Nýtt kvennablað - 01.02.1953, Qupperneq 12

GuSrún frá Lundi:
ÖLDUFÖLL
NÝ FRAMHALDSSAGA
Höfðavík var ekki annað en lítið sjávarþorp, um
og eftir síðustu aldamót. Saml var hún alltaf kölluð
kaupstaður. Fólkið framan úr sveitinni sagðist þurfa
að fara út í kaupstað, en það, sem bjó ular með sjón-
um sagðist þurfa inn í kaupstað. Allt leit það upp til
kaupstaðarbúanna, sem bjuggu innst í víkinni í
timburhúsunum. Það var ríka fólkið — höfðingjarnir,
kaupmaðurinn og gamli prófasturinn. Fátæklingarnir
bjuggu í torfbæjum og skúrum út undir Tanganum,
sem var fyrir norðan þorpið. Þeir áttu lífsafkomu sína
undir hylli kaupmannsins og J)ví, hvað karlmennirn-
ir drógu marga fiska úr sjónum vor, haust og sumar
og hvað konurnar og krakkarnir gátu „vaskað“ og
Jjurrkað mörg skippund af honum á vorin fram á
tanganum, sem vanalega var kallað út á „reitum“.
Bjarriabær hét einn bærinn. Hann stóð rétt fyrir
ofan veginn, sem hestar ferðamanna voru búnir að
troða í margar áraraðir. Hjónin þar liétu Signý og
Jónas. Þau höfðu komist sæmilega af efnalega, J>ar
til fjórða barn þeirra fæddist, með því komu erfið-
leikar og mæða. Hann var flogaveikur aumingi fyrsta
árið, sem liann lifði. Það ár gat Signý ekkert unnið
í fiskinum. En eftir J>að var Sigga litla, sem var elzt
systkinanna látin hafa fyrir honum, sem var þó alltof
erfitt fyrir hana, því að hann var ósjálfbjarga aum-
ingi og yrði það alltaf. Hún var sárfegin, þegar sól-
skinslaust var, þá var ekki til neins.að breiða fisk-
inn og þá gat mamma hennar hvílt hana við barn-
fóstrið. En þegar sólskin var og kyrrt veður bar hún
Jóa lilla vanalega ofan í fjöruna. Þar lék hún sér
með jafnöldru sinni, sem átti heima í næsta bæ fyrir
ofan og hét Bína í Móum. Bína átti líka lítinn bróð-
ur, sem hún varð að passa meðan mamma hennar var
á reitunum. En hann var heilbrigt barn og hennar
starf því mikið léttara og ánægjulegra. Sigga stundi
oft mæðulega yfir því að Jói litli skyldi ekki geta
borið fyrir sig fæturna, eins og hinn drengurinn Þeg-
ar útfall var létu þær drengina sitja í glóðvolgum
sandinum, bjuggu til myndir af húsum og skipum í
sandinn og skrifuðu nöfnin sín og fjölskyldna þeirra
með stórum, klunnalegum stöfum. Litlu drengirnir
höfðu gaman af að leika sér í sandinum. Jói gat set-
ið, en ekki gengið. Eftir nokkra klukkutíma yrði
sjórinn búinn að afmá allar byggingarnar og stafina,
en um það þýddi ekki að k\ arta. Næsta dag yrði
10
kominn sami slélli, fíni sandurinn, glóðvolgur fyrir
bera fæturnar að ganga í honum og litlu höndurnar
að krafla í honum. Stundum tíndu þær skeljar til að
leika sér að inni, þegar ekki var veður til þess að
vera úti með lillu drengina.
Það bar ekki ósjaldan við að nokkrir illa liðnir
strákar komu stökkvandi ofan í fjöruna og léku sér
að því að stappa niður í ])ví, sem þær voru búnar að
útbúa, bara til að stríða þeim. Það voru synir kaup-
mannsíns og gamla prófastsins. Þeir drottnuðu yfir
fátæku krökkunum og lítilsvirtu þau alveg eins og
foreldrar þeirra þótlust langt hafnir yfir vinnulýð-
inn. Ollum var illa við þá, ])ó enginn yrði til þess
að setja sig upp á rnóli yfirgangi þeirra af ótta við
að styggja kaupmanninn. Oft fóru litlu barnfóstrurn-
ar skælandi af gremju heim eftir heimsókn þessara
harðvítugu félaga. Þeir kölluðu líka á eftir þeim
stríð og keskni, sögðu þær væru væluskjóður og Jói
væri hálfvilagrey, sem réttast væri að henda í sjóinn.
„Ég skyldi fljúgast á við þá, ef ég væri strákur,“
sagði Bína, sem var geðmeiri.
Bakkabúð stóð á víkurbakkanum rétt þar sem þær
fóru upp úr fjörunni. Þar bjó einsetukarl, sem alltaf
var kallaður Bjössi gamli. Eitt vorið veiktist Jjessi
gamli maðurinn og lá í rúminu dögum og vikum sam-
an. Stundum sáu ])ær stöllur hann standa við glugg-
ann og urðu svo hræddar við útlit hans að þær tóku
á sig langan krók til þess að fara ekki nálægt bænum.
Hann hafði aldrei verið álitlegur ásýndum, nú var
hann ekkert annað en augun og skeggið. Enda litu
víst fáir inn til hans, nema Þorbjörg í Nausti. Bær-
inn hennar var rétt hjá Bakkabúð. Hún fór til hans
oft á dag. Sigga dáðist að hugrekki hennar, að geta
farið ein inn lil lians, þegar hann var orðinn svona
hræðilegur. Iíeyndar dáðist hún að öllu, sem Þorbjörg
gerði, J)ví hún var svo góð við hana og hafði alltaf
verið }>að, frá því hún mundi fyrst eftir. Hún var svo
hissa hvað flestum nágrannakonunum var kalt til Þor-
bjargar. Sjálfsagt var það vegna þess að hún hafði
jafnan köld og hvöss 'svör á takteinum. Svo hafði hún
líka margt fram yfir þær. Hún var alltaf hreinlegri til
fara en þær og litli bærinn hennar var alltaf hreinn og
svo gat hún keypt sér svo margt, sem þær urðu að vera
án, því hún bjó ein og var dugleg að vinna. Þegar
ekki var þurrkur fór hún inn í víkina og þvoði þvott
fyrir ríku konurnar, eða hún prjónaði á prjónavél.
Engri konunni var þó 'eins illa við hana og Grétu í
Móunum, mömmu Bínu. Þær höfðu einu sinni verið
mágkonur. Máltækið segir að það séu oft kaldar
mágaástirnar. Þorbjörg hafði ekki alltaf verið ein í
litla bænum sínum. Hún hafði átt mann og dóttur.
NÝTT KVENNABLAÐ