Morgunblaðið - 10.09.2009, Page 30

30 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 10. SEPTEMBER 2009
✝ Jónína HelgaGísladóttir fædd-
ist í Reykjavík 3. júlí
1941. Hún lést á hjúkr-
unarheimilinu Holts-
búð í Garðabæ 31.
ágúst síðastliðinn.
Foreldrar Jónínu
voru Brynhildur Páls-
dóttir hjúkrunarkona,
f. 1. janúar 1901, d. 20.
apríl 1992, og Gísli
Þorleifsson múr-
arameistari, f. 23.
október 1907, d. 23.
apríl 1954. Systkini
Jónínu eru Páll Leifur múrarameist-
ari, f. 18. september 1936, og Sigrún
Gerða hjúkrunarfræðingur, f. 26.
desember 1942.
Jónína giftist 20. febrúar 1981
Torfa Jónssyni, myndlistarmanni og
kennara, f. 2. apríl 1935. Foreldrar
hans voru Hanna Alvilda Helgason,
f. Erikson, húsmóðir, f. 9. september
1910, d. 27. febrúar 1999, og Jón Sig-
urður Helgason stórkaupmaður, f.
20. febrúar 1903, d. 28. nóvember
1976. Dóttir Jónínu og Torfa er Guð-
rún Inga lögfræðingur, f. 5. júní
1982. Sambýlismaður hennar er Atli
Már Sigurðsson stjórnmálafræð-
ingur, f. 21. janúar 1981. Sonur Jón-
ínu og Hjalta Kristgeirssonar hag-
fræðings, f. 12. ágúst 1933, var Gísli
Rúnar dr. í tölvunarfræði og pró-
fessor við háskólann í Waterloo í
Kanada, f. 24. okt. 1967, d. 19. júní
2003. Kona Gísla Rúnars var Ro-
berta Joanna Holtz
básúnuleikari, f. 15.
október 1971.
Jónína ólst upp í
Reykjavík. Hún hóf
átta ára gömul nám í
píanóleik hjá Hermínu
Kristjánsson og naut
síðan lengi hand-
leiðslu hennar og eig-
inmanns hennar, Árna
Kristjánssonar, í Tón-
listarskólanum í
Reykjavík. Lokapróf
úr Tónlistarskólanum
tók hún úr tón-
menntakennaradeild. Þá tók hún
einnig próf í uppeldisfræði og sál-
arfræði frá Kennaraskóla Íslands.
Árið 1981 bætti hún við prófi frá
hinu þekkta Associated Board of the
Royal Schools of Music. Auk þess
sótti hún mörg námskeið í píanóleik
og söng en hún lauk átta stigum í
söng meðfram píanónáminu. Píanó-
kennsla varð aðalstarf Jónínu og
starfaði hún við Tónlistarskóla
Garðabæjar, Nýja Tónlistarskólann,
Tónlistarskóla Kópavogs og Söng-
skólann í Reykjavík. Þá starfaði hún
mikið með kórum, þar á meðal Ár-
nesingakórnum í Reykjavík og Þjóð-
leikhúskórnum, og einsöngvurum.
Sérstaklega átti hún bæði langt og
farsælt samstarf við Ingveldi Hjalte-
sted sópransöngkonu.
Útför Jónínu fer fram frá Vídal-
ínskirkju í Garðabæ í dag, 10. sept-
ember, kl. 15.
Mömmsulína mín
mjög svo sæt og fín,
fær sér blund á þúfu
með barnið sitt á grúfu,
kennir því að njóta
fögru náttúru.
Og þannig var hún. Með barn sér
við hlið í leik og kennslu, naut þess
sem var á því augnabliki, rólyndið
uppmálað.
Mamma gerði reyndar undantekn-
ingu í náttúrumenntun sinni þegar
hún fór með mig úr bláberjamónum í
byggð þegar mér varð mál. Ég varð
því sein til við að vökva gróður. Fljót-
andi í heita pottinum var hún líkt og
strönduð hafmeyja í dulargervi.
Henni leið vel í vatni og skammaðist
sín ekkert fyrir það. Enda til hvers?
Fagra, mjúka höndin hennar
strauk mér um vanga svo að ég
heyrði aðeins annað hvert orð. Það
var í lagi.
Ómþýða röddin hennar bjó til tón-
list. Blæbrigðin jafn nákvæm og þeg-
ar hún lék á píanóið og því var næst-
um nóg að heyra hana lýsa tónlistinni
sem hún kenndi í orðum.
Hávær hlátrasköll, eiginlega hlát-
uröskur, bárust frá þessari annars
prúðu konu svo undir tók í veggjun-
um.
Mömmsulínan var nafn sem við
bróðir gáfum henni. Gilli, Gulla og
mömmsulínan. Hún hló við og sendi
okkur augnaráð þrungið gleði og ást-
úð. Við vorum gullin hennar.
Svo kom þjófur sem stal grimmi-
lega frá henni. Einu í einu, hægt og
bítandi, en með vissuna að vopni.
Elsku mamma mín.
Hógværðin þín
kenndi mér margt,
ég numdi ekki allt.
En eitt það lærði ég,
ástina frá þér.
Elsku hjartað mitt. Ó hve ég hef
saknað þín lengi. Saknað þess að
spjalla við þig um lífið og tilveruna.
Við vorum vinkonur og ég gat sagt
þér allt, átti þinn stuðning og mjúku
tilsögn vísa. Að eiga þig að í lífinu var
svo gott.
Þú hefur þurft að fara yfir mikið
hjarn. En það hefurðu gert jafn listi-
lega og þú lékst áður tónlist.
Með auðmýkt og reisn kvaddir þú
hæfileika þína og getu fyrir fullt og
allt og reyndir að valda engum hug-
arangri. Að lokum gættir þú þess að
senda okkur pabba í djúpan svefn
rétt á meðan þú kvaddir þennan heim
og fórst yfir í þann næsta.
Elsku spörfuglinn minn. Þú sigr-
aðir að lokum og fékkst lausn. Guð
blessi þig og minningu þína í hjarta
mínu og þeirra sem unnu þér.
Guðrún Inga Torfadóttir.
Ég var mjög lánsöm að eiga Jónínu
Helgu sem stóru systur. Nína var
góð, uppfinningasöm og skemmtileg
systir. Umhverfið okkar í æsku voru
Melarnir í Vesturbænum og þar var
gott að vera barn og leika sér.
Á heimili okkar var mikil tónlist.
Foreldrar okkar kenndu okkur að
hlusta og njóta tónlistar og fóru með
okkur á tónleika hjá Tónlistarfélagi
Reykjavíkur. Tónlistarhæfileikar
systur minnar komu snemma í ljós.
Hún var nemandi Hermínu Krist-
jánsson við Tónlistarskóla Reykja-
víkur og þar kom hún oft fram sem
einleikari við skólasetningar og
skemmtanir. Ég gleymi því aldrei
hvað ég var stolt af systur minni þeg-
ar hún steig upp á sviðið og settist við
píanóið. Jónína gerði tónlistina að
ævistarfi. Hún var píanókennari og
almennur tónlistarkennari og frábær
undirleikari.
Systir mín hafði einstaklega fág-
aða og fallega framkomu. Hún tók ör-
lögum sínum af ótrúlegri ró og sýndi
mikla reisn í baráttu sinni við Alz-
heimer-sjúkdóminn. Sjúkdómurinn
er grimmur og harður bæði fyrir ein-
staklinginn og alla fjölskylduna. Til
allrar hamingju átti Nína sterka og
ástríka fjölskyldu sem gekk við hlið
hennar.
Ég þakka starfsfólkinu á Hlíðar-
bæ, Hraunsbúð og Landakotsspítala
fyrir góða umönnun. Torfi og Guðrún
þið eigið samúð mína og fjölskyldu
minnar alla.
Sigrún Gerða Gísladóttir.
Sumarið sem ég var fjögurra ára
dvaldi ég með Unnu móðursystur
minni, sem var í reynd alla tíð mín
önnur móðir, ásamt vinkonu hennar
og dætrum þeirra austur í Vík í Mýr-
dal. Þetta var dýrðartími fyrir lítinn
dreng.
Dag einn segir Unna mér að koma
með sér út á símstöð og þar í síman-
um var svo mamma og sagði mér að
ég væri búinn að eignast litla systur.
Mikið varð ég glaður og vildi fá að
heyra í henni, sem ég fékk. Seinna
grunaði mig nú að mamma hefði að-
eins klipið hana til að uppfylla ósk
mína. Það sem eftir var sumars beið
ég í eftirvæntingu eftir því að sjá
hana litlu systur mína.
Þessi litla stúlka var Nína systir
mín sem við kveðjum í dag.
Nína var gædd góðum tónlistar-
hæfileikum sem við systkini hennar
hlutum ekki í vöggugjöf. En mikið öf-
unduðum við hana af þessari gáfu og
vorum mjög stolt af henni þegar við
fórum að hlusta á hana leika á píanó á
skemmtunum Sumargjafar á sumar-
daginn fyrsta.
Við systkinin áttum ljúfa og góða
æsku á Grenimel 5 hjá foreldrum
okkar og öllum góðu ættingjunum í
húsinu.
Nína var aðeins 12 ára þegar faðir
okkar lést og hafði það vissulega mik-
il áhrif á líf okkar en vinátta og um-
hyggja okkar nánustu hjálpuðu okk-
ur yfir erfiðleikana.
Svo liðu árin eins og gengur. Nína
eignaðist tvö elskuleg börn, Gísla
Rúnar sem hvarf frá okkur allt of
fljótt og Guðrúnu Ingu sem er auga-
steinninn okkar allra.
Nína veiktist af miskunnarlausum
sjúkdómi fyrir um það bil 10 árum, en
hún barðist hetjulega og kvartaði
aldrei. Það var átakanlegt fyrir fjöl-
skyldu hennar að sjá hana hverfa
smám saman burt án þess að geta
neitt að gert. Vertu sæl systir mín.
Elsku Torfi, Guðrún Inga og Atli,
megi guð veita ykkur styrk í sorg
ykkar.
Páll Leifur og Sif Huld.
Með nokkrum orðum langar mig
að kveðja hana Jónínu eða Nínu eins
og hún var ávallt kölluð. Nína og
pabbi giftu sig á æskuheimili hennar
á Grenimelnum. Fyrst þegar ég fór
að koma í heimsóknir til þeirra
bjuggu þau í Þingholtsstræti.
Stundum sést það á fólki við hvað
það starfar. Nína var píanókennari
og undirleikari. Og iðulega fannst
mér þetta skína í gegnum allt hennar
fas. Hún talaði með höndunum, lagði
áherslu á orð sín með svipbrigðum,
orð hennar og skoðanir voru meitl-
aðar, lifandi og sterkur hláturinn
fyllti stofuna líkt og hún væri að spila
á hljóðfærið. Samt talaði hún aldrei
um sjálfa sig eins og margir gera,
hún minntist varla á starf sitt eða
tónleika, sem hún var að fara að spila
á. Líkt og hún sjálf skipti engu máli.
Því það var fjölskyldan, sem átti hug
hennar allan. Hún lifði fyrir sína nán-
ustu.
Börnin sín tvö ól hún upp í ástríki
og hvatti þau til dáða. Fyrir föður
minn var það sérstakt lán að kynnast
Nínu því hún bjó honum fallegt heim-
ili og átti ríkan þátt í því að hann gat
helgað sig listsköpun sinni og hugð-
arefnum. Mér er því mikið þakklæti í
huga þegar ég kveð Nínu. Hún hefur
nú fengið hvíld hjá Guði eftir baráttu
við sjúkdóm, sem smátt og smátt
svipti hana öllu því, sem prýddi hana.
Kristín Torfadóttir.
Ljúf og yfirlætislaus listakona sem
gerði fyrst og fremst kröfur til sjálfr-
ar sín. Þannig manneskja var Nína
mágkona.
Þegar Jónína Gísladóttir kom inn í
fjölskyldu okkar var hún þroskuð
kona með stálpaðan son og búin að
skapa sér sess sem píanóleikari og
tónlistarkennari. Henni fylgdi menn-
ingarlegur andblær. Hvenær sem
komið var saman var tónlistin hluti af
næringunni. Fyrstu árin var það fast-
ur liður að Nína settist við píanóið.
Við hátíðleg tækifæri dró Torfi bróð-
ir fram fiðluna og Gísli Rúnar sýndi
hvers hann var megnugur með þver-
flautuna. Samleikur þeirra þriggja
tókst með ágætum – hefur væntan-
lega ekki verið alveg undirbúnings-
laus. Seinna tók svo Guðrún Inga
virkan þátt í tónlistarflutningnum,
enda varð hún fljótt gjaldgeng við pí-
anóið undir handleiðslu móður sinn-
ar. Þessar stundir kunnum við öll vel
að meta.
Nína var mikilvirkur listamaður.
Auk þess að kenna fjölda ungmenna
að handleika slaghörpuna var hún
eftirsóttur undirleikari, bæði hjá kór-
um og einsöngvurum. Sérstök sam-
vinna skapaðist hjá þeim Ingveldi
Hjaltested. Þær komu fram saman á
fjölmörgum tónleikum innanlands og
utan og gáfu svo út tvöfaldan hljóm-
disk. Þar fóru saman frábær flutn-
ingur og notalegt lagaval og því ekki
að sökum að spyrja með útkomuna.
En Nína átti sér sannarlega fleiri
hliðar. Hún hafði einstaklega góða
nærveru og kunni til hlítar þá list að
láta öðrum finnast þeir einhvers
virði. Sérstaklega var hún óspör á
hrósyrðin við yngsta fólkið. Hún var
mikill náttúruunnandi og hafði gam-
an af gönguferðum og reyndar öllum
ferðalögum. Við þau tækifæri voru
það ekki síst smáatriðin í umhverfinu
sem hún vakti athygli á. Þessu feng-
um við meðal annars að kynnast á
ótal samverustundum í sumarbústað
stórfjölskyldunnar í Mosfellsbæ. Þar
naut Nína sín vel.
Mikið reyndi á persónueinkenni
Nínu eftir að veikindi hennar fóru að
koma í ljós. Hún var ekki orðin sex-
tug þegar Alzheimers-sjúkdómurinn
sótti að henni með öllum sínum
þunga. Undan þeirri byrði kvartaði
Nína aldrei. Hún tók örlögum sínum
af ótrúlegri yfirvegun, ákveðin í að
láta sína nánustu þjást eins og lítið og
unnt var. Torfi bróðir á hrós skilið
fyrir þá miklu umhyggju sem hann
sýndi Nínu á þessum erfiðu árum.
Hávaðalaust hvarf hún smátt og
smátt frá okkur. Það var auðvelt að
láta sér þykja vænt um Nínu, bæði
eins og hún var og eins eftir að sjúk-
dómurinn tók völdin. En minningin
sem lifir er um konuna sem var.
Sigurveig Jónsdóttir,
Hallgrímur Jónsson.
Kveðjur frá Maríulandi.
Ég er Bobbi-Jo Holtz. Ég var gift
Gísla Rúnari Hjaltasyni, syni Jónínu.
Á þeim tíma naut ég þeirra forrétt-
inda að kynnast Nínu afar vel. Ég var
aðeins 23 ára þegar ég hitti Nínu
fyrst og þannig kom það til að hún
varð líkt og önnur mamma mín. Sum-
ar af dýrmætustu minningum mínum
um Nínu eru um okkur að búa til tón-
list saman. Hún lék á píanó, ég söng
oftast og Gísli lék á þverflautuna. Ég
man þegar hún kenndi mér textann
við íslenskt lag og þau Gísli léku und-
ir þegar ég söng. Lagið var „Þú eina
hjartans yndið mitt“. Hún spilaði fal-
lega undir og það var fallegur dagur!
Hún var afskaplega ljúf og falleg
persóna. Og hún elskaði sólskin! Ég
þekki það af eigin reynslu því að sam-
an fórum við til Bahama-eyja og á
ströndina í Maríulandi. Við nutum
þess báðar að stunda jóga og ég
minnist þess þegar við gerðum jóga-
æfingar á heimili hennar. Við skipt-
umst á að finna upp stellingar. Ég
man einnig eftir ferðum með Nínu,
Torfa og Gísla þar sem við fórum í
fjallgöngur í íslenskri sveit og stopp-
uðum svo einhvers staðar á West-
falla-húsbílnum þeirra Nínu og
Torfa. Á þessum ferðum málaði Torfi
oft landslagið og við hin nutum nátt-
úrunnar eða klifruðum upp brattar
brekkur. Ég minnist einnig ferða
með Nínu og fjölskyldu hennar til
þess að vera með Sigrúnu og fjöl-
skyldu yfir hátíðarnar. Við áttum þar
góðar stundir, spiluðum á spil og
borðuðum of mikið af súkkulaði. Við
fórum alltaf mikið í sund í ferðum
okkar til Íslands. Nína kenndi mér að
slaka á í heitu pottunum og gera vel
við mig með húðkremum á eftir. Ég
man eftir skemmtilegum sögum
Nínu um þegar hún tróð upp með
ólíkum tónlistarmönnum. Ein sagan
sem hún sagði mér oftsinnis var um
fræga söngkonu á Íslandi sem hún
spilaði oft undir með á fremur mik-
ilvægum tónleikum. Hún sagði að
hún hefði verið svo feimin við að fara
á svið með henni að hún hefði eig-
inlega falið sig á bak við söngkonuna
þegar þær stigu á sviðið. Hún sagði
frá þessu á afar hlægilegan máta þar
sem hún lék söguna á meðan hún
sagði hana. Við áttum sérstök tengsl
af því að við vorum báðar tilfinninga-
næmar tónlistartýpur og kenndum
báðar einkatíma í tónlist.
Ég man hve Nína elskaði börn!
Kannski í fleiri en einni ferð okkar
Gísla til Íslands sagði Nína við mig:
„Þú veist, Bobbi-Jo (ég man hvernig
hún sagði nafnið mitt … alltaf með
áherslu á fyrsta sérhljóða…), að þú
munt njóta þess meira að eignast
barn en hvaða kettling sem þú átt.“
Hún var alltaf að reyna að sannfæra
okkur Gísla um að þá væri góður
tímapunktur til þess að eignast fjöl-
skyldu. Í lengri tíma var ég hins veg-
ar sátt við að eiga ketti.
Til Torfa og Guðrúnar minnar,
Palla og Sifjar, Sigrúnar og fullorð-
inna barna hennar: Vinsamlega vitið
að þið eruð í öllum hugsunum mínum
og bænum. Eiginmaður minn, Oscar
Velasco, sendir einnig samúðarkveðj-
ur. Takk fyrir að lesa þetta.
Ást og tónlist,
Bobbi-Jo Holtz.
Til vina og fjölskyldu Jónínu.
Með sorgmæddu hjarta skrifa ég
þetta bréf. Saman vorum við Jónína
tengdamæður barna okkar, Gísla og
Bobbi-Jo. Við spiluðum fjórhent á pí-
anó fyrir brúðkaup þeirra í kapell-
unni við Maríulandsháskóla. Ég man
hve mikið við æfðum. Jónína orðaði
það svo: „Við þurfum að æfa aftur og
aftur til þess að þetta verði fullkom-
ið.“
Við eiginmaður minn, Ralph, heim-
sóttum Ísland þrisvar sinnum og
Jónína og Torfi voru fullkomnir gest-
gjafar. Við fundum það hjartanlega
að þau voru „íslenska fjölskyldan
okkar“. Við eigum dýrmætar minn-
ingar um ferð til Flateyrar og dvöl
hjá Sigrúnu og fjölskyldu hennar.
Dóttir okkar, Becky, minnist helgar-
innar á ströndinni eftir brúðkaup
Bobbi og Gísla og hversu vel Jónína
og Sigrún skemmtu sér við að vera
„virðingarverðar dömur“ þar. Við
deildum harmi hennar við fráfall
Gísla sonar hennar, því að við elsk-
uðum hann og skildum hversu mikil
áhrif það hafði á líf hennar. Nú vona
ég og bið þess að sál hennar sé í friði
og að hún hafi átt endurfundi með
ástkærum syni sínum í himnaríki.
Við fjölskylda mín sendum ástar-
kveðjur og bænir til fjölskyldu Jón-
ínu. Við hlökkum til þess að hittast
aftur við hamingjuríkt tilefni.
Bestu kveðjur,
Patricia Anne Holtz.
Ég á mér nokkrar myndir í huga
mér sem eru minningar sem ég
geymi og kalla fram þegar mér finnst
ég þurfi á þeim að halda. Sumar þess-
ar minningar verða að helgimyndum.
Slíka á ég af þeim systrum Sigrúnu
Gerðu og Nínu. Eldri systirin var
orðin veik og hjálparleysið sárt, eftir
stóð þessi óendanlega blíða, þegar
rofaði til í hugarheimi hennar og hún
þekkti mig. Þær komu oft í heimsókn
til mín þegar þær fóru í vikulega upp-
lyftingarferð saman og hittu frænd-
fólk og vini. Helgimyndin í huga mín-
um gerist í forstofunni heima hjá
mér: Sigrún krýpur við fætur systur
sinnar og er að hjálpa henni að reima
skóna. Nína drúpir höfði í hjálpar-
leysi sínu og kærleikurinn streymir.
Ég geymi þessa mynd í huga mér. Og
líka myndir af henni áður en veik-
indin settu krumlur sínar í vitund
hennar. Hlæjandi umfaðmandi
frænka mín með fallega rauða hárið
og bjarta brosið. Ég minnist sumar-
dags fyrir nokkrum árum. Nína
hringir og spyr mig hvort ég vilji ekki
koma upp í sumarbústað þeirra í
Jónína Helga
Gísladóttir