Morgunblaðið - 07.02.2009, Blaðsíða 15
Fréttir 15INNLENT
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 7. FEBRÚAR 2009
Eftir Andra Karl
andri@mbl.is
LENGI var karpað um einfalt frum-
varp forsætisráðherra um breyt-
ingar á lögum um Seðlabanka Ís-
lands á Alþingi í gær. Þingmenn
ríkisstjórnarinnar sögðu engar ann-
arlegar hvatir liggja að baki frum-
varpinu, líkt og sjálfstæðismenn
héldu fram, og verið væri að svara
kalli þjóðarinnar. Sjálfstæðismenn
sögðu frumvarpið hins vegar flaust-
urslega unnið, fagmennsku skorta og
fara þyrfti nákvæmlega ofan í málið,
enda væri verið að breyta skipulagi í
Seðlabankanum í grundvallar-
atriðum.
Í frumvarpinu er gert ráð fyrir að
forsætisráðherra skipi einn seðla-
bankastjóra til sjö ára að und-
angenginni auglýsingu. Seðla-
bankastjóri skal hafa lokið
meistaraprófi í hagfræði og búa yfir
víðtækri reynslu og þekkingu í pen-
ingamálum. Nokkrir þingmenn
gerðu athugasemd við hæfniskröf-
urnar. Fannst það fullþröngt orðað.
Birgir Ármannsson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, sagði hæfniskröf-
urnar vekja upp spurningar um
hvort verið væri að sníða frumvarpið
að einhverjum sérstökum.
Nefnd tekur ákvarðanir
Einnig er gert ráð fyrir að sett
verði á fót peningastefnunefnd. Hún
mun taka ákvarðanir um beitingu
stjórntækja bankans í peninga-
málum. Stjórntækin teljast vera
vaxtaákvarðanir viðskipta við lána-
stofnanir og ákvörðun bindiskyldu. Í
nefndinni eiga að sitja seðla-
bankastjóri, tveir af yfirmönnum
bankans á sviði mótunar og fram-
kvæmdar stefnu í peningamálum og
tveir sérfræðingar á sviði peninga-
mála. Seðlabankastjóri mun skipa
sérfræðingana til þriggja ára í senn.
Birgir sagðist sammála því að
gera þurfi breytingar á skipulagi,
stjórnsýslu og lögum um fjár-
málamarkaðinn. En aðeins ef breyt-
ingarnar byggðust á málefnalegu
mati og rökum. Hann kallaði hins
vegar eftir svörum um faglegan und-
irbúning málsins, hvort hann byggð-
ist á faglegu mati og hvað réði því að
þessi leið var valin en ekki önnur.
„Það verður að gera þá kröfu til
þeirra sem leggja fram frumvarp hér
á þingi um tilteknar leiðir að þeir
rökstyðji þær, segi ekki bara: „Við
þurfum að gera eitthvað, við þurfum
að gera eitthvað“. Það er ekki mál-
efnaleg meðferð mála. Það er bara
fimbulfamb.“
Makalaust bréf ráðherra
Fleiri þingmenn tóku undir með
Birgi og gagnrýndu að greinargerðin
væri ekki ítarlegri. Pétur H. Blöndal
sagði frumkvarpið m.a. hroðvirkn-
islega unnið og höfundalaust. Hann
taldi einnig ljóst að peningastefnu-
nefndin yrði pólitísk valin.
Pétur velti hins vegar helst vöng-
um yfir bréfi forsætisráðherra til
seðlabankastjóra sem hann sagði
makalaust og einsdæmi. Túlkaði
Pétur bréfið sem hótun, og að banka-
stjórunum hafi verið hótað með laga-
setningu ef þeir segðu ekki starfi
sínu lausu. Kallaði hann eftir við-
horfum Ögmundar Jónassonar –
sem er í leyfi frá störfum fyrir
BSRB.
Ögmundur sagðist engan greinar-
mun gera á ræstitæknum og seðla-
bankastjórum. Verið væri að breyta
yfirstjórn bankans og fækka stöðum.
Þá var gengið til samninga, og um
það hafi bréfið snúist. Þá sagði hann
þessar breytingar málefnalegar og
beindi því til þingmanna að vísa því
ekki í annarlegan farveg.
Jóhanna Sigurðardóttir forsætis-
ráðherra sagði að færustu lögfræð-
ingar hefðu komið að málinu og fag-
lega hefði verið staðið að öllu. Hún
vildi hins vegar ekki greina frá því
hvaða lögfræðingar það voru.
Svar við kalli þjóðar
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Hlustað Fyrsta umræða um breytingar á yfirstjórn Seðlabanka Íslands stóð frá kl. 11 í gærmorgun og fram eftir
öllum degi. Sturla Böðvarsson, Valgerður Sverrisdóttir, Sigurður Pétursson og Björn Bjarnason fylgdust með.
Forsætisráðherra flutti frumvarp um breytingar á lögum um Seðlabankann
Sjálfstæðismenn sögðu frumvarpið flausturslegt og kölluðu eftir fagmennsku
Forsætisnefnd samþykkti á
fundi sínum 5. febrúar síðast-
liðinn að fella úr gildi starfs-
áætlun Alþingis fyrir vetrar-
og vorþing 2009. Þingfundir
verða fyrst um sinn í hverri
viku frá mánudegi til fimmtu-
dags en um aðra vinnudaga
verður ákveðið síðar.
Arnbjörg Sveinsdóttir, þing-
flokksformaður Sjálfstæð-
isflokksins, fór fram á það við
forseta Alþingis að hann legði
línu varðandi starfsáætlun,
s.s. varðandi þinglok. Hún
sagðist vilja fá betri skipu-
lagningu svo hægt væri að
klára sem flest mál og minnt-
ist á að hún teldi hugsanlegt
að þingið kláraðist í lok mán-
aðarins.
Ógild starfsáætlun
Orðrétt
á Alþingi
’Hæstvirtur heilbrigðisráðherrahefur sagt mjög skýrt að hann fariekki í neinar sparnaðaraðgerðir semeru umdeildar. Engar! Þannig að þessuer eðli málsins samkvæmt sjálfhætt.
Hann hefur slegið af borðinu allar þær
hugmyndir, sem eru sannarlega um-
deildar, um skipulagsbreytingar í heil-
brigðisþjónustunni. Og þær eru upp á
1,3 milljarða króna. […] Sömuleiðis, í
því samhengi, hefur hann staðið vörð
um það sérstaka afl sem er til dæmis á
St. Jósefsspítala þegar kemur að sér-
fræðingum og launakjörum þar.
GUÐLAUGUR ÞÓR ÞÓRÐARSON.
’Við erum algjörlega á móti söluvirkjana, og það er ágætt að komaþví á framfæri við hæstvirtan iðn-aðarráðherra hér með. Við erum hinsvegar kannski tilbúin að skoða það að
leigja þær.
EYGLÓ HARÐARDÓTTIR
’Ég hef ekki hugmynd um hvaðaskoðun Framsókn hefur á þessumáli eftir að hafa hlustað á háttvirtanþingmann Eygló Harðardóttur [sic].GUÐLAUGUR ÞÓR ÞÓRÐARSON
’Það var greinilegt að þar var nokk-uð mikið vinarþel á ferð og þau[Jóhanna Sigurðardóttir og DavíðOddsson] rökræddu eitt og annað. Svofór maður niður á gömlu góðu kaffistof-
una á þinginu og sá að það var greini-
lega hlýr strengur á milli þeirra tveggja,
þó greinilega að hlýjan sé horfin og
strengurinn eitthvað trosnaður.
ÞORGERÐUR KATRÍN GUNNARSDÓTTIR.
Eftir Guðna Einarsson
gudni@mbl.is
NÍTJÁN íslenskir kaupendur hótel-
íbúða á Sommerstedgade 5-7 í Kaup-
mannahöfn, bæði einstaklingar og
lögaðilar, hafa stefnt fasteignasöl-
unni Stórhúsum ehf., eigendum
hennar og starfsmönnum vegna þess
sem þeir telja ólögmætt gjald og lagt
var á þá í fasteignaviðskiptum.
Krefjast þeir endurgreiðslu gjalds-
ins og tilheyrandi kostnaðar.
Einnig hafa kaupendur 34 íbúða í
sama húsi kært fasteignasöluna og
fasteignasala sem þar starfa til eft-
irlitsnefndar fasteignasala. Þess er
krafist að þau verði beitt viðurlögum
samkvæmt lögum um fasteignasölu
og eftir atvikum leyfissviptingu.
Þá hefur lögmaður kaupenda 36
íbúða í húsinu skrifað sparisjóðnum
BYR og Agnari Agnarssyni, fast-
eignasala hjá Stórhúsum ehf., og lýst
því yfir fyrir hönd umbjóðenda sinna
að þeir telji sig óbundna af gerðum
samningum vegna íbúðanna.
Vorið og sumarið 2007 auglýsti
fasteignasalan Stórhús ehf. til sölu
„Norrænar hótelíbúðir“ í miðbæ
Kaupmannahafnar. Um var að ræða
57 hótelíbúðir í fyrrnefndu húsi.
Þeim skyldi skilað fullbúnum með
húsögnum. Í boði voru allt að 90%
lán á hverja íbúð. Auglýsingunni
lauk á orðunum „Arðbær fjárfesting
sem þú mátt ekki missa af“.
Þau sem kærðu til eftirlitsnefndar
fasteignasala keyptu íbúðir í húsinu
á fyrri hluta ársins 2007. Kaupverð
var frá rúmlega 1,6 milljón DKR til
ríflega 6 milljóna DKR. Íbúðirnar
voru einungis seldar Íslendingum
eða félögum í eigu Íslendinga.
Við kynningu á íbúðunum kom
m.a. fram að um væri að ræða sér-
staka eignaríbúð fyrir hvern kaup-
anda. Hver eigandi hefði sína íbúð til
ráðstöfunar í 3-4 vikur á ári en hún
yrði í útleigu á öðrum tímum. Reikn-
að var með góðum arði af eigninni og
að hver íbúð myndi skila 100.000
DKR á hverju ári eftir að búið yrði
að greiða gjöld, afborganir af lánum
og fleira.
Eigandi fjölbýlishússins var
danskt félag, Nordic Service Apart-
ments A/S. Kaupendur voru síðar
upplýstir um að félagið var að einum
þriðja í eigu félags á vegum Agnars
Agnarssonar fasteignasala, þriðj-
unginn átti BYR sparisjóður og
þriðjung átti danskur eigandi.
Kaupendum var gert að borga 2%
af kaupverðinu sem „finder’s fee“
(fundarlaun) til Stórhúsa ehf. og/eða
Scanis ehf. sem tengist Agnari. Það
var til að mæta útlögðum kostnaði
vegna viðskiptanna og starfa lög-
manna. Þess var ekki getið að við
það bættist virðisaukaskattur.
Kaupendurnir hafa nú stefnt fast-
eignasölunum fyrir að taka þetta
gjald, enda sé það óheimilt sam-
kvæmt fasteignakaupalögum. Þau
kveði á um að seljandi skuli bera all-
an kostnað vegna undirbúnings sölu
fasteignar.
Í kærunni til eftirlitsnefndar fast-
eignasala kemur einnig fram að for-
sendur viðskiptanna hafi brostið ein
af annarri. Þannig hafi engin lána-
fyrirgreiðsla verið fyrir hendi eins
og lofað var. Leigusamningur við
hótelrekanda liggi ekki fyrir. Þá hafi
Stórhús tilkynnt kaupendum að þeir
eigi sjálfir að útvega lánsfé og
rekstraraðila.
Eftir að kaupin voru frágengin var
kaupendum tilkynnt að þeir þyrftu
hver um sig að stofna danskt einka-
hlutafélag um sína íbúð. Eins hefði
komið fram eftir að kaupin voru gerð
að stofnuðu kaupendur ekki dönsk
eignarhalds- eða einkahlutafélög um
íbúðirnar þyrftu þeir að borga virð-
isaukaskatt ofan á kaupverðið. Síðan
hefðu Stórhús krafist þess að stofnað
yrði eitt félag um fasteignina. Kaup-
endur áttu þá að eiga tiltekinn hlut í
þessu félagi í stað tiltekinna íbúða.
Karpað um íbúðir í Köben
Hópur íslenskra kaupenda hótelíbúða í Kaupmannahöfn hefur kært og stefnt vegna sölunnar Fast-
eignasali segir gengishrunið hafa sett viðskiptin í uppnám Búið er að semja um rekstur hótelsins
Agnar Agnarsson fasteignasali
segir að gengishrun krónunnar
hafi valdið kaupendum erf-
iðleikum auk þess sem margir
hafi tapað miklu á bankahruninu.
Hann telur það eiga stóran þátt í
að margir vilji nú draga sig út úr
kaupunum.
Agnar sagði að fyrirtækið
Bröndukvísl, sem hann á þriðjung
í, hefði átt þriðjung í húsinu á
móti BYR og danska félaginu Friis
& Søborg. Hann sagði að leyft
væri að taka fundarlaun (finder’s
fee) við sölu á viðskiptaeignum.
Búið er að selja 50 af 57 íbúðum.
Agnar sagði viðræður standa
yfir við danskan banka um að
fjármagna dæmið. Bankinn vildi
að stofnað yrði eitt hlutafélag
um húsið. Skattalegar ástæður
hefðu ráðið ráðleggingum um
að láta félög eiga íbúðirnar.
Agnar sagði unnið að því að
losa þá kaupendur sem vildu
losna út úr kaupsamningum í
samvinnu við danska bankann
og BYR sparisjóð.
Tilbúinn er samningur við
DGI-Byen um rekstur hótelíbúð-
anna. Húsið á að vera tilbúið í
apríl eða maí næstkomandi.
Gengishrunið olli kaupendum erfiðleikum
’Ég vil byrja á að óska hæstvirtumforsætisráðherra til hamingju meðnýtt starf og vona að hún beiti kröftumsínum og afli til að bæta hag þjóð-arinnar, og treysti ekki eingöngu á
heppni eins og hæstvirtur fjár-
málaráðherra sagði í stefnuræðu sinni.
PÉTUR H. BLÖNDAL.
’Hér standa menn síðan í ræðustóliá Alþingi og tala um það, að núþurfi að skoða, skoða, spá og spek-úlera, hugsa sig um, hugsa sig um. Ogég segi að tími spekúlasjóna, hug-
mynda, hugsana er búinn. Sjálfstæð-
ismenn misstu af því tækifæri.
STEINUNN VALDÍS ÓSKARSDÓTTIR