Norðurland - 01.11.1979, Side 4

NORÐURLAND
NORÐLENSKT VIKUBLAÐ
Málgagn sósíalista í Norðurlandskjördæmi eystra
Ritnefnd: Böövar Guðmundsson, Erlingur Siguröarson,
Helgi Guömundsson, Soffía Guðmundsdóttir, Tryggvi Jakobsson.
Ritstjóri: Jón Guöni Kristjánsson (ábm.).
Framkvæmdastjóri: Loftur H. Jónsson.
Ritstjórn: Sími 21875. Dreifing og afgreiösla: Sími 25875.
Póstfang: Box 492, 602 Akureyri.
Offsetprentun: Prentsmiðja Björns Jónssonar.
Gefið út af kjördæmisráði Alþýðubandalagsins
í Norðurlandskjördæmi eystra.
Innlend orka -
fyrir hverja?
Seta Braga Sigurjónssonar á veldisstóli iðnaðarráð-
herra verður að líkindum stutt. Eigi að síður verður
hans minnst fyrir það gerræði sitt að ógilda ákvörðun
forvera síns um virkjun Bessastaðaár. Það vantar ekki
nema hann fullkomni ráðherradóm sinn með því að láta
hefja framkvæmdir við steinbarn sitt í Laxárgljúfrum.
Og þá er afstaða kratanna til þess að láta Kröfluvirkjun
framleiða meira rafmagn upp í vaxtakostnað þann sem.
á henni hvílir órökræn í meira lagi eins og fleira í þeim
kýrhaus.
En fláttskap og fíflsku krata í orkumálum er víðar að
finna og er skemmst að minnast er borgarfulltrúi þeirra
í Reykjavík felldi samninginn um nýja Landsvirkjun.
Laxárvirkjun mun þó eftir sem áður sameinast henni en
rafmagnsveiturnar standa utan við með öll hin erfiðari
orkudreifingarsvæði. Það kemur fram í hærra orku-
verði til þess fólks sem þar býr og slíkt er vont réttlæti.
Það er þó enn verra að af tvöföldu rafmagnsverði sínu
þurfi það sama fólk að greiða helmingi fleiri krónur í
söluskatt til ríkisins en íbúar Lands- og Laxárvirkjun-
arsvæðanna. Og til að kóróna vitleysuna þarf þetta fólk
að borga helmingi hærra verðjöfnunargjald af rafork-
unni en hinir þar sem þar gildir prósentureglan í stað
krónutölu.
Það er ekki síður jafnréttismál en margt annað að hér
verði bót á ráðin og ahir landsmenn búi við sama orku-
verð. Fyrsta skrefið í þá átt er að afnema söluskattinn
og gera verðjöfnunargjaldið ráttlátara.
En þetta ætti að verða mönnum hvati til að hugleiða
hverjir eigi að njóta orkunnar í þessu landi. Á hún að
verða fyrir landsmenn alla? - hluta þeirra? - eða eigum
við að selja hana erlendum stóriðjufyrirtækjum fyrir
lítið sem ekkert. Það er Ijóst að innan allra flokka nema
Alþýðubandalagsins jarma stóriðjupostular nú sem
ákafast og krafa þeirra á sér þar mikinn hljómgrunn.
Þeir sem vilja standa gegn slíkum fyrirætlunum fylkja
sér um Alþýðubandalagið. Það er eini flokkurinn sem
markað hefur sér ábyrga orkustefnu með hagsmuni
fólksins í landinu fyrir augum. Erl.
íhaldsglundroði
Löngum hefur glundroðakenningin verið eitt megin
haldreipi íhaldsins í viðureigninni við andstæðinga
sína. Því miður hefur þessi kenning um ósamvinnu-
hæfni þeirra er vinstra megin standa í stjórnmálum
fengið hljómgrunn hjá sumu fólki sem í staðinn hefur
kosið að varpa sér beint í tröllsfaðm íhaldsins - einan
sér að það hefur talið. En reynslan sýnir að undir einu
dulnefni afturhaldsflokks ríkir meiri glundroði en
nokkurs staðar í vinstri hreyílngu jafnvel þótt tæki-
færissinnar á borð við krata séu taldir þar með, sem þeir
eiga þó ekki heima. Undir fölsku flaggi Sjálfstæðis-
flokksnafnsins siglir sundurleitur hópur sérhagsmuna-
potara þar sem hver er reiðubúinn að reka rýtinginn í
annars bak þegar henta þykir. Nýjustu fregnir af fram-
boðsmálum íhaldsins sanna þann glundroða sem í her-
búðum þess ríkir, þar sem þröng sérhagsmunapólitík og
persónuleg valdagræðgi er sett ofar ábyrgri stjórnmála-
stefnu, enda er hana ekki að finna í tröllshöfði íhalds-
ins. Því klofnar flokkur íhaldsmanna í a.m.k. tveim
kjördæmum fyrir kosningar og hvað halda menn þá að
taki við að þeim loknum ef þeim verða fengin völdin í
hendur? Erl.
Frumsýning hjá L.A. á föstudagskvöld
„Fyrsta öngstræi
til hægri“ eftir Örn Bjarm
Annað kvöld, föstudagskvöldið
2. nóvember, frumsýnir L.A.
ieikritið „Fyrsta öngstræti til
hægri“, eftir Örn Bjarnason.
Þórunn Sigurðardóttir er leik-
stjóri og Sigurjón Jóhannsson
yfirleikmyndateiknari Þjóðleik-
hússins gerir leikmynd og bún-
inga. Þetta er fyrsta leikritið
sem sett er á svið eftir þennan
höfund en leikritið „Biðstöð
13“ eftir hann var flutt í útvarp í
janúar 1977 og skáldsaga eftir
hann með sama nafni kom út
sama ár. Þetta er önnur frum-
sýning L.A. áleikárinu. Sýning-
ar standa yfír á Galdrakarlinum
í Oz og hefur ætíð verið upp-
selt.
í „Fyrsta öngstræti til hægri“
fylgist áhorfandinn með ferli
ungrar stúlku, Maríu að nafni
frá unglingsárum til fullorðins-
ára, frá bernskuheimili hennar
eða rústum þess í gegnum
strætið og meðferðarheimili.
Leikritið bregður upp myndum
sem sýna skilnings- og úrræða-
leysi hinna fullorðnu gagnvart
vandamálum unglinganna.
Önnur aðalpersónan er Anna,
vinkona Maríu í strætinu, og
lýsir leikritið vináttu þeirra og
baráttu við andstyggilegt um-
hverfi. Leikritið gerist í stræt-
inu og inn í það fléttast svip-
myndir úr fortíð Maríu. Form
leikritsins er nokkuð nýstárlegt
og ekki síður leikmynd Sigur-
jóns Jóhannssonar, gamlir
hjallar umgirtir steypumótum í
forgrunni og heimili Maríu og
meðferðarheimili og fangelsi á
uppsviði.
María sem fullorðin stúlka er
leikin af Svanhildi Jóhannes-
dóttur, en María sem unglings-
stúlka af Guðbjörgu Guðmunds
dóttur. Sunna Borg leikur
Önnu, Þráinn Karlsson og Sig-
urveig Jónsdóttir leika foreldra
Maríu, lögregluþjóna og gæslu-
menn. Aðrir leikendur eru Við-
ar Eggertsson, Bjarni Stein-
grímsson, Gestur E. Jónasson,
Theodór Júlíusson og Kristjana
Jónsdóttir.
Blaðamönnum NORÐUR-
LANDS var leyft að fylgjast
með æfingu á dögunum og hittu
þá höfundinn að máli. Hann
sagði að það væri misskilning-
ur að tala um að leikritið drægi
upp ýkta mynd af því efni sem
það fjallar um. „Ástandið í
þessum málum er þannig hjá
okkur að það þarf ekki að ýkja
til þess að vekja leikhúsgesti.
Veruleikinn sjálfur slær út alla
dramatík í þeim efnum." Örn
kvaðst hafa haft þetta leikrit í
smíðum í um tvö ár. Hann lauk
miklu lofsorði á vinnu leikhúss-
ins og sagði greinilegt að hver
og einn legði allt að mörkum til
að gera úr þessu sem besta sýn-
ingu. örn kvaðst þó sérstaklega
vilja nefna nafn Sigurjóns Jó-
hannssonar í þessu sambandi.
„Hann hefur fylgst með þessu
leikriti frá því að það var að
verða til í kollinum á mér og
verið mér ómetanleg hjálpar-
hella. Sigurjón er alhliða leik-
húsmaður og hefur mikla þekk-
ingu á tæknilegum möguleikum
leikhússins þar sem ég sjálfur
var eins og kálfur. Hann á heil-
mikinn þátt í því að þetta leikrit
skyldi yfirleitt skríða saman.“
Örn Bjarnason er þrítugur að
aldri borinn og barnfæddur
Akureyringur. Auk ritstarfanna
vinnur hann á skrifstofu S.Á.Á.
í Reykjavík.
Sigurveig Jónsdóttir, Sunna Borg og Þráinn Karlsson.
Guðbjörg Guðmundsdóttir og Þráinn Karlsson.
Sigurjón Jóhannsson leikmyndateiknari, Þórunn Sigurðardóttir leikstjóri og höfur
4 -NORÐURLAND