Eining - 01.04.1943, Blaðsíða 5
E I N I N G
5
T
„Safnið yður ekki fjársjóðum á Jörðu, þar sem mölur og ryð eyðir,
og þar sem þjófar brjótast inn og stela; en safnið yður fjársjóðum á
himni, þar sem hvorki eyðir möl né ryð, og þar sem þjófar brjótast ekki
inn og stela, því að þar sem fjársjóður þinn er, þar mun og hjarta þitt
vera. Augað er lampi líkamans; ef þvi auga þitt er heilt, þá mun allur
líkami þinn vera í birtu; en sé auga þitt sjúkt, þá mun allur líkami þinn
vera í myrkri; ef því Ijósið í þér er myrkur, hve mikið verður þá myrkrið.
Enginn getur þjónað tveimur herrum, því að annaðhvort mun hann hata
annan og élska hinn, eða aðhyllast annan og lítilsvirða hinn. Þér getið
ekki þjónað Guði og Mammon. Þess vegna segi eg yður: Verið ekki
áhyggjufullir um líf yðar, hvað þér eigið að eta eða hvað þér eigið að
drekka, ekki heldur um líkama yðar, hverju þér eigið að klæðast. Er ekki
lífið meira en fæðan og líkaminn meira en klæðnaðurinn? Lítið til fugla
himinsins, þeir sá ekki né uppskera og þeir safna ekki heldur í hlöður, og
yðar himneski faðir fæðir þá; eruð þér ekki miklu fremri en þeir? En
hver af yður getur með áhyggjum aukið einni alin við hæð sína? Og hví
eruð þér áhyggjufullir um klæðnað? Gefið gaum liljum vallarins, hversu
þær vaxa; þær vinna ekki og þær spinna ekki heldur, en eg segi yður, að
jafnvel Salomon í allri dýrð sinni var ekki svo búinn sem ein þeirra. Fyrst
Guð nú skrýðir svo gras vallarins, sem í dag stendur, en á morgun verður
i ofn kastað, skyldi hann þá ekki miklu fremur klæða yður, þér lítiltrú-
aðir? Segið því ekki áhyggjufullir: Hvað eigum vér að eta? eða: Hvað
eigum vér að drekka? eða: Hverju eigum vér að klæðast? því að eftir öllu
þessu sækjast heiðingjamir, og yðar himneski faðir veit, að þér þarfnist
alls þessa. En leitið fyrst ríkis hans og réttlætis, og þá mun allt þetta
veitast yður að auki. Verið því ekki áhyggjufullir um morgundaginn, því
að morgundagurinn mun hafa sínar áhyggjur; hverjum degi nægir sín
þjáning.
Dæmið ekki, til þess að þér verðið ekki dæmdir; því að með þeim
dómi, sem þér dæmið, verðvð þér dæmdir, og með þeim mæli, sem þér
mælið, verður yður mælt. En hví sér þú flísina í auga bróður þíns, en
tekur ekki eftir bjálkanum í auga þinu? Eða hvernig getur þú sagt við
bróður þinn: Lát mig draga út flísina úr auga þér, og gengur svo sjálfur
með bjálka í auganu. Hræsnari, drag fyrst bjálkann út úr auga þínu, og
þá muntu sjá vel til að draga út flísina úr auga bróður þíns.
Gefið eigi hundunum það sem heilagt er og kastið eigi perlum yðar
fyrir svín, til þess að þau troði þær ekki niður með fótunum og snúi sér
við og rífi yður í sundur“.
M=
títtium skapaðist ýmist af vanþekkingu,
kúgunarhneigð eða trúarofstæki, hefur
löngum. verið sá fjötur á kynslóðinni,
Sem hún hefur borið illa. Þarf þá eng-
an að furða, þótt ískyggilegt los komist
a Hfið, þegar slíkir fjötrar eru brotnir.
Þetta mikla vandamál leysir sjálfsagt
ekkert, nema vaxandi þekking á sálar-
°g líkamslífi manna. Hinn fullþroskaði
ttiaður á skilið fullkomið frelsi á öllum
sviðum, og það er óhætt að gefa honum
slíkt frelsi, því að öll lífsstefna hans er
1 samræmi við grundvallarlög tilverunn-
ar- Hve mikið má slaka til við æskuna?
Hve stór er réttur hennar í ástamálum?
Skilyrðislaust í hlutfalli við þroska
hennar og þekkingu. Allur er heimur-
inn til fyrir manninn. Hann þarf að-
eins að kunna að nota hann. „Allt er
leyfilegt, en ekki er allt gagnlegt", og
ekkert má fá fullkomið vald yfir mann-
inum, annars er hann ekki vel þrosk-
aður.
En þar sem þetta er víst, að aðeins
fullkomin þekking á sálar- og líkamslífi
manna, vísindaleg mannrækt og mikill
menningarlegur þroski, getur leyst
vandamálið mikla, þá ber að auka alla
slíka þekkingu og fræðslu. Við eigum
að hugsa um þessi mál, og hugsa um
þau drengilega og feimnislaust, spjalla
um þau, auka skilning okkar á þeim og
fræða æskumenn og meyjar um þessi
mál eins vel og okkur er frekast unnt.
Getsemane
Nóttin er dimm—það er niðamyrkur,
og napur blær.
Fjandmenn læðast með fals og vélar,
sig færa nær.
Meistarinn vakir — vakir og biður,
þá voða nótt;
tvístraðir vinir, svikarar sumir, —
þar sofa rótt.
Illt er að verjast og vopnlaus berjast,
og vinafár.
Það bera flestir, að burðum mestir,
á brjóstum sár.
Þeir halda vörð, þegar hinir sofa,
og hættast er.
Þeir ganga fremstir í flokki manna
og fórna sér.
Þeir standa einir og yfirgefnir, —
það enginn veit,
hve örlög hæða, hve undir blæða,
og önd er heit.
Að þola’ og líða, að þrá og striða,
er þeirra hnoss,
með bundnar hendur og brostin hjörtu
þeir bera kross.
Frá Getsemane til Golgata
er grýtt og bratt.
Þar lcotvit manna á konungsherðar
oft krossinn batt;
en rósir spretta í sprungum kletta,
í spámanns-slóð.
Þar vex hið góða í vitund þjóða,
sem vökvar blóð.
PÉTUR SIGURÐSSON.
En það er með þetta mikla áhuga- og
vandamál manna, eins og öll önnur
menningarmál, eða allar greinar menn-
ingarinnar, að ekki má rífa það úr sam-
hengi annara greina á hinum mikla
meiði lífsins. Þess vegna kemur hér
alltaf til greina vísindalegt uppeldi og
sem altækust fræðsla og mannrækt, og
þá má ekki gleymast, að hið ósýnilega
og andlega er engu síður raunverulegt,
en hið áþreifanlega.
„Þá hágöfgast maður í menningarheim,
er manið frjáls býður eining af tveim,
signd við þann sið, er vér tókum.
Útvaldi söngvarinn saltarans,
sinnti ei glaplögum Edens banns.
Sjálfsköpuð þján bæði þjóðar og manns
skal þurkast úr lífsins bókum“.
Þannig kveður skáldið Einar Bene-
diktsson, er hann yrkir um Davíð kon-
ung. Þetta hlýtur að fara saman: Göfgi
— „hágöfgi" og frelsi, „manið frjáls“,
— maðurinn ekki lengur þræll, hvorki
karl né kona. Þá sameinast þau, „signd“
eða blessuð við þann „sið, er vér tók-
um“. Göfugur maður, hámenntaður og
frjáls maður, er ekki þræll almennings-
álits eða ótta. Hann þarf ekki að neyta
bragða eða fara krókaleiðir og hann
brennir sig ekki á eldinum, en vermir
sig við hann. Og hann níisþyrmir hvorki
sjálfum sér né öðrum. Honum er óhætt