Eining - 01.11.1950, Síða 9

*
EINING
9
lega og aðlaðandi. Þar skyldu vera
blóm á borðum, myndir á veggjum og
fleira til fegurðarauka. Þar gátu menn
setið, lesið og skrifað og drukkið kaffi
eða heita mjólk, en áfengir drykkir
skyldu ekki veittir. I stjórnmálum og
trúmálum varð að ríkja fullkomið hlut-
leysi. Frá 1914 til 1919 voru settir upp
um 1000 slíkir veitingastaðir handa
hermönnum, og um 400 þúsund gestir
V komu þar mánaðarlega.
Látið konurnar njóta sannmælis.
Þær hafa löngum verið verndarenglar
á vegum villuráfandi og stríðandi
manna. Það er að segja, hinar sönnu
og óskemmdu konur.
Enn er ekki allt talið. Síðar stofnuðu
svo þessi kvennasamtök á annað hundr-
að veitingastaði fyrir verkamenn í ýms-
um starfsgreinum, og sérstakan stað
fyrir stúdenta í Zúrich, þar sem 2000
stúdentar borða daglega.
^ Þannig hefur verið unnið af mikilli
þrautseigju og þolgæði. Árangurinn
hefur orðið meiri, en nokkur getur
greint, og þessi mannúðar og siðabótar-
starfsemi hefur orðið öðrum þjóðum til
fyrirmyndar, og á vafalaust eftir að bera
hundraðfaldan ávöxt.
Samvixmunefnd
? bindindismanna
hélt fulltrúaþing sitt í Reykjavík síðastl.
sunnudag, 15. okt. Á þinginu mættu
30 fulltrúar frá þessum 8 félagasam-
böndum innan samvinnunefndarinnar:
Stórstúku íslands IOGT.
íþróttasambandi íslands.
Sambandi ísl. barnakennara.
Ungmennafélagi íslands.
Sambandi bindindisfélaga í skólum.
’t’ Áfengisvarnanefnd kvenna.
Prestafélagi íslands.
Alþýðusambandi íslands.
Formaður samvinnunefndarinnar,
Pétur Sigurðsson erindreki, stjórnaði
fundi, en fundarritari var Jens E. Níels-
son kennari.
Lögð var fram fjölrituð skýrsla yfir
helztu störf og framkvæmdir samvinnu-
nefndarinnar undanfarin ár.
Þessar tillögur voru ræddar og sam-
þykktar á þinginu:
1. Fundurinn telur mjög aðkallandi, að
Stórstúka íslands og önnur þau félagasam-
tök, er sérstaklega leggja bindindismálinu
lið, fái því framgengt við ríkisstjórn og Al-
þingi, að til viðbótar þeim starfskröftum,
sem fyrir eru, verði launaðir 3—5 menn,
er geti verið í förum um landið til þess að
^ efla bindindisstarfsemi, félagsleg samtök
um hana og fræðslu í skólum landsins og
á meðal almennings. Menn þessir verði
fræðslu- eða námsstjórar bindindisstarfs-
ins í landinu.
2. Fundurinn skorar á hið háa Alþingi
að afnema án frekari dráttar öll sérrétt-
indi einstakra manna og stofnana um
áfengiskaup og tóbakskaup.
3. Fundurinn skorar á öll félagakerfin,
sem fulltrúa eiga í Samvinnunefnd bind-
indismanna, að vera vel á verði gegn hverri
tilraun, sem gerð kann að verða til þess að
fá bruggað sterkt öl í landinu, og gegn
allri aukningu á áfengissölu og áfengis-
veitingum, en efla sem bezt samtakamátt-
inn til sóknar og markvissrar baráttu gegn
áfengisbölinu.
4. Fundurinn telur nauðsynlegt, að
skerpt verði mjög eftirlit með akstri bif-
reiða, og þyngd að verulegu leyti refsing
fyrir ölvun við akstur. Enn fremur að
viðhaft sé hið strangasta eftirlit með öðr-
um farartækjum, hvort sem er á landi, sjó
eða í lofti, svo að tryggt sé að þeim sé ekki
stjórnað af mönnum undir áhrifum áfengis.
5. Fundurinn skorar á dómsmálaráðu-
neytið að koma, með ströngu eftirliti, í veg
fyrir hina mjög umtöluðu áfengissölu í
bílum, bæði í kaupstöðum og á samkomum
út um sveitir landsins. Enn fremur skorar
fundurinn á stéttarsamtök atvinnubílstjóra
að vinna að því með oddi og egg, að þvo af
stéttinni þann smánarblett, sem leynivín-
salarnir hafa á hana sett.
6. Fundurinn harmar mjög að ríkis-
stjórnin hefur ekki enn gert ráðstafanir til
þess að'lög um breytingu á áfengislögum
nr. 33 9. jan. 1935 (héraðabönn) taki gildi,
og skorar á núverandi ríkisstjórn að gera
það nú án frekari tafar.
7. Fundurinn skorar á bæjarstjórn
Reykjavíkur að hlutast til um að komið
verði upp hið bráðasta hjálparstöð í bæn-
um, þar sem tekið verði á móti ofdrykkju-
mönnum til rannsóknar og meðferðar.
Á þinginu ríkti mikill áhugi fyrir efl-
ingu bindindisstarfsins.
Erlendir námsmenn
í Ameríku
Tala erlendra námsmanna hefur
aukizt mjög hin síðari árin. Fyrir stríðið
komu aðeins um 1000 námsmenn frá
Mið-Ameríku til Bandaríkjanna, en nú
eru þeir um 5000. Frá Indlandi voru
þeir um 60, en eru nú næstum 1500.
Alls eru 25,000 erlendir stúdentar í
Bandaríkjunum, en samtals eru náms-
menn við menntaskóla og háskóla í
Bandaríkjunum um 2,400,000. Margir
hinna erlendu námsmanna undrast
frjálsræðið og þægindin í Ameríku. Til
dæmis varð ung stúlka fagnandi, er
lögregluþjónn í New York svaraði
henni, að sín vegna gæti hún farið
hvert á land sem hún vildi, en unga
námsmærin hafði beðið hann um leyfi
til að fara frá New York, því að hún
ætlaði að vera næturlangt í Jersey City.
Hún var frá Tékkóslóvakíu og undrað-
ist mjög, að hún skyldi mega fara allra
sinna ferða án samþykkis lögreglunnar.
Gert er ráð fyrir, að 1952 verði um
50,000 erlendra stúdenta í Bandaríkj-
unum. Það ætti að verða dágóð land-
kynning og vega eitthvað upp á móti
óhróður- og lygasögum óvinveittra
fréttablaða og skraffinna.
Rezí að menn viíi
hið sanna
Fyrir skömmu tók að koma út mynd-
arlegt tímarit í Bandaríkjunum, sem
heitir Listen. Það veitir margvíslegan
fróðleik um bindindi, áfengismál og eit-
urlyfjanotkun. Hér eru nokkrar upp-
lýsingar úr ritinu:
I Bandaríkjunum eru:
198,878 skólar,
253,762 kirkjur,
282,033 áfengisveitingastaðir.
í landinu eru þannig hálfur þriðji
veitingastaður á móti hverjum skóla.
Hverjum er ætlað að hafa betur? í land-
inu er einn veitingastaður, og hér er
átt við áfengisveitingar, fyrir hverja 80
bústaði manna.
Þar sem lög landsins ekki vernda
menn, verða þeir að grípa til vama
sjálfir.
Háskóli Californíu hefur bannað alla
áfengisneyzlu í sambandi við samkom-
ur, skemmtanir og fundi stúdentanna,
sama hvar þeir koma saman. í reglu-
gerðinni segir:
,,Enga áfenga drykki má veita á slík-
um samkomum, hvers eðlis sem þær
eru og hvar sem þær eru haldnar".
Háskólinn hefur gripið til slíkra ráða
til þess að forða stúdentunum frá því
að verða áfengisdrykkjunni að bráð.
Slíkt fordæmi virðist sæma vel hverjum
háskóla.
íbúar Canada eru hálf þrettánda
milljón. Þar mega menn undir 21 árs
aldri ekki kaupa áfengi, Þegar þeir eru
allir dregnir frá, eru eftir 7—8 millj-
ónir manna í landinu. Árið 1949 keyptu
þessar 7—8 milljónir manna áfenga
drykki fyrir 600 milljónir dollara. Það
verða 75—76 dollarar á hvern mann.
Otgjöld samveldisstjórnar Canada
voru þetta sama ár, 1,909,000,000
dollarar. Drykkjureikningur þjóðarinn-
ar jafnast á við 30% af þessum út-
gjöldum samveldisstjórnarinnar.
Canada ver 200 milljónum dollara
til allrar skólastarfsemi í landinu. Það
er aðeins þriSji hlutinn af drykkjureikn-
ingnum. Hverjum er ætlað að hafa
betur, skólunum eða áfengispúkanum.
Hveitiuppskeran í Canada var mjög
góð 1949. Hún gaf af sér 550,000,000