Morgunblaðið - 13.10.2010, Qupperneq 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 13. OKTÓBER 2010
Á morgun,
fimmtudag,
munu Blindra-
félagið og Augn-
læknafélag Ís-
lands, með
stuðningi Nov-
artir, standa fyr-
ir málstofu í til-
efni af Alþjóð-
legum Sjónverndardegi.
Aðalræðumaður málstofunnar
verður dr. Weng Tao frá Banda-
ríkjunum. Hún mun fjalla um þróun
á fyrstu fyrirbyggjandi meðferðum
við arfgengum sjónhimnusjúk-
dómum, en þessir sjúkdómar eru
orsök 3 af hverjum 4 blindra-
tilfellum á Vesturlöndum.
Málstofan hefst kl. 17:00 og fer
fram í húsnæði Blindrafélagsins að
Hamrahlíð 17, 2. hæð. Aðgangur er
öllum opinn.
Málþing í tilefni
af Alþjóðlegum
sjónverndardegi
Á morgun, fimmtudag, er alþjóð-
legur dagur öndunarmælinga sem
ýmis alþjóðleg samtök hjúkr-
unarstétta standa að. Í dag eru um
5% Íslendinga með astma og um
18% Íslendinga 40 ára og eldri hafa
skerta öndun. Í tilefni dagsins
verða ókeypis öndunarmælingar í
húsakynnum SÍBS við Síðumúla 6
kl. 15-17 og verður þar líka hægt að
fá allskyns upplýsingar og ráðgjöf.
Alþjóðlegur dagur
öndunarmælinga
Morgunblaðið/Kristinn
Andið rólega Christian Ronaldo er andlit
átaksins í Portúgal.
Lögreglan á höfuðborgarsvæðinu
óskar eftir vitnum að umferðarslysi
sem varð á Reykjanesbraut í Kópa-
vogi, sunnan Smáralindar, á fimmtu-
dag sl. milli kl. 14 og 14:30. Rauðum
bíl, trúlega af gerðinni Nissan
Sunny, líklega af árgerð 1995 eða
eldri, var ekið í veg fyrir svart bif-
hjól með þeim afleiðingum að öku-
maður bifhjólsins neyddist til að
stýra hjólinu inn á vegöxl til að forð-
ast árekstur. Við það féll bifhjóla-
maðurinn í götuna og slasaðist. Þeir
sem urðu vitni að slysinu eru beðnir
að hafa samband við lögregluna í
síma 444 1000. Sérstaklega er þess
óskað að ökumaður grænnar Nissan
Almera bifreiðar gefi sig fram en sá
gaf sig á tal við bifhjólamanninn
strax eftir slysið.
Lýst eftir vitnum að
umferðarslysi
STUTT
BAKSVIÐ
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Sveitarstjóri Norðurþings segir að
frá upphafi hafi verið gert ráð fyrir
því að ríkissjóður tæki þátt í kostn-
aði við uppbyggingu stórskipahafn-
ar við Húsavík. Hann vísar einnig til
jafnræðis en ríkið tók þátt í bygg-
ingu stórskipahafnar vegna álvers í
Reyðarfirði.
Við endurskoðun samgönguáætl-
unar fyrir árið 2011 til 2015 liggja
fyrir óskir um þátttöku ríkisins í
hafnaframkvæmum upp á um 15
milljarða króna, framkvæmdum sem
ekki er gert ráð fyrir að ríkið taki
þátt í samkvæmt núgildandi hafna-
lögum. Þar telja mest framkvæmdir
sem þegar eru hafnar í Helguvík og
áformaðar stórskipahafnir við Húsa-
vík og í Þorlákshöfn.
Siglingastofnun áætlar að hlutur
ríkisins yrði um helmingur heildar
framkvæmdakostnaðar, eða 7 til 7,5
milljarðar kr. Til samanburðar má
geta þess að á fjárlögum þessa árs
er aðeins 282 milljónum varið til
hafnabótasjóðs. Er því ljóst að fjár-
magna þyrfti stórskipahafnirnar
sérstaklega, ef ríkið ætti að taka
þátt í þeim.
Fyrir liggur frumvarp 29 þing-
manna um breytingar á hafnalögum
sem miða að því að ríkinu verði
heimilað að taka þátt í kostnaði við
byggingu stórskipahafnar í Helgu-
vík. Einnig hafa verið uppi áform
um uppbyggingu vegna stóriðju við
Húsavík og Þorlákshöfn.
Ríkið tekur þátt í undirbúningi
„Við gerum ráð fyrir því að ríkið
komi að þessum framkvæmdum með
sambærilegum hætti og annars
staðar,“ segir Bergur Elías Ágústs-
son, bæjarstjóri á Húsavík og hafn-
arstjóri sveitarfélagsins. Hann vísar
til þess að Norðurþing hafi unnið
með ríkinu að stóriðjuverkefni frá
því á árinu 2006. Hafnarfram-
kvæmdir séu hluti af því. „Það hefur
alla tíð verið gert ráð fyrir því að
ríkisvaldið kæmi að þessum fram-
kvæmdum,“ segir Bergur.
Hann bendir á að Siglingastofnun
hafi unnið að rannsóknum til und-
irbúnings hafnargerðarinnar og sótt
hafi verið um framlög á samgöngu-
áætlun.
Spurður um rök fyrir því að ríkið
komi að byggingu hafna sem sér-
staklega eru byggðar fyrir stóriðju-
fyrirtæki vísar Bergur til jafnræðis.
Þetta hafi ríkið gert. Þá segir hann
að síst minni ástæða sé til þess í
minni samfélögum sem geti átt í erf-
iðleikum með að fjármagna stór
verkefni. „Ef þetta eru verkefni sem
hafa áhrif á vöxt byggðarlaga og
hagvöxt í landinu er eðlilegt að rík-
isvaldið komi þar að, ef það er á ann-
að borð vilji til þess að byggð sé í
öllu landinu,“ segir Bergur.
Kostar að búa til peninga
Árni Johnsen, fyrsti flutnings-
maður tillögunnar um Helguvíkur-
höfn, segir að það liggi á að liðka
fyrir málum þar. Miklir peningar
séu komnir í höfn og undirbúning
álvers. Hann tekur fram að þegar
álver verði í augsýn á Bakka muni
hann berjast af fullri hörku fyrir
stórskipahöfn á Húsavík. Hann get-
ur þess jafnframt að til standi að
endurflytja frumvarp um breyting-
ar á hafnalögum sem setji lögin sem
giltu fyrir 2003 að miklu leyti í gildi
á ný. Þau hafi verið mistök og nú
drabbist hafnirnar niður.
„Það kostar peninga að búa til
peninga,“ segir Árni þegar hann er
spurður að því hvort ríkið hafi efni á
að styrkja byggingu hafnanna. Ríkið
muni fá milljarð á mánuði í tekjur af
starfsemi við Helguvíkurhöfn, 120
milljarða á tíu árum. Hann tekur
fram að ekki þurfi að reiða allt fram-
lag ríkisins fram strax, en það þurfi
að liggja fyrir hvert það verði.
Gert ráð fyrir að ríkið
komi að framkvæmdum
Morgunblaðið/Heiddi
Stórskipahöfn Byggja á 700 metra langan garð norðan við Bökugarð í Húsavíkurhöfn. Gerðar hafa verið rann-
sóknir á fyrirhugaðri höfn hjá Siglingastofnun. Í garðinn fer ein milljón rúmmetra af efni.
 Bæjarstjórinn á Húsavík vísar til fordæma um þátttöku ríkisins í hafnargerð
Fyrsta Powerade-hlaup vetrarins
verður haldið annað kvöld. Að
venju er hlaupið frá Árbæjarlaug
og í 10 km hring um Elliðaárdal.
Þátttökugjald er einungis 300 krón-
ur. Gjaldið rennur í sjóð sem not-
aður er til að kaupa konfekt sem er
til verðlauna í desemberhlaupinu
og til að fjármagna glæsilegt loka-
hóf að vori. Starfsmenn hlaupsins,
fimm að tölu að jafnaði, eru allir
sjálfboðaliðar.
Alls eru sex Powerade-hlaup í
vetrarseríunni, ávallt annað
fimmtudagskvöld í mánuði. Fyrsta
hlaupið var haldið í október árið
2000 og hefur keppni aldrei fallið
niður. Að þessu sinni er bryddað
upp á þeirri nýbreytni að boðið er
upp á parakeppni. Samanlagður
tími pars ákvarðar sæti þess. Parið
verður að vera kærustupar, í stað-
festri sambúð eða hjón. Búist er við
gríðarlegri spennu í parakeppni
ársins, en reyndar er hart bitist um
hvert einasta stig í hlaupinu.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fjöldi Um 370 manns hlupu í sjötta
og síðasta hlaupinu í fyrravetur.
Boðið upp á parakeppni
í Powerade-hlaupum
Nefnd um vist- og meðferðarheimili
Viðtöl við einstaklinga sem dvöldu á Upptökuheimili ríkisins 1945-1978
og Unglingaheimili ríkisins 1978-1994
Með erindisbréfi, dags. 2. apríl 2007, skipaði forsætisráðherra nefnd á grundvelli laga nr. 26/2007 um skipan nefndar
til að kanna starfsemi vist- og meðferðarheimila fyrir börn (vistheimilanefnd). Hlutverk hennar er að kanna hver tildrög
þess hafi verið að börn voru þar vistuð, hvernig opinberu eftirliti hafi verið háttað með starfsemi viðkomandi stofnunar
og hvort börn sem þar voru vistuð hafi sætt illri meðferð eða ofbeldi á meðan á dvöl þeirra stóð.
Um þessar mundir er vistheimilanefnd að kanna starfsemi Upptökuheimilis ríkisins 1945-1978 og Unglingaheimilis
ríkisins 1978-1994.
Á starfstíma Upptökuheimilis ríkisins fór starfsemi þess fram að Elliðahvammi í Kópavogi, í starfsmannabústað við
Kópavogshæli og á Kópavogsbraut 17 og Kópavogsbraut 9 í Kópavogi. Á starfstíma Unglingaheimilis ríkisins fór
starfsemi þess fram að Kópavogsbraut 17 og Kópavogsbraut 9 í Kópavogi, Sólheimum 7, Sólheimum 17 og
Efstasundi 86 í Reykjavík, Smáratúni í Fljótshlíð og Torfastöðum í Biskupstungum. Auk þess var starfrækt á vegum
Unglingaheimilis ríkisins meðferðarstöð fyrir unga vímuefnaneytendur á Tindum á Kjalarnesi.
Vistheimilanefnd óskar vinsamlegast eftir því að þeir sem dvöldu sem börn eða unglingar á ofangreindum stofnunum
á einhverjum tíma á árunum 1945-1994, og hafa áhuga á því að veita nefndinni viðtal og upplýsa hana um reynslu
sína af dvölinni, hafi samband við nefndina fyrir 1. desember nk. í síma 563 7016 eða á netfangið
vistheimili@for.stjr.is.
Þrír þingmenn hafa hætt við að vera meðflutningsmenn
lagafrumvarps sem heimilar ríkinu að greiða hluta
kostnaðar við hafnarframkvæmdir í Helguvík.
Valgerður Bjarnadóttir, þingmaður Samfylkingar,
segist hafa skrifað undir frumvarpið af fljótfærni. „Það
dugar ekki að leggja fram fjárlagafrumvarp eins og það
er og skrifa svo upp á tillögur af þessu tagi. Það fannst
mér ekki ríma, þegar ég hugsaði málið til enda,“ segir
Valgerður.
Baldvin Jónsson sem situr á þingi sem varamaður
Birgittu Jónsdóttur segist hafa skrifað upp á tillöguna
fyrir misskilning. Málið hafi verið kynnt þannig að með
því væri verið að láta Helguvík njóta jafnræðis við aðrar
hafnir. Ekkert hafi verið minnst á uppbyggingu í þágu
stóriðju. „Mér finnst öll mál varðandi álver í Helguvík
óljós og of snemmt að setja peninga í hafnargerð,“ seg-
ir Baldvin.
Ekki náðist í Jónínu Rós Guðmundsdóttur, Samfylk-
ingu.
Enn standa 29 þingmenn að frumvarpinu, þingmenn
Sjálfstæðisflokks og Framsóknarflokks og fjórir þing-
menn Samfylkingar. Árni Johnsen, fyrsti flutnings-
maður, telur eigi að síður að öruggur þingmeirihluti sé
fyrir málinu. Fleiri þingmenn, þar á meðal ráðherrar,
hafi lýst yfir stuðningi við það þótt þeir geti ekki verið
meðflutningsmenn.
Telur meirihluta fyrir málinu
ÞRÍR ÞINGMENN HÆTTU VIÐ AÐ STANDA AÐ HAFNAFRUMVARPI
Framkvæmdir við álver Norðuráls við Helguvík hófust 2008.