Nýtt kvennablað - 01.10.1942, Blaðsíða 5

\ VII .
KIEMMABLAÐ
3. Arg. - 2. tbl.
Október-1942.
,,Hið algjöra stríð‘!
Hvilík ógn felst ekki í þessum þrem orðum.
Stríð, sem af fyUstu grimmd og miskunnarleysi
er háð gegn óbreyttum borgurum landanna,
varnarlausum börnum og veikburða gamal-
mennum. Þegar sprengjum og vítisvélum rignir
yfir borgir og friðsæla sveitabæi, tæta i sundur
og leggja í rústir þúsundir heimila og eyðileggja
ómelanleg menningarverðmæli. Þegar sundur-
tætt lik og kvalastunur binna limlestu hrópa
lil liimins um viðurstyggð stríðsins. Þegar engu
er þyrmt.
Þau þrjú ár, sem, styrjöldin liefir staðið, hefir
þetla ægilega hugtak smátt og smátt verið að
seitla inn í meðvitund okkar og ógnir þess stöð-
ugl að þokast nær og nær.
Sliipum okkar hefir verið sökkt og sjómenn-
irnir skotnir, er þeir reyndu að bjarga lífi sinu.
Við gátum skilið að skipunum var sökkt, þau
vorii að færa þjóð, er átti i hernaði, björg i bú,
en aldiei að eilífu getum, við litið á dauða sjó-
mannanna öðruvísi en sem svívirðileg morð.
Fyrir sköminu voru gerðar loftárásir á land
oklcar, sprengjuin kaslað á smábæ og skotið úr
vélbyssum á sveitabýli. Fjögur börn særðust og
eitt þeirra svo mjög, að það verður örkumla
eftir. Hver einasta móðir á Islandi hefir vafa-
lítið fundið ískalda liendi kviðans og öryggis-
leysisins nísta hjarta. sitt, þegar fregnirnar frá
Seyðisfirði bárust um landið, og þangað hafa
öldur samúðar borizt frá hverju byggðu bóli.
Það er táknrænt, að fyrstu fórnardýr „hins al-
gera stríðs“ á landi okkar skuli vera börn. En
uni leið er það geigvænlegur fyrirboði þess, sem
við getuin búist við.
í heiminum geysar nú grimmúðugra stríð en
nokkru sinni fyrr. Nú virðist standa úrslitabar-
átta milli tveggja afla, öðrumegin kúgun og ó-
frelsi, andlegt og likamlegt, til lianda mestum
hluta mannkynsins, liinu megin vaxandi frelsi
og mannréttindi. Og að nú muni barist þar til
yfir lýkur.
Bygging fæðingarstofnunar má
ekki dragast lengur.
Eitthvert mest aðkallandi nauðsynjamál þessa
bæjarfélags er bygging fæðingarheimilis.
Fæðingardeild sú, sem starfar á vegurn
Landsspílalans, er fyrir löngu orðin alllof lítil.
Þegar spítalinn tók til slarfa 1930, var ætlað
þar rúm fyrir 10 sængurkonur. Seinna var svo
aukið við húsrúmið, þannig að 14 konur gátu
legið þar -í einu. En aðsóknin hefir orðið marg-
fallt meira en svo, að hægt sé að sinna öllum
umsóknum, og hefir þó verið þregnt svo að
sem frekast hefir verið unnt. Hafa konur t. d.
orðið að liggja á göngum og skrifstofu deildar-
innar og yfirleilt allstaðar, þar sem hægt hefir
verið að hola þeim niður, Enda stundum 24
konur legið þar samtimis.
Arið 1940 fæddust 786 börn í Rvík, þar af
60% á fæðingðardeildinni. Síðastliðið ár var
tala umsækjanda um rúm á deildinni mun
hærri, enda varð þá að neita yfir 100 konum
um pláss.
I ágætri grein, er yfirlæknir spilalans, próf.
Guðm. Thoroddsen, skrifar i tímaritið „Heil-
hrigt líf“, kemst hann svo að orði:
„.. .. Og ekki sízt er næðið í sængurlegunni
mikilsvert. Margar fátækar konur eru svo sett-
ar í þjóðfélaginu, að sængurlegurnar eru þeirra
einu hvildadagar um margra ára bil. En hvíldin
vill stundum reynast lítil og ónæðissöm, þar
sem mörgu börn eru í heimili, og húsmóðirin,
sem liggur á sæng, verður jafnframt að stjórna
heimilinu og segja fyrir verkum.“
Þetta er hverju orði sannara.
En það eru fleiri en fátæku konurnar, sem
nú óska að fæða böm sín á fæðingarheimili.
Fari svo, að land okkar eigi eftir að verða
vettvangur stríðs og grimmdarverka, þá minn-
umst þess, að engin fórn, engin þjáning, liðin
fyrir gott málefni, er algerlega unnin fyrir gíg,
lieldur hefir frá örófi alda hvert fet á þroska-
braut mannkynsins, verið varðað tárum.