Morgunblaðið - 15.02.2010, Blaðsíða 26

26 Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 15. FEBRÚAR 2010
✝ Rut Magnússon (f.Ruth Little) söng-
kona fæddist í Carlise
á Englandi 31. júlí
1935. Hún lést á
Landspítalanum í
Fossvogi aðfararnótt
7. febrúar sl.
Foreldrar Rutar
voru James Little
bókari og Jenny
Little kennari. Eft-
irlifandi bræður Rut-
ar eru David, fyrrv.
fræðslustjóri, og
Andrew, fyrrv. skóla-
stjóri, báðir búsettir á Englandi.
Hinn 5. sept. 1963 giftist Rut Jós-
ef Magnússyni flautuleikara, f.
1933. Foreldrar hans voru Ingi-
björg Vilhjálmsdóttir húsmóðir, f.
1912, d. 2005, og Magnús Jósefsson
sýningarstjóri, f. 1911, d. 1994.
Synir Rutar og Jósefs eru: 1)
Magnús, f. 1966. Maki hans er Sig-
ríður Guðsteinsdóttir, f. 1962. Börn
Sigríðar eru Rósa Birgitta, f. 1979,
Guðsteinn Þór, f. 1984, Sigurður
ingi margra af stórverkum tónbók-
menntanna hér á landi. Hún frum-
flutti einnig fjölda nýrra verka
eftir íslensk tónskáld. Hún vann
mikið með Kammersveit Reykja-
víkur við flutning á íslenskum og
erlendum verkum, svo sem Pierrot
lunaire eftir Schönberg. Á óp-
erusviðinu birtist hún í hlutverki
Carmen eftir Bizet, í Þrymskviðu
eftir Jón Ásgeirsson og í Silki-
trommunni eftir Atla Heimi Sveins-
son.
Frá upphafi sinnti Rut söng-
kennslu m.a. í Söngskólanum og
lengst af í Tónlistarskólanum í
Reykjavík eða þar til hún lét af
störfum árið 2003. Rut sinnti mörg-
um öðrum störfum á tónlistarsvið-
inu. Hún tók m.a. þátt í stofnun
Samtaka um byggingu tónlistar-
húss 1983 og stýrði starfseminni til
1993. Hún var framkvæmdastjóri
Listahátíðar þrisvar sinnum og um
skeið framkvæmdastjóri Sinfón-
íuhljómsveitar æskunnar.
Rut var sæmd riddarakrossi
hinnar íslensku fálkaorðu árið
1993.
Útför Rutar Magnússon fer fram
frá Langholtskirkju í Reykjavík í
dag, mánudaginn 15. febrúar, og
hefst athöfnin kl. 13.
Þengill, f. 1990, d.
2000, Nína Björk, f.
1991, og Ívar Rósin-
krans, f. 1994. 2) Ás-
grímur, f. 1969. Maki
hans er Braghildur
Sif Matthíasdóttir, f.
1970. Synir þeirra
eru Jósef Ari, f. 1994,
og Matthías Vil-
hjálmur, f. 1999.
Rut Magnússon ólst
upp í Carlise á Eng-
landi. Hún fluttist til
London árið 1954 og
hóf nám í læknisfræði
en sótti söngtíma jafnframt. Ári
seinna náði söngurinn yfirhöndinni
og hún brautskráðist með kennara-
og einsöngvarapróf frá Guildhall
School of Music and Drama árið
1959. Eftir glæstan söngferil í
Bretlandi fluttist hún til Íslands ár-
ið 1966 og hóf þátttöku í tónlistar-
lífinu hér.
Hún hélt fyrstu tónleika sína á
Íslandi á vegum Tónlistarfélagsins
árið 1963, og tók þátt í frumflutn-
Það var talsverður viðburður í
fjölskyldu minni árið 1966 þegar
þau Rut Magnússon og Jósef
bróðir minn fluttust til Íslands frá
Englandi, en þau höfðu kynnst á
námsárum sínum þar ytra. Nú
hefur mágkona mín kvatt þetta
jarðlíf eftir langt og farsælt starf
hér á landi. Vil ég minnast hennar
fáeinum orðum.
Rut var glæsileg kona og það
sópaði að henni. Hún var frábær
söngkona og hafði getið sér gott
orð á þeim vettvangi í Englandi
áður en hún kom hingað. Hún lét
fljótlega að sér kveða í tónlistarlíf-
inu hér á landi. Á rúmlega 40 ára
starfsferli kom hún víða við og
reyndist geysilega afkastamikil.
Meðal annars tók hún þátt í flutn-
ingi á stórverkum tónlistarinnar,
söng í óperum, stjórnaði kórum og
hafði á hendi söngkennslu. Störf-
um sínum sinnti hún af metnaði og
dæmafárri vandvirkni. Með henni
brann hugsjónaeldur fyrir hönd
tónlistarlífs á Íslandi. Ég veit að
aðrir munu gera starfsferli Rutar
nánari skil, en ég vík hér að kynn-
um mínum af henni.
Rut var vel gerð manneskja á
allan hátt. Hún var fjölhæf og
ákaflega atorkusöm, henni féll
naumast verk úr hendi. Allt vildi
hún leysa frábærlega vel af hendi.
Mátti þá einu gilda hvort um var
að ræða jólaboð fyrir fjölskylduna
(sem var fastur liður um árabil),
handavinnu til að prýða heimilið
eða föndur að enskum sið við fal-
legan jólapakka sem hún hugðist
senda vinum.
Hún hafði mikið yndi af blómum
og garðrækt, hvort heldur var við
heimili hennar eða við sumarbú-
stað þeirra hjóna í Kjósinni. Með
barnslegri gleði gat hún sýnt mér
örsmáan sprota eða nýútsprunginn
blómhnapp. Allt þetta þekkti hún
til hlítar og var sem uppflettirit í
þessum greinum. Rut hafði yndi af
ljóðum. Hún átti það til að lesa
fyrir mig ljóð eftir ensku skáldin
gömlu og gat þá orðið dreymin. Er
þetta ekki fallegt, sagði hún þá.
Hún þýddi íslensk ljóð á ensku og
ensk ljóð á íslensku sem hún og
nemendur hennar sungu.
Hún var traustur vinur. Til
hennar var ávallt gott að leita.
Brosið var hýrt og alltaf stutt í
húmorinn fyrir tilverunni eða
sjálfri sér. Hún var höfðingi heim
að sækja, veitul húsfreyja, óspör
að gefa af sjálfri sér og lagði iðu-
lega góðum málstað lið án þess að
krefjast umbunar.
Rut átti við þungbær veikindi að
stríða síðustu árin, en þau umbar
hún með æðruleysi þó að þau heftu
vissulega athafnaþrána. Það var
sárt til þess að hugsa að hún gat
ekki notið útiveru þessi síðustu ár.
Nú er Rut horfin á braut, en eftir
situr ljúf minning um einstaka
manneskju sem auðgaði líf okkar
með nærveru sinni. Með þessum
fátæklegu orðum kveð ég kæra
mágkonu í hinsta sinn og bið henni
guðs blessunar.
Guðríður Helga Magnúsdóttir.
Það uxu rósir í garðinum hjá
Rut, bæði í Skipasundinu og í
Kjósinni. Henni fannst gaman að
sjá blóm vaxa og dafna. Ekki var
verra ef þau voru framandi og fín-
leg. Hún passaði að þau festu ræt-
ur og nytu sín. Stundum fannst
mér eins og hún væri að spegla
sjálfa sig, útlent blóm að skjóta
rótum á hinu harðbýla Íslandi og
hennar rætur uxu og urðu stórar
og sterkar.
Í minningunni er allt svo fram-
andi við Rut. Hún kom frá Bret-
landi og þegar ég var lítil fannst
mér hún hljóta að tilheyra bresku
konungsfjölskyldunni. Allt var svo
fínt og fágað og þrátt fyrir hennar
sterku tengsl við Ísland var Bret-
land alltaf stór hluti af henni.
Hún var sterkur persónuleiki og
vinnuforkur, henni féll aldrei verk
úr hendi. Ef hún var í fríi frá
kennslu þá fór hún að huga að
garðinum, sulta ávexti eða ber í
eldhúsinu eða sat við hannyrðir.
Rut var gift Jósef, móðurbróður
okkar, og við systkinin höfum
þekkt hana alla okkar ævi. Hún
var áhugasöm um okkur krakkana,
hlustaði á okkur, spurði frétta og
veitti aðstoð ef svo bar undir. Hún
var stór hluti af okkar litlu fjöl-
skyldu og hennar verður sárt
saknað.
Fyrir mína hönd og bræðra
minna, Sigurðar og Ragnars, votta
ég frændum mínum, Jósef, Magn-
úsi og Ásgrími, og fjölskyldum
þeirra, dýpstu samúð.
Ingibjörg Þórisdóttir.
Rut Magnússon söngkona lést 7.
febrúar síðastliðinn eftir langvar-
andi veikindi. Viljum við Vallý
minnast hennar í fáeinum orðum.
Ég man fyrst eftir Rut þegar
hún kom með Jósef bróður að hitta
mig þegar ég var í sveitinni í Kjós-
inni. Þau voru í útreiðartúr, nýbú-
in að kynnast. Næst man ég eftir
Rut að flytja til Íslands nokkrum
árum seinna. Þá hafði hún gifst
bróður mínum og þau ákveðið að
búa á Íslandi.
Rut og Jósef bjuggu lengst af í
Skipasundinu með drengjunum
sínum tveim. Fljótlega gerði ég
mér grein fyrir hve stórbrotin og
stórkostleg manneskja Rut var. Í
rúm 40 ár þekkti ég Rut og kynnt-
ist henni í gegnum fjölskylduna
sem við áttum sameiginlega.
Foreldrar mínir, tengdaforeldr-
ar Rutar, voru svo ánægð að fá
hana í fjölskylduna, hún kom eins
og ferskur vindur frá útlöndum,
brosmild og kát, og svo áttu hún
og pabbi eitt sameiginlegt, nefni-
lega tónlistina.
Það leið ekki á löngu þar til Rut
var orðin mikill þátttakandi í tón-
listarlífinu í Reykjavík og man ég
hve fjölskydan okkar studdi hana
af ráðum og dáð og Rut vakti svo
sannarlega athygli fyrir sönginn
og atorkuna.
Rut kom oft á heimili okkar Val-
lýjar en Vallý sá um að greiða og
laga á henni hárið fyrir alla tón-
leika og alltaf var hún jafnglæsileg
þegar hún var tilbúin í sönginn, já
sannkölluð díva. Vallý er einna
minnisstæðast þegar hún greiddi
henni fyrir Carmen, en þá hafði
Rut heklað fyrir sjálfa sig sérstakt
hárskraut af tilefninu.
Gaman var að spjalla saman og
Rut var alltaf full af eldmóði og
krafti, sannkallaður kvenskörung-
ur. Hún hafði tekið með sér frá
Bretlandi eitthvað sem var svo
framandi og öðruvísi fannst okkur.
Það var líka skemmtilegt þegar
hún bauð okkur heim til sín í fjöl-
skylduboð, þá voru ýmiskonar
gómsætar enskar bökur í boði sem
enginn gat bakað nema hún.
Við vorum líka oft saman fjöl-
skyldan í sumarbústöðum okkar í
Kjósinni, Rut að sýsla í garðinum
innan um blómin sín, en þar naut
hún sín vel. Síðast þegar við Vallý
sáum Rut úti við var það einmitt
þar.
Þá eru sérstaklega minnisstæðir
margir veiðitúrar sem farnir voru
upp á Arnarvatnsheiði og Rut var
með. Þegar ég lít til baka var al-
veg ótrúlegt að sjá þessa flottu
konu veiða silung af miklum móð
og njóta þess að vera uppi á heið-
um Íslands nokkra daga í senn.
Grunar mig jafnvel að hún hafi
notið þess betur en við. Hún sá
líka allt þetta smáa svo vel; pínu-
lítil blóm, mosa á steini, og hún
settist á jörðina og dáðist að nátt-
úru landsins. Þetta eru góðar
minningar um Rut.
Að leiðarlokum kveðjum við Rut
Magnússon með þökk fyrir allt og
biðjum henni guðs blessunar.
Jakob og Valgerður.
Fréttin um fráfall Rutar Magn-
ússon kom mér mjög á óvart. Ég
vissi að hún hafði átt við vanheilsu
að stríða, en samt kom þessi frétt
okkur í opna skjöldu.
Á námsárum mínum í London
heyrði ég fyrst um Rut og vissi að
hún var gift íslenska flautuleik-
aranum Jósef Magnússyni. Einnig
var mér kunnugt um, að hún var
frábær söngkona, sem var farin að
syngja í þekktum tónleikahúsum
og oft með sinfóníuhljómsveitum
borgarinnar undir stjórn frægustu
hljómsveitarstjóra. Hún átti glæsi-
legan feril framundan. Það sem
mér hefur alltaf þótt svo merkilegt
og aðdáunarvert við Rut er, að á
þessum krossgötum í lífi hennar
ákvað hún að flytjast til Íslands og
gefa því krafta sína í að byggja
upp íslenskt tónlistarlíf.
Ekki kynntist ég henni persónu-
lega fyrr en hún og Jósef voru
flutt til Íslands um eða eftir 1965.
Eftir að ég kom heim frá námi og
þar sem ég kvæntist enskri konu
urðu fyrst kynni með okkur. Á
næstu árum kynntist ég Rut í
ýmsum störfum, lék t.d. nokkrum
sinnum með henni í verkum sam-
tíðartónskálda. Er hún gegndi
starfi framkvæmdastjóra Tónlist-
arfélagsins í Reykjavík urðu kynni
okkar meiri og verð ég ávallt
þakklátur Rut fyrir skilning henn-
ar og tillitsemi í minn garð, er hún
bauð mér út með þekktum píanó-
leikurum sem héldu tónleika á
vegum félagsins, því að hún vissi
að ég mundi meta mikils að kynn-
ast þessum píanóleikurum per-
sónulega.
Mest urðu þó kynni okkar er
hún var aðstoðarskólastjóri Tón-
listarskólans í Reykjavík á síðustu
fjórum árum mínum þar sem
skólastjóri. Mér var kunnugt um
skipulags- og stjórnunarhæfileika
Rutar og fagnaði því mjög komu
hennar í þetta starf. Samstarf okk-
ar var mjög farsælt og er ég henni
ávallt þakklátur, ekki aðeins fyrir
hennar mikla starf fyrir skólann
heldur og ýmislegt sem ég læri af
henni vegna hennar miklu reynslu.
Hún hafði áður einnig gegnt starfi
framkvæmdastjóra Listahátíðar í
Reykjavík og var það því ekki lítill
fengur fyrir skólann að Rut skyldi
leggja skólanum lið á þessum vett-
vangi. Hún var mjög ósérhlífin í
störfum sínum fyrir skólann. Seint
verður metinn að verðleikum sá
skerfur sem Rut Magnússon lagði
Tónlistarskólanum í Reykjavík, en
hún mun áreiðanlega uppskera vel
þótt síðar verði og á öðrum vett-
vangi.
Við Susan sendum Jósef og son-
um okkar innilegustu samúðar-
kveðjur.
Halldór Haraldsson.
Nokkur fátækleg orð til minn-
ingar um stóra konu. Stóra lista-
konu og stóra manneskju. Ég varð
þeirrar gæfu aðnjótandi að kynn-
ast persónunni Rut og við urðum
vinir frá árinu 1983 til æviloka.
Hún kom sem einn af 12 stofn-
endum Samtaka um byggingu tón-
listarhúss yndislegan júnídag á
heimili mitt 1984 og við ákváðum
að stofna samtök til þess að
byggja yfir tónlistarflutning á Ís-
landi. Eftir það og þangað til að ég
lét öðrum eftir baráttuna níu árum
seinna var hún sú sem allt hvíldi á.
Kannski er það henni fyrst og
fremst að þakka að þetta blessaða
tónlistarhús okkar, sem tók á sig
ofgnóttarmyndina á veltuárunum,
er þrátt fyrir allt að rísa. Hennar
minningu á að heiðra í því húsi
þegar það verður vígt. Rut rak á
þessum árum einnig Tónlistar-
félagið með ógleymanlegum tón-
leikum og frábærum partíum í
Garðastrætinu á eftir þar sem
byggingarkarl eins og ég kynntist
menningarelítunni. Eitt sinn fór-
um við saman nokkur úr innsta
kjarna samtakanna, auðvitað á
okkar kostnað, á hátíðartónleika í
Royal Festival Hall í London, á
hátíðartónleika sem Vladimir
Ashkenazy og hljómsveitin Phil-
harmonia stóðu fyrir til styrktar
byggingu hússins. Verndarar tón-
leikanna voru frú Vigdís Finn-
bogadóttir og prins Charles. Þetta
var mikill viðburður, ekki síst fyrir
Rut, að hitta persónulega ríkisarfa
Breta, því þótt hún hafi verið
meiri Íslendingur en flestir þá var
hún einnig ensk. Ekki tókst betur
til en svo að þegar kom að því að
heimta töskurnar hafði taska Rut-
ar verið tekin í misgripum og önn-
ur eins í útliti skilin eftir. Þá tösku
Rut Magnússon
Eftir hartnær 97
ára ævi kvaddi hann
Kitti frændi, bóndi og
póstur þennan heim.
Hann hefur verið
partur af minni tilveru allt frá því
ég man eftir mér.
Hlutir tengdir búskapnum, póst-
inum, harmónikunni og jú líka tóf-
unni eru eftirminnilegar.
Af smalamennskum, þar sem
þrjóskan við að elta rollur upp á
hæstu tinda, dugði oftar en ekki til
að þær urðu að láta í minni pokann,
þó sauðþráar væru, þrátt fyrir að
allir aðrir smalar væru löngu búnir
að gefast upp. Af póstferðunum,
fyrst á hestum og síðar á traktor og
Willys. Af harmónikuspilirínu á
kvöldin sem síðar varð til þess að
dóttir okkar fetaði í hans spor að
læra á þetta hljóðfæri. Að vetri til í
nýföllnum snjó og heiðríkju að fara
að rekja tófuspor, sem oftar en ekki
urðu til þess að einni lágfótu eða
Kristinn Ólafsson
✝ Kristinn Ólafssonfæddist á Sel-
látranesi í Rauða-
sandshreppi hinn 15.
febrúar 1913. Hann
lést 19. janúar 2010.
Útför Kristins fór
fram frá Sauðlauks-
dalskirkju 29. janúar
2010.
fleirum varð færra á
þessum slóðum.
Þegar árin liðu og
lagðir höfðu verið til
hliðar fararskjótar í
póstferðunum eins
hestar og traktorinn,
tók Willysjeppinn við.
Það varð hlutskipti
mitt fljótlega eftir að
ég fékk bílpróf að
keyra fyrir hann,
einkum í vetrarfærð,
þrátt fyrir að aksturs-
reynslan væri ekki
mikil.
Sérlega minnisstæð ferð um
Hafnarfjall og Látraháls þar sem
skaflar voru á mörkunum að vera
færir, en á jeppanum með keðjur á
öllum hafðist þetta oftast á ferðinni
og smá mokstri. Er niður að gilinu
á Látrum var komið blasti við skafl
í rösklega stuðarahæð, ekillinn
ákvað að nota sama bragð og dugað
hafði vel á fjallinu, en misreiknaði
sig illilega, því í byggð hafði hlánað
daginn áður og síðan fryst. Skaflinn
virkaði því sem risavaxin hraða-
hindrun og fór jeppinn í hrikalegum
loftköstum yfir hann. Ekillinn fékk
að heyra það á mjög kjarnyrtri ís-
lensku eins og Kitta var einum lag-
ið að þetta aksturslag líkaði honum
ekki.
Tveim árum eftir að við Ólafía
hófum sambúð, ákváðum við að
gifta okkur á 70 ára afmælisdeg-
inum hans, og halda uppá það með
eftirminnilegum fögnuði í Hænuvík.
15. febrúar varð því okkar sameig-
inlegi afmælisdagur.
Er við fluttum 1986 á Ísafjörð og
síðar Hnífsdal, urðu samverustund-
irnar færri, en til að bæta það upp,
hringdi hann árum saman í okkur á
hverju kvöldi um klukkan hálfátta,
eða allt þar til hann fór inn á Heil-
brigðisstofnunina á Patreksfirði.
En búferlaflutningar okkar öfl-
uðu honum líka nýrra vina, því þeg-
ar hann kom í heimsókn til okkar
hófust kynni hans af harmóniku-
félögunum á norðursvæðinu sem
tóku þessum fullorðna bónda aðdá-
unar vel. Í kjölfarið hófust ferðir
hans á Landsmót harmónikuunn-
enda sem við fórum með honum á
og var honum mikill yndisauki.
Þakka ber harmónikufélögum
hans fyrir þá vinsemd og virðingu
sem þeir sýndu honum alla tíð, en
þó sérstaklega Pétri Bjarnasyni
sem sýndi honum mikla ræktarsemi
m.a. með því að koma oft við og
spila fyrir hann, allt fram undir það
síðasta.
Við vonum að Kitti sé nú kominn
til fundar við þá sem hann unni,
löngu farinna systkina, foreldra,
Óla bróður, já og svo harmóniku-
félagana sem fóru á undan honum,
Jónatan, Vagni og Hauk.
Blessuð sé minning hans Kitta,
bónda og landpósts.
Rögnvaldur og Ólafía.