgjöldin hækka en
tekjurnar dragast saman
Morgunblaðið/Golli
Stór biti Matarreikningurinn er einn þeirra liða sem vega þungt í út-
gjöldum fjölskyldunnar, enda nemur hækkunin sl. árið tæpum 30%.
Matur og drykkur
Húsnæðislán
Rafmagn og hiti
Tryggingar*
Heilsugæsla
Sími, nettenging og póstur
Bílalán
Rekstrarkostnaður vegna bíls
Alls
Launatekjur
Afgangs
Hvað kostar að lifa?
Kostnaður á mánuði Einhleypingur Fjölskylda m/2 börn
2008 2009 2008 2009
25.552,- 33.167,-
53.515,- 62.081,-
10 milljóna króna lán. Staða láns í dag: 11.558.892,-
9.332,- 10.452,-
2.948,- 3.420,-
7.978,- 9.255,-
9.073,- 9.734,-
23.660,- 36.109,-
1,240 milljóna króna myntkörfulán. Eftirstöðvar í dag: 2.155.962,-
19.210,- 22.284,-
173.491,- 186.502,-
300.000,- 285.000,-
Tekur á sig 5% launaskerðingu
41.813,- 23.945,-
eftir skatt:
215.304,-
eftir skatt:
210.447,-
66.396,- 86.182,-
106.955,- 124.088,-
20 milljóna króna lán. Staða láns í dag: 23.117.784,-
14.496,- 16.236,-
6.160,- 7.146,-
17.022,- 19.745,-
18.712,- 20.209,-
49.896,- 67.808,-
2,051 milljóna króna myntkörfulán. Eftirstöðvar í dag: 3.395.504,-
41.433,- 48.063,-
321.070,- 389.477,-
250.000 + 300.000 200.000 + 300.000
Einstaklingurinn með lægri launin tekur á sig 20% starfsskerðingu.
Kjarasamningar eru lausir hjá hinum og engar hækkanir komið til.
79.326,- -13.904,-
eftir skatt:
400.396,-
eftir skatt:
375.573,-
Margir þurfa að fara yfir fjárhag heimilisins og setja sér nýjar forsendur