Ljósmæðrablaðið - 01.03.1957, Blaðsíða 8

18
LJÓSMÆÐRABLAÐIÐ
ljósta upp, hver tegund bilunarinnar er hér á ferð. Sé
konan þéttvaxin, hringhugi, með sveiflubreytingum þeim
í skapgerð, sem því fylgir, getur greinilegur geðláta-
sjúkdómur brotizt út og lýst sér í áberandi mislyndi
(mislátum): ýmist þunglyndi með hugsýki og svartsýni
eða ofsakæti með taumlausum fyrirgangi.
Sé konan aftur á móti grönn og nett og heyri til
þeim hóp manna, sem nefnast kleyfhugar, þá munu geð-
klofaeinkenni fá yfirhöndina og koma í ljós á ýmsan
hátt. Konan verðui' sinnulaus, köld og kærulaus um börn
og heimili eða tortryggin, hrædd við ofsóknir, er af-
brýðisöm að ástæðulausu, óttast, að sér sé byrlað eitur,
og sér ofsjónir. Hún getur og gert sér fráleitustu hug-
myndir um barnið og meðferð þess. Tekur máske uppá
því að baða barnið upp úr köldu vatni og leggja það
bert út í glugga til að herða það.
Ef meðgöngutíminn og fæðingin hefur komð af stað
alvarlegri geiðveiki, eru batahorfur slæmar. Sjúkdómur-
inn verður langvinnur eða jafnvel ólæknandi.
Þó komum við að hinni minni háttar geöbilun. í fyrsta
lagi getur meðgangan orðið orsök veiklunarinnar. Við
ræðum hér um tvö tímabil: undirbúningstímabil og
,,tíða“tímabil. í líkama barnshafandi konu verða miklar
breytingar á vökum og efnaskiptin á annan veg en ella.
Einkum verða þau líffæri, sem hafa það hlutverk að losa
líkamann við hvers konar úrgangsefni frá fóstrinu, og
þá einkum nýrun, fyrir þungum búsifjum. Jafnvel þótt
ekki komi til fæðingareitrunar með sýnilegum líkamleg-
um einkennum (eggjahvítu í þvagi háum blóðþrýstingi,
lopa o. s. frv.), er alltaf heilmikið af úrangsefnum á sveimi
í blóði konunnar, en þá er það, spillt á þennan hátt, laug-
ar hinar viðkvæmu frumur heilans, má hugsa sér, að
hin sálræna orka bíði hnekki.
í öðru lagi er sjálf fæðingin með sínum langvinnu og
oft hvíldarlitlu þrautum ærin raun. Eftir fæðinguna