Austurland - 06.08.1998, Side 6
6
FIMMTUDAGUR 6. ÁGÚST 1998
Vangaveltur
Sigurpall Ingibergsson veltir vöngum yfir
internetmálum
Upplýsingastefna -
Öflugasta
byggðastefnan
Kveikjan að vangaveltum mín-
um núna eru þær að Keikó komi
ekki í fjórðunginn með alla þá
uppbyggingu og tekjur sem ættu
að geta skapast og grein sem
ritstjóri Austurlands skrifaði í
blaðið fyrir skömmu um að
atvinnuuppbyggingin í fjórð-
ungnum er brýnt verkefni því á
fyrstu 6 mánuðum þessa árs
hefur fækkaði um 150 manns í
fjórðungnum.
Þegar ráðamenn ræða at-
vinnumál kemur fyrst í hugann
mengandi stóriðja, kvóti og
steinsteypa.
Alltaf gleymist lykilorðið,
menntun. Við erum svo föst í því
að fiskurinn og stóriðja sé okkar
eina líftaug að við neitum að
horfast í augu við raunveruleik-
ann. I hagfræðinni er litið svo á
að auðlindir skipti ekki máli
fyrir auðlegð þjóða. Ef svo væri,
þá ætti Nígería að vera miklu
ríkari en Hong Kong, svo einfalt
dæmi sé tekið. Þetta er rót vand-
ans hjá okkur Islendingum. Við
horfumst ekki í augu við að
okkar helsti styrkur er þokkalega
menntað fólk í friðsælu landi,
sem býr við lýðræði og markaðs-
hagkerfi. Menntunin og markað-
urinn eru eitthvað sem við mætt-
um renna frekari stoðum undir.
Upplýsingatækni
Við verðum að átta okkur á því
að heimurinn er að breytast fyrir
framan nefið á okkur. Bylting
sem fæstir ráðamenn taka eftir
því enginn er drepinn og ekki
sést blóð. Fyrir rúmum mánuði
voru bæjarstjórnarkosningar. Þar
lögðu pólitíkusar stefnu sína á
borð fyrir kjósendur, Ég var
nokkuð hissa að sjá hvergi
minnst á upplýsingatækni í
stefnumálum flokka á lands-
byggðinni, en trúlega er tækni-
væðing öflugasta byggðastefn-
an. Krían á Homafirði er þó
undantekning.
Ef ráðamenn í fjórðungnum
hitta á réttu leikina á næstunni þá
er mögulegt að snúa lands-
byggðarflóttanum við og halda
fjórðungum í byggð annars
missum við okkar efnilegasta
fólk út í heim.
Netið þekkir engin landamæri
og á eftir að valda mestu bylt-
ingu á búsetumynstri síðan í iðn-
byltingu. Þá yfirgaf fólk sveitina
og flutti í borgina í atvinnuleit,
nú getur fólk snúið á ný á lands-
byggðina og skilað sinni vinnu
heima hjá sér. Stofnanir geta
flutt hluta af starfsemi sinni til
okkar með því að fjárfesta í
tæknivæðingu.
Á næstunni tengjast tölvur í
breiðbandssambandi og hægt
verður að mynda upplýsinga-
samfélag. Nám, viðskipti, af-
þreying, ferðaþjónusta og sam-
skipti verða meira (og minna)
tölvuvætt.
Upplýsingatæknin er for-
senda þess að ná viðskiptalegu
Þáttaskil
Þau tíðindi urðu á aukalands-
fundi Alþýðubandalagsins dag-
ana 3. - 4. júlí sl. að samþykkt
var að ganga til samstarf við Al-
þýðuflokk og Kvennalista um
sameiginlegt framboð þessara
þriggja stjórnmálaafla fyrir
næstu alþingiskosningar. Að-
dragandi þessarar ákvörðunar
hafði verið nokkuð langur og
langflestir þeirra sem til fundar-
ins mættu höfðu mótað sér skýra
afstöðu til samfylkingarinnar.
Nokkur hluti fundarmanna
kaus að bera fram tillögu þess efn-
is að flokkarnir næðu saman um
stefnuskrá fyrir kosningar, en
byðu þá fram hver í sínu lagi með
samstarf eftir kosningar í huga.
Út af fyrir sig var lítill ágreining-
ur um það á fundinum að stefna
bæri að auknu samstarfi félags-
hyggjuafla í íslenskri pólitík.
Fjölmiðlar hafa mikið rætt
um þessa atburði og dregið fram
álit þeirra sem halda vilja gagn-
rýni á lofti, en minna hefur heyrst
um hinar raunverulegu ástæður
fyrir því að meirihluta Alþýðu-
bandalagsmanna þykir einsýnt
að grípa þurfi til svo róttækra
ráðstafana. En hverjar eru þær?
Mörg undanfarin ár hafa ísl-
ensk stjómvöld rekið þá stefnu
að draga beri úr umsvifum ríkis-
valds og koma sameiginlegum
eignum, auðlindum og réttindum
þjóðarinnar í hendur tiltekinna
hlutafélaga eða einstaklinga, og
er þetta gert til þess að auka af-
köst, hagkvæmni í rekstri, að-
gætni í fjármálum o.s.frv. Allt
er þetta guðsþakkarvert, ef ekki
fylgdi einn böggull skammrifi.
Engin trygging er fyrir því að
stofnanir þessar verði reknar
með sameiginlegar þarfir þjóð-
arinnar að augnamiði, arðurinn
af starfi þeirra rennur í sjóði,
sem enginn veit hver ræður yfir í
framtíðinni og hamingjan má
vita hvort eigendur þessara
stofnana telja borga sig að veita
þá sjálfsögðu þjónustu, sem hinn
óbreytti þegn telur nauðsynlegt
að hafa í boði.
Allt sem stefnir í átt til auk-
innar jöfnunar og félagslegs rétt-
lætis er fyrir utan áhugasvið nú-
verandi ríkisstjómar en allt sem
eykur ávinning þeirra sem hafa
fjárráð yfir meðallagi er hennar
keppikefli.
Árangur af þessari stefnu
hafa menn annars vegar séð
birtast í skjótfengnum ágóða
þeirra sem komist hafa yfir auð-
lindir okkar og áður sameigin-
legar stofnanir og hins vegar í
árvissri fjölgun þeirra sem ekki
eiga fyrir skuldum. Fari svo
fram sem horfir, gæti álitlegur
hluti landsmanna verið orðinn
eignalaus snemma á næstu öld.
Því miður hefur stjómarand-
stöðunni á síðustu tveim kjör-
tímabilum hvorki tekist að leiða
almenningi þessa þróun fyrir
sjónir, né að hafa áhrif á vald-
hafana í leiðréttingarátt.
Þetta er meginástæðan fyrir
því að núverandi stjómarand-
stöðuflokkar hafa af alvöru rætt
um náið samstarf sín á milii og
sameiginleg niðurstaða þeirra er
að ekkert minna en eitt sam-
eiginlegt framboð dugi til þess
að snúa þessari þróun við.
Félagshyggjufólk á
íslandi!
Það er verk að vinna. Á
núverandi valdhöfum að takast á
morgni næstu aldar, að skapa
fjölmenna öreigastétt sem allt
sitt á undir ölmusugjöfum þeirra
sem yfir fjármagni ráða í land-
inu, eða komum við til með að
lifa í sátt við umhverfi okkar og
hvert annað, þannig að áfram
megum við teljast til fyrirmynd-
ar meðal þeirra þjóða sem hafa
valið sér lýðræði sem undirstöðu
að stjómskipan og stjómarháttum?
Þetta ræðst á næstu mánuðum
og fer allt eftir því hvemig til
tekst með það samstarf sem for-
ystumenn stjómarandstöðunnar
hafa nú hafið og allir landsmenn
ættu að gefa gaum, hvar í flokki
sem þeir standa.
Sigurjón Bjarnason
forskoti í framleiðslugreinum,
viðskiptum og þjónustugreinum
og upplýsingatæknin sem slík er
einhver arðbærasta atvinnustarf-
semi sem fyrir finnst sé rétt að
verki staðið.
Stjómendur þurfa einnig að
helga sér hugsun upplýsinga-
tækni og hugsa rafrænt. Gott
dæmi um þetta er klúðrið hjá
forráðamönnum Keiko en þeir
áttuðu sig ekki nógu fljótt á því
að sækja um lénið keiko.is.
Ferðaþjónustuaðilar hér fyrir
austan mættu taka sig verulega á
í þessum málum en við erum illa
kynnt í þessum miðli.
Ég hef í starfi mínu hjá
Eldsmiðnum séð mikið af ungu
hæfileikafólki hér á Austurlandi.
Ef við ætlum að halda þessu
fólki hér í fjórðungnum þá
þurfum við að bretta upp erm-
amar því aðstaðan er ekki fyrir
hendi. Þar á ég við skilning,
fyrirtæki og menntað fólk.
Ef við landsbyggðarfólk
sofnum á verðinum þá rennur
enn eitt Keiko-ævintýri úr hönd-
unum á okkur.
Hvað er til ráða?
Staðan er ekki alslæm, háskóli á
Austurlandi eða fræðslunet er í
burðarliðnum. Því ber að fagna.
Hægt verður að sækja í Fram-
kvæmdasjóð áhættufjármagn og
ættu einstaklingar, stórfyrirtæki
og bæjarfélög að stofna sterk
upplýsingatæknifyrirtæki hvert í
sínum bæ til að auka fjölbreytni
atvinnulífsins og styrkja sig.
Ég legg ennfremur til að þessi
mál verði krufin til mergjar,
haldin ráðstefna um möguleika
okkar en orð eru til alls fyrst.
Breyta þarf hugsunarhætti, vona
að það taki ekki tvær kynslóðir,
og forgangsröðun fjármagns.
Unnið verði að stefnumótun á
Austurlandi, hvert skal stefnt
næstu 10 ár, hvemig væri hægt
að standa að framkvæmdum,
hver getur ávinningurinn orðið?
Skoða möguleika á að setja á
stofn tæknigarð eða nýherjabúð-
ir í sem flestum skólabæjum.
Tryggja að tæknibakhjarl og
kunnátta sé í héraði.
Fá Landssímann til að breyta
fáránlegri gjaldskrá á leigulín-
um, fella niður kílómetragjald.
Tölvu og netvæða alla skóla
og fylgja UT stefnu, yfirborga
kennara eða sérfræðinga.
Eyða neikvæðni og hreppa-
ríg, byggja jákvætt samfélag,
benda á kosti landsbyggðarinn-
ar, s.s. gott umhverfi til bama-
uppeldis, tryggja góða þjónustu
og skóla. Minna á fagra firði og
tignarleg fjöll.
Hafa trú á sínu fólki
Kynna sér verkefnið Homa-
fjörður á upplýsingahraðbraut-
inni og læra af mistökum Eld-
smiðsins.
Lokaorð
Þetta eru ekki neinir draum-
órar hjá mér, það er hægt að
byggja upp upplýsingasamfélag
á Austurlandi ef vilji og áhugi er
fyrir hendi. Ef það tekst ekki þá
er það okkur SJÁLFUM að
kenna en upplýsingastefna hefur
skilað góðum árangri á t.d.
Irlandi og Suðureyjum í Skot-
landi. Ef upplýsingastefna verð-
ur framkvæmd hér og kvótakerf-
ið afnumið þá verður mjög líf-
vænlegt hér á fjörðum.
Höfundur er netverji,
Austfirðingur og Eldsmiður.
Vejfang: www.vatnajokull.com
og netfang:
siguring @eldhorn.is
Nýr umboðsaðili
fyrir Hraðmynd
Hraðmynd hefur gerf samning
við Islandspóst um móttöku
á filmum á svæðinu frá
Bakkafirði til Fagurhólsmýri.
Þú getur farið með filmuna þína ínæsta
pósthús ó þessu svæði og við framköllum hana
og sendum þér myndirnar til baka á næsta pósthús.
'O
Od
O)
o
1
r
ykkur afslátíarkor^
Egilsstöðum ® 471-1777