Skólablaðið - 01.05.1952, Síða 5

nöldur að miklu leyti tilraun æskumannsins að fela
tilfinningar sínar, því að öll vitum við vel, hvað þessi
skóli hefur gert fyrir okkur og eigum eftir að skilja
það miklu betur síðar á lífsleiðinni.
Það virðist mjög í tízku að gera lítið úr því lær-
dómsnesti, sem skólinn lætur okkur í té, enda má vera,
að námsbókavizkan dugi okkur illa á prófum og tíl
muna verr í lífsbaráttunni, en hinu megum við ekki
gleyma, að við lærum hér að vinna og sætta okkur við
aga og sljórn. Skóli okkar er lítið samfélag, þar sem
við öðlumst félagsþroska, lærum að vinna saman og
kynnumst mannlegu eðli. Við lærum að tala á mál-
fundum, treystum vináttuböndin á skemmtunum og
samkomum, og fyrstu ljóðin okkar fá inni í Skólablað-
inu. Við lærum að taka ósigrum og velgengni með
jafnaðargeði, taka tillit til tilfinninga og hagsmuna
annarra og sjáum betur og betur við lestur námsbók-
anna, hve óendanlega lítið við vitum í raun og veru.
Skáldið Stephan G. Stephansson segir:
Þitt er menntað afl og önd,
eigirðu fram að bjóða
hvassan skilning, baga hönd,
hjartað sanna og góða.
Þetta er sú menntun, sem okkur verður notadrýgst,
og við erum stoltir yfir því að hafa verið nemendur
skóla, sem hafði slíka menntun að bjóða í ríkum mæli.
Þetta gamla hús geymir spor kynslóðanna, og við höf-
um átt því láni að fagna að kynnast hér gömlum trad-
itionum og fornum menntaskólaanda, sem hvergi er völ
annars staðar, en tengir okkur íslenzkri menningu
traustari böndum en ella.
Enn er ótalinn hinn dýrmæti fjársjóður minning-
anna, sem við getum gripið svo oft til síðar, þegar
syrtir að eða í glaðværum kunningjahópi. Kátbrosleg
atvik úr kennslustundum, ótrúlegustu mistök hinna há-
lærðu kennara og fjarstæðukenndar þýðingar og skýr-
ingar nemenda eiga eftir að ylja okkur um hjartarætur
ótal sinnum. Seint mun okkur gleymast, þegar einn
hinna ágætu lærifeðra var að taka upp og sagði: Nei,
ekki þér, heldur þér þarna fyrir aftan yður! Slík gull-
korn geymast betur en latnesk spakmæli, enda þótt þau
séu allífseig, jafnvel í munni stærðfræðideildarnema.
Gangaslagir og hvers kyns óeirðir fá ævintýraljóma,
þegar árin líða, og virðulegir og næsta friðsamir em-
bættismenn minnast þess af stolti, hve fast þeir stóðu
fyrir í bendunum, hopuðu jafnvel ekki af hólmi, fyrr
en einhver kennaranna gerðist svo framtakssamur að
kæla blóðið í óróaseggjunum með því að bera á þá
vatn.
Og svo voru dansæfingar, selsferðir og bekkjar-
ferðalög. Ótæmandi uppspretta skrítnustu og ævin-
týralegustu atvika, broslegra óhappa og skemmtilegra
erfiðleika. Kvöldvökur og hrollvekjandi draugasögur
í selinu, undursamleg afrek í þolsön^ á ferðalögum,
því miður stundum nokkuð á kostnað raddfegurðar,
allt þetta og margt fleira gerir menntaskólaárin eitt
hið dásamlegasta tímabil ævi okkar. Við fundum þetta
bezt á haustin eftir sumarlanga fjarveru. Við bókstaf-
lega hlökkuðum til að byrja að nýju og var jafvnel
ekkert illa við bækurnar, sem venjulega voru ímynd
erkióvinarins.
Kennararnir voru stundum hreint ekki svo afleitir.
Við kunnum vel að mela kúluvarps- og göngufrí, svo að
ekki sé minnzt á tannpínuna og nefndarstörfin, sem
virtust hlaðast á okkur. Margur kennarinn hlvtur að
hafa andvarpað og hugsað með sér: Mikið hafa þess-
ir vesalings nemendur að gera! Á slíkum stundum var
þakklæti okkar til blessaðra kennaranna svo mikið, að
við töldum ekki eftir okkur að skjótast niður í Freyju
og drekka þeirra skál í Coca-cola, bramalífselixír 20.
aldarinnar. Þannig finnum við mergð skemmtilegra
minninga, er við látum hugann reika, og skólinn verð-
ur okkur kærar æskustöðvar, líkt og fjalladalurinn og
bergvatnsáin íslenzkum bóndasyni, þótt hann leggi
land undir fót og gisti erlendar þjóðir.
★
Dimittendar! Þessi skóli hefur verið okkur heimili
og menntgjafi á þroskaárum okkar. Við megum ekki
gleyma skyldum okkar við hann og þjóðfélagið. Ef við
öðlumst síðar aðstöðu til þess að hafa áhrif á gang
málanna, hljótum við að minnast jiessarar gömlu
menntastofnunar, búa henni sem bezt starfsskilyrði og
gera veg hennar sem mestan með því að sýna það i
verki, að við séum sannir menntaskólanemendur og
nýtir þjóðfélagsþegnar. Framtíðin brosir ekki eins við
okkur og þeim dittendum, sem kvöddu skólann um það
bil sem við komum í hann. Úlfúð og styrjaldir ógna
heimsmenningunni, og velgengni undanfarinna ára
hossar ekki lengur okkar litlu þjóð. Islenzkri menn-
ingu og þjóðareinkennum er geigvænlega hætta búin
sökum erlendra áhrifa úr ýmsum áttum. Það er skylda
okkar sem menntamanna að standa vörð um þann
menningararf, eem þrautpíndir forfeður varðveittu
þrátt fyrir kúgun og niðurlægingu, úr hvaða átt, sem
hættan steðjaði að. Eigum við að þola þann dóm sög-
SKÓLABLAÐIÐ 5