Framsóknarblaðið - 21.12.1983, Blaðsíða 11

Á réttri hillu
Eftir Gerðu Selmer
„Eitt, tvö, þrjú, íjögur,
fimm, sex, sjö pör, taldi f'rú
Inga Ström. Hún sat í
legubekknum og stoppaði í
sokka. „Sjö pör. Það er mikið
eftir“ sagði hún við sjálfa sig
og horfði hnuggin á sokka-
hrúguna, sem lá á stólnum
hjá henni.
Það var einkennilegt, að
Gréta Vilslev skyldi segja, að
það, að stoppa í sokka væri
það skemmtilegasta, sem hún
þekkti, því að við þá vinnu
gæti maður látið hugann
fljúga eftir vild. Það var
auðvitað, að eftir margra ára
æfingu við það starf, gat
maður unnið það hugs-
unarlaust. En það var einmitt
galli í augum frú Ingu Ström.
Hún vildi ekki fá tækifæri til
þess að hugsa fram yfir það
daglega, vinna eða sofa,
einungis ekki að hugsa.
Eins og nú í kvöld, þegar
Eiríkur var ókominn heim og
börnin háttuð, þá þyrptust
hugsanir að henni, sárar og
bitrar. Hugsunin um það, að
líf hennar væri eyðilagt,
lagðist eins og farg á sál
hennar og þetta var einungis
af því að hún sat hér og
stoppaði. Þarna á stólnum
lágu að minnsta kosti fimm
pör af sokkum, sem eftir var
að gera við. Og inni í
borðstofunni lágu skólabuxur
Aka og var á þeim stór
glompa. Þá var kjóll Önnu
Lísu allur með blettum. Þetta
þurfti helst að vera búið fyrir
morgundaginn, því að þá var
sunnudagur.
Já, sunnudagur! Hvað
kom henni við, þótt það væri
sunnudagur! Það þurfti að
taka til í stofunni og búa til
matinn. Þó aldrei nema það
væri hvíldardagur.
Og þegar klukkan væri
orðin þrjú og Eiríkur og
börnin komin út að ganga sér
til skemmtunar, þá var hún
allt-alltof þreytt til að setjast
við slaghörpuna og æfa sig,
eins og hún hafði hugsað sér
og hlakkað til alla vikuna.
Nei, hún hafði fengið reynslu
fyrir því, að strit, eins og hún
varð að hafa daglega, gerði að
engu löngun hennar til
andlegra starfa.
Það lét nógu vel í eyrum,
þegar Eiríkur kom með skáld-
legar setningar um hlutverk
konunnar sem eiginkonu og
móður. Eins og t.d. í gær-
kvöldi, þegar hann tók að lesa
með hrífandi framburði það,
sem Elinor Glyn segir um það
atriði. Hún hafði næstum
fengið velgju af að hlusta á
það. Það var hægt fyrir hana,
sem hlotið hafði frægð, að tala
um hjarðlíf með manninum -
einum - á eyðiey. Konan, sem
eiginkona, einungis sem
eiginkona og móðir! Og á
eyðiey! Já, ef þar væri nóg af
döðlum og fíkjum og maður
væri laus við sokkana.
Nei, þá var betri hugmynd
H.G. Wells um lífið hjá
íbúum mánans, þar sem
uppeldið svo að segja lagaði
hvern einstakling til þess
starfs, sem hann síðar ætti að
takast á hendur. Það er sú
sundurliðun vinnunnar, sem
eitthvert vit er í. Þá yrði
aldrei farið fram á það, að ein
vesalings manneskja væri
bæði eiginkona, móðir, elda-
stúlka, stofustúlka og guð veit
hvað meira. I rauninni var
hugmyndin um myndun
stofnana, þar sem bæði
drengir og stúlkur gætu
fengið tilsögn í að velja sér
lífsstöðu, spor í sömu áttina
eða með öðrum orðum, að
hver einstaklingur fengi þá
stöðu í lífinu, sem hann væri
hæfastur fyrir.
Og það vissi Inga Ström
ósköp vel, að hefðu þær
stofnanir verið til, þegar hún
var ung stúlka, hefðu þeir
góðu menn getað séð það á
henni, að hún var alls ekki
hæf til að takast á hendur
kvenfólksverk. Og þá hefðu
þeir líka getað sagt henni það,
sem hana hafði einu sinni
grunað, en vissi nú fyrir víst,
að það var í heimi söng-
listarinnar, sem hún átti
heima.
Með hljóðfæraleik sínum
skyldi hún hafa glatt menn-
ina. Hún skyldi hafa lyft
konunum, sem þræluðu eins
og hún sjálf nú, upp yfir þoku
hversdagslífsins. Og með leik
sínum skyldi hún hafa friðað
sálir hinna hrjáðu olnboga-
barna mannlífsins.
Ó, hvílíkt líf. Líf, fullt af
stórum og göfugum verkefn-
um.
Inga Ström leit á klukk-
una. Einkennilegt hvað Ei-
ríkur kom seint heim af
þessum fundi. Því næst braut
hún síðustu sokkana saman
og hallaði sér aftur á bak í
legubekknum. Nú voru ein-
ungis buxurnar eftir. Kjóll-
inn með blettunum varð að
bíða til morguns.
„Eru töskurnar mínar ekki
komnar enn?“ spurði hávax-
in ungfrú, hótelþjóninn, sem
hneigði sig djúpt fyrir henni.
„Nei, því miður. Við
hringdum til járnbrautar-
stöðvarinnar og fengum það
svar, að flutningur ungfrúar-
innar gæti ekki komið fyrr en
kl. 8.10“.
„Og hljómleikarnir byrja
kl. 8. Hvernig á ég að fara að
þessu?“ Hún sló saman hönd-
unum í örvæntingu. „Sjáið
um“ sagði hún við hótel-
þjóninn „að flutningurinn
verði fluttur hingað undirei'ns
og lestin kemur og hafið svo
til vagn, stundvíslega kl. 8.15,
svo að ég þurfi þó ekki að
bíða eftir honum“.
„Skyldi nokkuð í heimin-
um vera jafn hræðilegt“ sagði
ungfrúin við sjálfa sig, þegar
töskurnar voru loksins komn-
ar og hún farin að hafa
fataskipti. „Skyldi nokkuð
vera hræðilegra en að sitja
aðgerðarlaus og bíða eftir
fötum sínum og verða svo að
klæða sig í rjúkandi fartinni
og vita að áheyrendur bíða
óþolinmóðir.
Eg get ekki hneppt þessum
kjól! Eg er svo skjálíhent!
Hvernig á ég að fara að þessu?
Svona, nú slitnaði hnappur.
Það er eins og allt sé á móti
mér í kvöld.
Nú er klukkan bráðum
8.30. Mér heyrist ég heyra
stappið í áheyrendunum. Og
ég er hér enn. Hana nú, þá
slitnaði bolreimin! - Hvað
skyldi koma fyrir næst?
Einungis að þessi hnappur
að aftan hefði ekki farið. Nú
gapir kjóllinn þar auðvitað.
Eg verð að reyna að snúa ekki
baki að áheyrendum.
En hvað þeir stappa! Mér
finnst ég heyra þá og sjá.
Þegar áheyrendur verða að
bíða svona lengi, verða þeir
ekki mildir í dómum sínum.
Eg held ég þekki þetta fólk.
Margt kemur frekar til að sjá
listamanninn, en að heyra til
hans.
Nei, þetta er óþolandi. Eg
get ekki fengið pilsið til að
sitja rétt. Og svo stendur
millipilsið niðurundan.
Hvernig á ég að geta leikið
í kvöld, þegar ég er svona
óstyrk. Hvernig á ég að geta
lagt sál mína í leikinn?
Æ, reynið að fá þá til að
hætta þessu stappi. Segið
þeim að ég sé komin, ég hafi
tafist við að farangurinn hafi
haldið áfram með lestinni.
Biðjið þá að fyrirgefa mér, en
mest þó járnbrautarfélögun-
um.
Ó, ég má til að jafna mig
eina mínútu. Já, ég veit, að
menn bíða, en aðeins eina
mínútu.
Má ég ekki sjá! Ekki fleiri.
Eftir þessu stappi að dæma,
gæti maður haldið að sal-
urinn væri rheira en fullur.
Jæja, minnkið ljósin ogsvo
skulum við byrja. En hvað
þetta píanó stendur vitlaust.
Eg sný alveg baki að á-
heyrendunum. Og svo hnapp
urinn, sem vantar. Eg er viss
um að feita konan, sem situr á
fyrsta bekk, sér að hann
vantar. Víst sér hún það. Nú
hnippir hún í þá næstu og
bendir henni á það. Eg finn
það alveg á mér, að þær eru
að setja út á mig.
En hvað þessar nótur eru
stirðar. Og svo er allt svo
loðið og hljómlaust. En
hvernig stendur á þessu. Er
allt orðið vitlaust í kvöld. Eg
átti að byrja á Schubert, en
nú er ég farin að leika
Andante con Variazione Op.
26 eftir Beethoven. Hvernig
ætli fari, þegar ég fer að leika
Allegró. Eg get ekki leikið það
á þetta hljóðfæri. Fingurnir
eru líka svo undarlega gildir
og stirðir.
Þar greip ég vitlaust.
Ætli þeir hafi heyrt það?
Auðvitað hafa þeir gert það.
Þeir heyra allt og sjá allt, og
einnig að hnappinn vantar.
Nú er ég bráðum komin að
„AIlegró“
Allt afl er að fara úr ■
fingrunum. Svitinn bogar af
mér, ég veit að ég verð að
gefast upp, ég get ekki haldið
áfram, get það ekki. Aftur
vitlaust grip - nú ussar það -
enn vitlaust grip - nú ussar
það - enn vitlaust - ég - get -
ekki - haldið - áfram - áfram.
Hvað er þetta elskan mín.
Hvað gengur að þér? Þú
hefur verið svo þreytt að þú
hefur sofnað út frá vinnunni,
kæra vina mín.
Frú Ström vaknaði við það
að hún sat í legubekknum og
hallaðist upp að manni sín-
um. Hún horfði hálfrugluð í
kringum sig í stofunni,
hneigði svo höfuðið niður að
öxl manns síns og féll í grát.
Að síðustu fékk hann hana
til að segja sér allt saman,
bæði það sem hún haíði verið
að hugsa um, meðan hún sat
og stoppaði í sokkana og eins
það, sem hún hafði liðið í
draumnum.
„Kæra litla ógæfusama
vina mín“ sagði hann og
strauk hár hennar.
„Já en Eiríkur, nú er ég
ekki lengur ógæfusöm. Þessi
draumur er engin vitleysa.
Hann hefur átt að kenna mér,
að einnig þetta hefur sínar
dökku hliðar. Og í rauninni,
Eiríkur, hef ég alltaf horft á
svörtu hliðina, hvað snertir
starf mitt hér á heimii.'nu, en
lokað augunum fyrir björtu
hliðinni, ást þinni og barn-
anna og öllum sólskinsstund-
unum, sem hún hefur veitt
mér.
Eg mun aldrei framar óska
mér að leika fyrir fjöldann,
langar ekkert til að vera lista-
kona. Fegurstu söngvana,
sem ég kann, vil ég leika fyrir
ykkur ogeffingur mínir verða
of stirðir, get ég Ieikið vöggu-
vísu. Þið munuð ekki dæma
mig hart.
„Nei, það getur þú reitt þig
á, kæra vina mín“.
,,Og þessvegna, Eiríkur, er
ég þrátt fyrir allt á réttri
hillu“.
VILLEROY& BOCH
Hreinlætistæki, vegg- og gólfflísar.
Vestur-þýsk úrvalsframleiðsla.
Veljið úr myndalistum og skoðið úrvalið
á staðnum.
GLEÐILEG JOL OG
FARSÆLT KOMANDI ÁR
Umboð í Vestmannaeyjum:
KAUPFÉLAG VESTMANNAEYJA
•%•#•
v!v
★
Þökkum viðskiptin á árinu.
Þýsk - íslenska verslunarfélagið h.f.