Morgunblaðið - 15.06.2010, Blaðsíða 14
14 FréttirINNLENT
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 15. JÚNÍ 2010
FRÉTTASKÝRING
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
Kurr er í röðum heimilislækna á
höfuðborgarsvæðinu en sú skoðun
er útbreidd í þeirra röðum að heil-
brigðisráðherra hafi sýnt fram á tak-
markaðan samstarfsvilja við mótun
fyrirkomulags heilsugæslunnar á
niðurskurðartímum. Útlit sé fyrir
þróun í átt til miðstýringar.
Jafnframt þykir skorta skýr skila-
boð um hvert heilbrigðisráðuneytið
stefni en nefnd um endurskipulagn-
ingu heilsugæslunnar hefur enn ekki
gengið frá tillögum að úrbótum, þótt
skilafresturinn hafi runnið út 1. júní.
Beðið hefur verið eftir tillögunum
enda eru þær taldar munu hafa mikil
áhrif á starfsumhverfi heimilislækna
og fyrirkomulag heilsugæslu.
Félagar í Félagi íslenskra heim-
ilislækna funduðu fyrir helgi en
nokkrir heilsugæslulæknar sem
blaðið ræddi við sögðu umræður
hafa einkennst af áhyggjum af því að
skýr svör skorti af hálfu Álfheiðar
Ingadóttur heilbrigðisráðherra.
„Pólitískt sjónarspil“
Fundarmenn hafi grunað að ráð-
herra hefði þegar mótað sér sýn á
fyrirkomulag heilsugæslu og komst
einn heilsugæslulæknir svo að orði
að störf ofangreindrar nefndar væru
því í raun „pólitískt sjónarspil“.
Læknavaktin yrði leyst af hólmi
með skrefi í átt til miðstýringar.
Hætt væri við að þetta ýtti undir
brotthvarf lækna til annarra landa.
Aðspurð um störf nefndarinnar
bendir Hildur Svavarsdóttir, heim-
ilislæknir og einn nefndarmanna, á
að verkefnið sé ærið. „Verkefnið er
afar stórt og viðamikið og við gerum
allt sem í okkar valdi stendur til að
ljúka því eins fljótt og auðið er. Við
erum að vinna í því að koma saman
bráðabirgðaskýrslu sem fyrst.“
Umdeilt sparnaðarráð
Heilbrigðisráðuneytið hefur þeg-
ar ákveðið að endurnýja ekki samn-
ing við Læknavaktina á Smáratorgi
og frá og með áramótum er rekstur
hennar því í óvissu, auk þess sem
síðdegisvaktir á heilsugæslu-
stöðvum á höfuðborgarsvæðinu
flytjast tímabundið á Læknavaktina
frá og með morgundeginum og fram
í ágúst í sparnaðarskyni.
Gunnar Ingi Gunnarsson er yfir-
læknir heilsugæslunnar í Árbæ en
hann kveðst aðspurður aldrei hafa
upplifað jafnlítið samráð af hálfu
heilbrigðisráðuneytisins þótt yfir-
vofandi séu veigamiklar breytingar
á starfsumhverfi heimilislækna.
Hann gagnrýnir þá óvissu sem
ríkir um framtíð Læknavaktarinnar
harðlega og þá ákvörðun að segja
upp samningi við sjálfstætt starf-
andi heimilislækna án þess að fram-
tíð þeirra sé ákvörðuð frekar.
„Sú ákvörðun að spara innan
gæsalappa 27 milljónir með því að
loka síðdegisvöktum heilsugæslu-
stöðvanna á höfuðborgarsvæðinu er
vægast sagt vafasöm. Þetta er
óheppilegt fyrir reksturinn, óheppi-
legt fyrir skjólstæðingana og senni-
lega enginn sparnaður fyrir skatt-
borgara hér á landi þegar upp er
staðið,“ segir Gunnar Ingi sem telur
að innan stjórnkerfisins hafi lengi
verið viðvarandi tortryggni gagn-
vart rekstri Læknavaktarinnar.
„Á sama tíma og þetta er gert er
heimilislæknum sem starfa utan
heilsugæslukerfisins sagt upp. Þess-
ir læknar þjóna held ég rúmlega
20.000 manns. Við höfum ekki heyrt
orð um hvað gera skuli fyrir þessa
skjólstæðinga læknanna, eða þá
sjálfa, um áramótin. Þeir fá upp-
sagnarbréf frá Álfheiði og það veit
enginn hvað ráðuneytið ætlar að
gera fyrir skjólstæðingana eða
læknana sjálfa,“ segir Gunnar Ingi
sem harmar óvissuna í málinu.
Fjölskyldur í óvissu
„Það sem þarna er verið að gera
er að það er verið að setja fjöldann
allan af skjólstæðingum og læknum
og fjölskyldum þeirra í algjöra
óvissu á versta tíma. Ef svona skref
er stigið þarf að bjóða upp á ein-
hverja framtíðarsýn, bæði fyrir
skjólstæðingana og læknana. Annað
er óviðunandi stjórnsýsla. Ég skil
ekki hvað er hér á ferð-
inni, ef ég á að segja al-
veg eins og er.“
Ályktun áðurnefnds
fundar Félags íslenskra
heimilislækna er í smíð-
um og er búist við að
hún verði harðorð
og í anda þeirrar
gagnrýni sem
hér kemur
fram.
Lítið samráð og í miðstýringarátt
Nefnd um endurskoðun á starfsumhverfi heimilislækna hefur enn ekki skilað áliti Óvissa um fram-
haldið Síðdegisvakt heilsugæslunnar til Læknavaktarinnar á morgun Þróunin í átt til miðstýringar
Morgunblaðið/Eggert
Á stofunni Töluverð óvissa er um framtíð heilsugæslunnar.
Halldór Jónsson, formaður
Félags íslenskra heimilis-
lækna, tekur undir að óvissan
um stefnu heilbrigðisráðu-
neytisins í málefnum heilsu-
gæslunnar sé veruleg.
„Þetta er allt saman óskap-
lega óljóst og erfitt að henda
reiður á hvað er að gerast
þannig að það er þungt hljóð í
læknum, sérstaklega hjá okk-
ur í heilsugæslunni sem höf-
um búið okkur undir að taka
við verkefnum frá spítöl-
unum,“ segir Halldór sem
kemst svo að orði er hann er
inntur eftir samstarfinu við
heilbrigðisráðherra:
„Við eigum enga fulltrúa.
Félag íslenskra heimilislækna
hefur ekki verið beðið að
skipa fulltrúa í neina af þeim
nefndum sem eru við störf
núna. Við höfum óskað eftir
viðtali við ráðherra en því er
verr. Það er liðinn rúmur
mánuður. Meðan þær upplýs-
ingar sem við höfum eru í
símskeytaformi og ráðu-
neytið gefur misvísandi svör,
að því er okkur finnst, eigum
við erfitt með að átta okkur á
hvert við stefnum. Ástandið
er grafalvarlegt.“
Eiga enga
fulltrúa
NÁ EKKI Í RÁÐHERRA
Rúnar Pálmason
runarp@mbl.is
Erlendum ferðamönnum sem ollu töluverðum
landspjöllum með utanvegaakstri innan við
Núpafjallsenda, í Fljótshverfi, í síðustu viku var
gert að greiða 90.000 krónur í sekt. Talið var
þeim til málsbóta að þeir játuðu brotið greiðlega
og fallist var á að áður en utanvegaaksturinn
hófst, höfðu þeir fylgt grófum vegarslóða sem
þarna er merktur á korti frá Máli og menningu.
Vegarslóðinn liggur um einkaland og segir
landeigandinn að slóðinn hafi verið settur inn á
landakort í óþökk hans en slóðinn þoli alls ekki
almenna umferð.
Kristín Þórðardóttir, fulltrúi lögreglustjór-
ans á Hvolsvelli, segir að erlendu ferðamenn-
irnir hafi framvísað korti frá Máli og menningu,
í mælikvarðanum 1:100.000 sem gefið var út í
fyrra, og sagst hafa ætlað að fylgja slóða. Slóð-
inn liggur frá hringveginum og upp að Síðujökli.
Slóðinn hefði síðan orðið ógreinilegur og þeir
villst af leið. Þegar þeim hefði verið sýnt fram
á að þeir hefðu ekið órafjarri slóðanum, ját-
uðu þeir brotið. Alls óku þeir 4,1 km utan
vega, í beinni loftlínu.
Birtist fyrst árið 2003 og hefur verið
á korti síðan
Þórhallur Helgason, bóndi og landeigandi
á Núpum, segir að slóði hafi lengi
legið frá hringveginum og áleiðis að
Helgastaðafjalli. Fyrir um 15-20 ár-
um hafi hann ekið lengra upp á
skerin vegna fjárleita og síðan þá
hafi hann ekið slóðann 2-3 sinnum
á ári, eingöngu í þessum tilgangi.
Landið sem slóðinn liggi um sé af-
ar viðkvæmt, að miklu leyti mosa-
vaxið hraun, og þoli alls ekki meiri
umferð en sem þessu nemur.
Þórhallur segir að hluti slóðans
hafi um nokkurt skeið verið sýndur á landa-
kortum, þ.e. frá hringvegi og að Helgastaða-
fjalli og þannig sé hann sýndur á korti Máls
og menningar frá 2001. Þegar þessi hluti slóð-
ans birtist á korti Landmælinga Íslands hafi
hann óskað eftir að hann yrði tekinn út, með
þeim rökum að landið væri of viðkvæmt, og
það hafi verið gert. Slóðinn hafi fyrst verið
merktur alla leið inn að jökli á korti Máls og
menningar frá 2003. Óskum um að hann yrði
tekinn út af kortum Máls og menningar hefði
ekki verið sinnt. Þórhallur hefur sínar skýr-
ingar á því að slóðinn er nú sýndur á landa-
kortinu. Hann grunar að jeppamenn hafi ekið
þarna um og síðan birt gps-feril af slóðanum.
„Síðan hafa kortagerðarmenn komist í þetta
og skellt honum inn á kortið, án þess að hafa
nokkurt samráð við mig,“ segir hann.
Þórhallur segir að þetta mál, og fleiri til,
sýni að pottur sé brotinn í kortagerð á Ís-
landi.
Fastur Mennirnir voru langt inni á Kálfastaðaheiði og töluvert fyrir innan Núpafjallsenda. Laus Það tók björgunarsveitarmenn um 3 klst. að losa jeppann. Nota þurfti spil á tveimur jeppum.
Langt út fyrir umdeildan slóða
Slóðinn liggur um einkaland og landeigandinn er afar ósáttur við að hann sé sýndur á landakorti
Landeigandinn hefur ekið slóðann til að leita kinda en segir hann alls ekki þola almenna umferð
Þórhallur Helgason segir að gps-tæknin sé
ágæt en geti líka verið varasöm, t.d. þegar
slóðar sem þoli alls ekki almenna umferð
séu settir inn í gps-kort. Þar að auki séu
upplýsingarnar á gps-kortunum oft vit-
lausar. Í landi Núpa, í um eins kílómetra
fjarlægð, er rekið hótel. „Það kemur hver
bílaleigubíllinn á fætur öðrum heim á bæ.
Ferðamennirnir benda síðan á gps-tækið
og segja: Hér er hótel!“ Ef nákvæmnin sé
ekki meiri, hvernig fari þá á fjöllum þegar
nákvæmni getur skilið milli lífs og dauða.
„Ég treysti ekki þessum gps-tækjum eftir
að ég sá þetta,“ segir Þórhallur.
„Hér er hótel!“
ÓNÁKVÆMT GPS-KORT
Gunnar Ingi
Gunnarsson
Ljósmynd/Sigurður Daði Friðriksson