Morgunblaðið - 26.01.2011, Qupperneq 9

FRÉTTIR 9Innlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 26. JANÚAR 2011
• Engjateigur 5
• Sími 581 2141
• www.hjahrafnhildi.is
Opið virka daga frá kl. 10-18 laugardaga frá kl. 10-16
Útsala
Allar vörur á hálfvirði
Laugavegi 53, s. 552 1555
TÍSKUVAL
Opið virka daga kl. 11-18, lau. kl. 11-16
Útsalan heldur áfram
Gerðu góð kaup
ar starfsgreinar. Þær eru ekki
áberandi,“ segir Maríanna og vík-
ur að aukinni þörf fyrir röntgen-
lækna. „Þáttur myndgreiningar í
sjúkdómsgreiningu er alltaf stærri
og stærri. Möguleikarnir á mynd-
greiningu sem þætti í greiningu
sjúkdóma eru alltaf að aukast. Við
getum notað myndgreiningu í sí-
fellt meira mæli.
Rannsóknarmöguleikum fjölgar
stöðugt og við þurfum að geta
sinnt því. Og það gerist ekki nema
með fleira fólki.“
– Þörfin eykst en framboð á
starfskröftum minnkar?
„Já, eins og útlitið er núna. Ég
tek hins vegar
fram að ég las
nýlega grein sem
var skrifuð fyrir
tíu árum um
stétt röntgen-
lækna og það
verður að segjast
eins og er að út-
litið er ekki alveg eins dökkt og
óttast var þá. En betur má ef duga
skal.“
Nær allir þyrftu
að koma heim
– Hvað þurfa margir röntgen-
læknanna sem starfa erlendis að
koma heim til þess að koma í veg
fyrir að hér skorti röntgenlækna?
„Helst allir.“
– Það er fátt sem bendir til
þess?
„Já. Ég sé það ekki fyrir mér.
Nú eru 12 íslenskir röntgenlæknar
starfandi erlendis sem eru 40 ára
og eldri. Þeir eru ekki á leiðinni
heim.“
– Af hverju ekki?
„Það er fyrst og fremst vegna
þess að aðbúnaðurinn er töluvert
betri erlendis. Launin eru hærri,
frítíminn er rýmri, búsetan þægi-
legri og betur búið að barna- og
fjölskyldufólki. Svo eru samgöngur
orðnar svo greiðar að þótt viðkom-
andi búi erlendis er auðvelt að
halda sambandi við ættingja hér
heima. Þörfin fyrir að flytja aftur
heim til Íslands er ef til vill ekki
jafnmikil og áður.
Svo er líka nánast ógerlegt fyrir
fólk sem býr erlendis að flytja
heim og festa sér húsnæði eins og
ástandið er í þjóðfélaginu. Þetta er
vandamál sem snýr að öllum sér-
greinum læknisfræðinnar. Í þeim
tilvikum sem ég þekki til hugsa
menn sig tvisvar og þrisvar um áð-
ur en þeir snúa heim. Það hafa að-
eins örfáir gert það á síðustu árum
og þá yfirleitt af einhverjum sér-
stökum ástæðum.
Almennt hefur fólk ekki efni á
að festa sér húsnæði hér miðað við
þau laun sem eru í boði. Þótt
læknar teljist hafa há laun eru
ráðstöfunartekjurnar lágar og fólk
hefur ekki efni á því. Það getur
verið dýrt að flytja heim.“
Hafa meiri frítíma erlendis
Maríanna segir starfsumhverfið
erlendis fjölskylduvænna en hér.
„Sá sem starfar erlendis, sér-
staklega á Norðurlöndunum, er
kannski með sömu laun í krónum
talið en fær á móti mikinn frítíma
til að vera með fjölskyldunni.
Stór hluti af vöktum og yfir-
vinnu er greiddur í fríum í staðinn
fyrir laun sem fara hvort sem er í
skatt hér. Og þegar fólk er farið
að venjast því hugsar það sig
tvisvar um áður en það kýs að
koma heim.“
Útlit fyrir mikinn skort á
röntgenlæknum hér á landi
 Formaður félags röntgenlækna segir lækna ekki sjá sér hag í að koma heim
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Fækkun Maríanna segir horfurnar ekki bjartar. Sex læknar séu nú í sér-
námi í myndgreiningu en 35 munu hætta fyrir aldurs sakir á næstu 20 árum.
„Ef gert er ráð fyrir því að allir
hætti 70 ára og einn læknir
bætist við á hverju ári vegna ný-
liðunar í stéttinni verða 46
læknar starfandi hérlendis árið
2030 samanborið við 61 í dag.
Þá er gert ráð fyrir að allir sem
ljúki sérnámi starfi hér á landi.
Þessir 46 fullnægja þannig eng-
an veginn þeirri mannaflaþörf
sem er til staðar í
dag, hvað sem
verður eftir 20 ár,“
skrifaði Maríanna í
nýlegri grein um
stöðu röntgen-
lækna á Íslandi í
Læknablaðinu.
Gjá verður til
VANDINN Í TÖLUM
Pláss er fyrir rétt tæplega eitt þús-
und manns á háfjallafyrirlestri
66°Norður og Félags íslenskra fjalla-
lækna (FÍFL) sem haldinn verður í
Háskólabíói klukkan 20 í kvöld. Í
fyrra mættu um 670 manns á slíkan
fyrirlestur en í ár er von á enn fleir-
um; bæði vegna þess að áhugi á fjalla-
mennsku hefur aukist og einnig
vegna þess að aðalfyrirlesarinn er
sérlega áhugaverður.
Aðalfyrirlesarinn er Peter Habeler
sem m.a. hefur unnið sér til frægðar
að verða, ásamt Reinhold Messner,
fyrstur til að ganga á tind Everest án
aukasúrefnis. Það var árið 1978.
Fram að því höfðu læknar haldið því
fram að slíkt væri ómögulegt þar sem
loftið á tindinum væri of þunnt.
Tómas Guðbjartsson, einn fjalla-
læknanna í FÍFL, mun kynna Habe-
ler en einnig fjalla um fjögur íslensk
fjöll sem öll eru utan alfaraleiðar og
bjóða göngumönnum upp á geysifag-
urt útsýni. Fjöllin fjögur eru Sveins-
tindur, Drangajökull, Herðubreið og
Þverártindsegg og mun Tómas bæði
sýna myndir og myndbönd af fjall-
göngunum.
Aðgangur er ókeypis.
Everest og
innlendar
fjallaperlur
Fjallageit Peter Habeler í fjallgöngu
fyrir skemmstu. Hann er 68 ára.
Á föstudag nk.
mun Jón Kristinn
Ragnarsson
halda erindi um
tölvuógnir. Er-
indið fer fram í
Lögbergi 101, frá
kl. 12-13 og eru
allir velkomnir.
Í tilkynningu
um fyrirlesturinn
segir m.a. að ný
meistararitgerð um tölvuógnir hafi
leitt í ljós hversu viðkvæmt Ísland sé
fyrir tölvuárásum og mikilvægt sé
að skerpa varnirnar. En hverja þarf
að verja og hver á að sjá um varn-
irnar? Er einhver ástæða fyrir al-
menning til að hafa áhyggjur að því?
Er tölvuógnin raunverulega stærsta
ógn okkar tíma?
Fyrirlestur um
tölvuógnir
Jón Kristinn
Ragnarsson
Kristján Þór Júlíusson, þingmaður
Sjálfstæðisflokks, fór fram á það í
upphafi þingfundar í gær að aflétt
yrði trúnaði af samtali seðla-
bankastjóra Íslands og Englands frá
árinu 2008, sem fjárlaganefnd Al-
þingis var sýnt á fundi í fyrrakvöld.
Sagðist Kristján Þór fara fram á
þetta vegna þess hvernig nokkrir
þingmenn, sem sitja í fjárlaganefnd,
hefðu fjallað um samtalið í fjöl-
miðlum og túlkað það. Fleiri þing-
menn Sjálfstæðisflokksins tóku í
sama streng og vísuðu einkum til
umfjöllunar Björns Vals Gíslasonar,
varaformanns fjárlaganefndar, á vef
sínum í morgun. Það sama gerðu
nokkrir þingmenn Framsókn-
arflokks. Björn Valur sagði á vefn-
um, að miðað við þau gögn sem fyrir
lægju og miðað
við sögu og stöðu
þeirra tveggja
sem þarna töluðu
saman í síma, til
viðbótar skilningi
annarra á um-
ræddu símtali,
myndi hann fara
varlega í að túlka
samtalið með
þeim hætti sem
Davíð Oddsson, fyrrverandi seðla-
bankastjóri, hefði gert.
Oddný Harðardóttir, þingmaður
Samfylkingarinnar og formaður
fjárlaganefndar, sagðist fullyrða að
hún hefði haldið trúnað og ekki tjáð
sig um innihald trúnaðarskjalanna.
Hins vegar yrði málið á ný til um-
fjöllunar á fundi í fjárlaganefnd í
fyrramálið. En meðan aðilar málsins
hefðu ekki samþykkt að aflétta trún-
aði af samtalinu yrði þeim trúnaði
haldið.
Gætu breytt viðhorfi fólks
„Ég tel að þær upplýsingar sem
koma fram í samtalinu geti gjör-
breytt viðhorfi fólks um það hvort
við eigum að borga Icesave eða
ekki,“ sagði Höskuldur Þór Þór-
hallsson, Framsóknarflokki, við
mbl.is. Sagðist Höskuldur mótmæla
þeim orðum Oddnýjar í fjölmiðlum
að samtalið skipti engu máli um
stöðu Icesave-málsins. „Ég er því
óssammála,“ sagði Höskur, sem tel-
ur að samtal seðlabankastjóranna
eigi erindi við almenning.
Vilja að trúnaði verði aflétt
af samtali bankastjóra
Kristján Þór
Júlíusson
FRÉTTASKÝRING
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Á næsta áratug er fyrirsjáanleg
fækkun í stéttinni. Útskrifuðum
læknum fer fækkandi og við rönt-
genlæknar fáum lítinn hluta þeirra
til okkar í sérnám. Þá eru margir
röntgenlæknar sem hætta á næstu
árum. Það er kannski stærsta
vandamálið sem við stöndum
frammi fyrir. Nýliðun er alls ekki í
takt við eftirspurnina,“ segir Marí-
anna Garðarsdóttir, formaður Fé-
lags íslenskra röntgenlækna, um
dræma nýliðun í stétt röntgen-
lækna.
Heldur ekki í við fækkunina
Maríanna segir tölurnar tala
sínu máli um umfang vandans.
„Horfurnar eru ekki bjartar.
Það eru sex læknar í sérnámi í
myndgreiningu í útlöndum og aðr-
ir 14 læknar starfa erlendis. Þá
eru kannski fimm sem eru að hefja
sérnám í myndgreiningu.
Til að setja þá tölu í samhengi
munu 35 hætta fyrir aldurs sakir á
næstu 20 árum. Það eru rúmlega
40 manns sem starfa hérlendis í
greiningunni í dag og það er því
útlit fyrir gríðarlega blóðtöku.“
Þjálfunin tekur langan tíma
Aðspurð hversu mikinn tíma
læknastéttin hafi til að grípa í
taumana bendir Maríanna á að
langan tíma taki að þjálfa röntgen-
lækna.
„Hefðbundið læknanám er sex
ár. Kandídatsárið tekur eitt til tvö
ár og þá tekur við fimm ára sér-
nám í myndgreiningu. Þannig að
það tekur 10-15 ár að þjálfa nýtt
fólk og 15-20 ár ef það á að verða
veruleg fjölgun. Útlitið er því
svart ef það verður veruleg dýfa í
greininni. Þetta er ekki aðeins
vandamál í okkar stétt heldur
einnig í fámennum stéttum innan
læknisfræðinnar, eins og til dæmis
meinafræði og meinefnafræði. Þar
er mjög fámennt.
Hér er á ferð viðvarandi vandi
sem ekki sér fyrir endann á.“
Greinar sem lítið ber á
Maríanna leiðir líkur að því að
skortur á sýnileika kunni að skýra
hvers vegna fyrirsjáanleg mann-
ekla hjá þessum starfsstéttum hafi
ekki verið meira til umfjöllunar.
„Það má segja að þetta séu fald-